Бухоро вилоятининг Пешку туманидаги Болалар ва ўсмирлар спорт мактаби директорининг пандемия даврида мураббийларни мажбурий меҳнатга жалб қилгани ҳамда унга нисбатан Маъмурий жавобгарлик тўғрисидаги кодекснинг 51-моддаси 1-қисми (Меҳнатга маъмурий тарзда мажбурлаш)га кўра, 11 миллион 150 минг сўм жарима қўлланилгани ҳақида хабар берилди.
Хўш, аслида ҳолат қандай бўлган? Мураббийлар ҳақиқатан ҳам мутасадди раҳбарларнинг вилоятга ташрифи сабаб мажбурий меҳнатга жалб этилганми? «Дарё» мухбири Лайло Ҳайитова воқеа тафсилотларини ўрганди.
«Telegram’даги гуруҳдан ‘Спорт қўмитаси вилоят бошқармаси бошлиғи ёки бошқа раҳбарлар келиши муносабати билан зудлик билан ҳамма етиб келсин’ деган хабар келди. Шу боис ишга бордик. Хўш, келаётган одам бизнинг муаммо ва камчиликларимизни ўрганадими ёки уларнинг йўлини асфальт қилиб, йўлига сув сепиб, кутиб олишимизни кутадими? Тўғри, ҳашарга ўз ихтиёримиз билан чиқдик. Аммо мураббий дегани фақат мусобақама-мусобақа юриши керак эмасми?» — дейди спорт мактабида миллий кураш бўйича мураббий Фурқат Фармонов.
Спорт мактаби директори Ҳотам Облобердиев мураббийларнинг ишга жалб қилинишини мажбурий меҳнат эмас, ходимнинг ўз иш жойини ободонлаштириш дея баҳоламоқда.
«Спорт мактаби директорлигига ўтган йилнинг декабрь ойида тайинланганман. Ёш кадрман, камчиликларим ҳам йўқ эмас, албатта. Жорий йилнинг 27 апрелида Бухорода содир бўлган кучли шамол ва унинг оқибатлари барчага маълум. Шундай пайтда ўз ихтиёри билан спорт мактаби аҳволига ачиниб, елка тутган бир нечта мураббийлардан ташқари, бошқа бирорта мураббий ёки ўқитувчилар меҳнатидан фойдаланмадик. Туман ҳокими кўмаги билан ёлланма усталарни жалб этдик. Мен буни ўзимни оқлаш учун айтмаяпман. Бу ерда умуман мажбурий меҳнат юзага келмаган. Шунчаки, ходим ўзи ишлаётган муассаса тозалигига ҳисса қўшган», — дейди Ҳотам Облобердиев.
Мактаб директори карантин даврида мактаб атрофида ўт-ўланлар ўсиб кетганини, мактаб майдони катта бўлгани учун фаррошлар эплай олмаслигини инобатга олиб, ўқитувчи ва мураббийларни тозалаш ишларига жалб қилганини таъкидламоқда.
«Жорий йилнинг 16 мартидан бошлаб мамлакатимизда пандемия сабабли карантин эълон қилинди. Карантин қоидаларига қатъий риоя қилган ҳолда мураббий, ўқитувчиларимиз уйда қолди. Орадан ўтган уч ой давомида мактабимиз ўйин майдонини бегона ўт-ўланлар-у, тикан, қамишлар босиб кетди. Бу ҳам етмагандек, мактаб теварак-атрофи ҳам шу аҳволга келди. Фақатгина вазир ёки бошқа мутасадди раҳбарларнинг вилоятимизга ташрифи учун эмас, карантин тадбирлари юмшатила бошлагач, ўзимиз фаолият юритаётган спорт мактаби теварагини ободонлаштиришимиз, уни тоза ва обод масканга айлантиришимиз зарурлиги боис фаррошлар қатори бу ишларга мураббийларни ҳам жалб этишни лозим топгандик», — дейди Ҳотам Облобердиев.
Аниқланишича, ободонлаштириш ишларига 43 нафар спорт мураббий жалб қилинган.
Маълум қилинишича, 2016 йил тумандаги мавжуд учта спорт мактаби — 19, 29 ҳамда 3-сонли болалар ва ўсмирлар спорт мактаби битта спорт мажмуасига, яъни асосий базага бирлашган. Спорт мактабларининг бирлаштирилиши штатларнинг қисқаришига олиб келган.
«Мажмуа атрофини битта боғбон ва тўрт нафар фаррош билан ободонлаштириб бўлармикан? Бунча ишни улар бажара олмайди ҳам. Штат эса берилмаган. Мураббийлар бошқа манзилнимас, ўзи ишлаётган жойни ободонлаштириш ишларига жалб этилган-ку. Ободонлаштириш ишларида шу жамоада фаолият юритаётган мураббийлар кўмагидан фойдаланиш мажбурий меҳнат саналса, унда қолганини билмадим», — дейди вилоят Жисмоний тарбия ва спорт бошқармаси бошлиғи Исмоил Мирзаев.
Спорт мактаби йўриқчиси Нарзулла Саъдиевга кўра, мураббийлар бир ойда уч маротаба ободонлаштириш ишларига чақирилган.
«Тўғри, иш бор жойда ишлаш керак, аммо бўлар-бўлмасга чақиравериш тўғри иш эмас-да. Боғбон ва фаррошлар, дурадгор ёки бошқа техник ходимлар бор-ку, — дейди Нарзулла Саъдиев.
Спорт мактаби услубчиси Зулайҳо Ражабова мураббийлар ободонлаштириш ишларига тез-тез чақирилаётгани боис бу муаммо туғдириши ҳақида мактаб директорига бир неча маротаба айтганини таъкидламоқда.
«Менга ҳам ёқмагани пандемия даврида бир ойда уч маротаба ободонлаштириш ишларига жалб қилинганимиз, — дейди дзюдо бўйича мураббий Жасур Нафасов. — Аслида қиладиган ишнинг ўзи йўқ, аммо мактабга боряпмиз. Фақат у ерни чоп, бу ерни чоп, дейишади. Бизда ишдан қайтиш йўқ. Ҳар бир мураббий ўзига тегишли зални таъмирлаши ёки тегишли спорт майдонини тозалаши керак. Аммо биз стадионни эмас, атрофни тозаладик. Кейин ноилож, видеога олдиг-у ижтимоий тармоқларга ташладик-да».
Спорт мактабининг енгил атлетика бўйича мураббийи, ижтимоий тармоқларда тарқалган расмдаги ҳомиладор аёл — Гулрухсор Худоёрова Telegram гуруҳидаги хабарни ўқигач, мактабга борганини айтди. Мураббийнинг билдиришича, у мактабга ишлаш учун эмас, уч ойдан буён кўришмаган ҳамкасбларини соғингани учун борган ва ҳеч қандай жисмоний меҳнат қилмаган.
Қўл тўпи бўйича мураббий Малика Саидова эса уни ишлаётганингизни раҳбар кўрсин, дея расмга олганини, ўзи билмаган ҳолда ижтимоий тармоқда сурати тарқалгач, айни пайтда Россияда карантинда бўлган турмуш ўртоғи томонидан «Уйдан чиқиб кет, кўзимга кўринма» деган тақиққа учраётганини билдирмоқда.
«Ҳақиқатни тан олиш ҳам марднинг иши. Масала жиддий ўрганилса, яхши бўларди. Ваҳоланки, мураббийлар спорт майдони атрофида 15-20 дақиқа ҳам ишлагани йўқ. Ҳаммаси бир ерга йиғилишиб, кетмонларни ушлаб расмга тушишди-ю, соя-салқин жойларда ўтириб, яна қайтиб кетишди. Қачон шанбалик деб чақирилса, аҳвол шу. Ўзларига ажратилган ақалли икки метр жойни ҳам тозалашмайди», — дейди фаррош Дилфуза Кийикова.
Спорт базаси мудири Фарҳод Жўраевнинг «Дарё» мухбирига билдиришича, мактаб атрофини 3-4 нафар фаррош ва иккита техник ходим билан тозалаб, ободонлаштириб бўлмайди.
«Спорт мактаби ва базалари ҳудуди, шунингдек, спорт майдонларининг пандемия даврида қандай аҳволга келгани ҳаммага маълум. Карантин бироз юмшатилиб, ўқувчилар билан машғулотлар ўтказишга имкон туғилди. Аммо майдонларни соғинган болаларни тиканзор ва ўт-ўланлар қоплаган стадионга киритиб, тўп тептириш мантиққа тўғри келмайди. Шу боис мураббийлар кучига, уларнинг меҳнатидан фойдаланишга таянилган эди», — дейди Фарҳод Жўраев.
Бухоро вилояти ҳокими ўринбосари Мирали Ҳамроев спорт мактаби директорининг ишини қоралади.
«Карантин қоидалари бироз юмшатилиб, спорт мактабларида ўқувчилар билан спорт машғулотлари фаолиятини қайта тиклаш ва ихтиёрий равишда ободонлаштириш жараёнлари бошланди. Бироқ Пешкудаги спорт мактаби сингари мураббийларни шанбалик деб чақириш мумкин эмас. Бу меҳнат қонунчилигига зид. Ўзи бошқараётган спорт мактабини олдинги сафларга олиб чиқишга ҳаракат қилаётган ёш раҳбар кейинги фаолиятида бундай масалаларга қонунчилик доирасида ёндашади, деб ўйлаймиз. Директор мураббийларни ободонлаштириш ишларига жалб этиши ёки ўз чўнтаги ҳисобидан ёлланма ишчилар кучига таяниши шартмас. Ваҳоланки, ҳар бир туманда камида, 1,5-2 мингга яқин жамоатчи ишчиси бор. Бу кичик рақам эмас. Бюджет ташкилотлар атрофини ободонлаштириш керакми, марҳамат, чиқаришсин, ишлатишсин. Жамоатчилик асосида ишлайдиганларнинг маоши бандлик бўлимлари орқали тўланиши маълум-ку», — дейди вилоят ҳокими ўринбосари.
«Соҳам бўйича қарийб, ўттиз йиллик тажрибага эгаман. Мен спортчиман, ёлғончимас. Бу ерда ҳеч қандай ободонлаштиришга мажбуран жалб этиш ҳолати юзага келмаган. Бу мансаб талашиш, ёш кадрнинг оёғига болта уриш холос. 10-15 дақиқалик ҳашар шунча шов-шувларга сабаб бўлди. Аслида бунинг ортида сценарийлаштирилган томоша ётибди. Ҳуқуқ-тартибот идоралари бу ҳолатни изчил ўрганса, қозондаги чўмичга чиқади», — деди волейбол бўйича мураббий Комил Тўраев.
Изоҳ (0)