Buxoro viloyatining Peshku tumanidagi Bolalar va o‘smirlar sport maktabi direktorining pandemiya davrida murabbiylarni majburiy mehnatga jalb qilgani hamda unga nisbatan Ma’muriy javobgarlik to‘g‘risidagi kodeksning 51-moddasi 1-qismi (Mehnatga ma’muriy tarzda majburlash)ga ko‘ra, 11 million 150 ming so‘m jarima qo‘llanilgani haqida xabar berildi.
Xo‘sh, aslida holat qanday bo‘lgan? Murabbiylar haqiqatan ham mutasaddi rahbarlarning viloyatga tashrifi sabab majburiy mehnatga jalb etilganmi? “Daryo” muxbiri Laylo Hayitova voqea tafsilotlarini o‘rgandi.
“Telegram’dagi guruhdan ‘Sport qo‘mitasi viloyat boshqarmasi boshlig‘i yoki boshqa rahbarlar kelishi munosabati bilan zudlik bilan hamma yetib kelsin’ degan xabar keldi. Shu bois ishga bordik. Xo‘sh, kelayotgan odam bizning muammo va kamchiliklarimizni o‘rganadimi yoki ularning yo‘lini asfalt qilib, yo‘liga suv sepib, kutib olishimizni kutadimi? To‘g‘ri, hasharga o‘z ixtiyorimiz bilan chiqdik. Ammo murabbiy degani faqat musobaqama-musobaqa yurishi kerak emasmi?” — deydi sport maktabida milliy kurash bo‘yicha murabbiy Furqat Farmonov.
Sport maktabi direktori Hotam Obloberdiyev murabbiylarning ishga jalb qilinishini majburiy mehnat emas, xodimning o‘z ish joyini obodonlashtirish deya baholamoqda.
“Sport maktabi direktorligiga o‘tgan yilning dekabr oyida tayinlanganman. Yosh kadrman, kamchiliklarim ham yo‘q emas, albatta. Joriy yilning 27-aprelida Buxoroda sodir bo‘lgan kuchli shamol va uning oqibatlari barchaga ma’lum. Shunday paytda o‘z ixtiyori bilan sport maktabi ahvoliga achinib, yelka tutgan bir nechta murabbiylardan tashqari, boshqa birorta murabbiy yoki o‘qituvchilar mehnatidan foydalanmadik. Tuman hokimi ko‘magi bilan yollanma ustalarni jalb etdik. Men buni o‘zimni oqlash uchun aytmayapman. Bu yerda umuman majburiy mehnat yuzaga kelmagan. Shunchaki, xodim o‘zi ishlayotgan muassasa tozaligiga hissa qo‘shgan”, — deydi Hotam Obloberdiyev.
Maktab direktori karantin davrida maktab atrofida o‘t-o‘lanlar o‘sib ketganini, maktab maydoni katta bo‘lgani uchun farroshlar eplay olmasligini inobatga olib, o‘qituvchi va murabbiylarni tozalash ishlariga jalb qilganini ta’kidlamoqda.
“Joriy yilning 16-martidan boshlab mamlakatimizda pandemiya sababli karantin e’lon qilindi. Karantin qoidalariga qat’iy rioya qilgan holda murabbiy, o‘qituvchilarimiz uyda qoldi. Oradan o‘tgan uch oy davomida maktabimiz o‘yin maydonini begona o‘t-o‘lanlar-u, tikan, qamishlar bosib ketdi. Bu ham yetmagandek, maktab tevarak-atrofi ham shu ahvolga keldi. Faqatgina vazir yoki boshqa mutasaddi rahbarlarning viloyatimizga tashrifi uchun emas, karantin tadbirlari yumshatila boshlagach, o‘zimiz faoliyat yuritayotgan sport maktabi tevaragini obodonlashtirishimiz, uni toza va obod maskanga aylantirishimiz zarurligi bois farroshlar qatori bu ishlarga murabbiylarni ham jalb etishni lozim topgandik”, — deydi Hotam Obloberdiyev.
Aniqlanishicha, obodonlashtirish ishlariga 43 nafar sport murabbiy jalb qilingan.
Ma’lum qilinishicha, 2016-yil tumandagi mavjud uchta sport maktabi — 19, 29 hamda 3-sonli bolalar va o‘smirlar sport maktabi bitta sport majmuasiga, ya’ni asosiy bazaga birlashgan. Sport maktablarining birlashtirilishi shtatlarning qisqarishiga olib kelgan.
“Majmua atrofini bitta bog‘bon va to‘rt nafar farrosh bilan obodonlashtirib bo‘larmikan? Buncha ishni ular bajara olmaydi ham. Shtat esa berilmagan. Murabbiylar boshqa manzilnimas, o‘zi ishlayotgan joyni obodonlashtirish ishlariga jalb etilgan-ku. Obodonlashtirish ishlarida shu jamoada faoliyat yuritayotgan murabbiylar ko‘magidan foydalanish majburiy mehnat sanalsa, unda qolganini bilmadim”, — deydi viloyat Jismoniy tarbiya va sport boshqarmasi boshlig‘i Ismoil Mirzayev.
Sport maktabi yo‘riqchisi Narzulla Sa’diyevga ko‘ra, murabbiylar bir oyda uch marotaba obodonlashtirish ishlariga chaqirilgan.
“To‘g‘ri, ish bor joyda ishlash kerak, ammo bo‘lar-bo‘lmasga chaqiraverish to‘g‘ri ish emas-da. Bog‘bon va farroshlar, duradgor yoki boshqa texnik xodimlar bor-ku, — deydi Narzulla Sa’diyev.
Sport maktabi uslubchisi Zulayho Rajabova murabbiylar obodonlashtirish ishlariga tez-tez chaqirilayotgani bois bu muammo tug‘dirishi haqida maktab direktoriga bir necha marotaba aytganini ta’kidlamoqda.
“Menga ham yoqmagani pandemiya davrida bir oyda uch marotaba obodonlashtirish ishlariga jalb qilinganimiz, — deydi dzyudo bo‘yicha murabbiy Jasur Nafasov. — Aslida qiladigan ishning o‘zi yo‘q, ammo maktabga boryapmiz. Faqat u yerni chop, bu yerni chop, deyishadi. Bizda ishdan qaytish yo‘q. Har bir murabbiy o‘ziga tegishli zalni ta’mirlashi yoki tegishli sport maydonini tozalashi kerak. Ammo biz stadionni emas, atrofni tozaladik. Keyin noiloj, videoga oldig-u ijtimoiy tarmoqlarga tashladik-da”.
Sport maktabining yengil atletika bo‘yicha murabbiyi, ijtimoiy tarmoqlarda tarqalgan rasmdagi homilador ayol — Gulruxsor Xudoyorova Telegram guruhidagi xabarni o‘qigach, maktabga borganini aytdi. Murabbiyning bildirishicha, u maktabga ishlash uchun emas, uch oydan buyon ko‘rishmagan hamkasblarini sog‘ingani uchun borgan va hech qanday jismoniy mehnat qilmagan.
Qo‘l to‘pi bo‘yicha murabbiy Malika Saidova esa uni ishlayotganingizni rahbar ko‘rsin, deya rasmga olganini, o‘zi bilmagan holda ijtimoiy tarmoqda surati tarqalgach, ayni paytda Rossiyada karantinda bo‘lgan turmush o‘rtog‘i tomonidan “Uydan chiqib ket, ko‘zimga ko‘rinma” degan taqiqqa uchrayotganini bildirmoqda.
“Haqiqatni tan olish ham mardning ishi. Masala jiddiy o‘rganilsa, yaxshi bo‘lardi. Vaholanki, murabbiylar sport maydoni atrofida 15-20 daqiqa ham ishlagani yo‘q. Hammasi bir yerga yig‘ilishib, ketmonlarni ushlab rasmga tushishdi-yu, soya-salqin joylarda o‘tirib, yana qaytib ketishdi. Qachon shanbalik deb chaqirilsa, ahvol shu. O‘zlariga ajratilgan aqalli ikki metr joyni ham tozalashmaydi”, — deydi farrosh Dilfuza Kiyikova.
Sport bazasi mudiri Farhod Jo‘rayevning “Daryo” muxbiriga bildirishicha, maktab atrofini 3-4 nafar farrosh va ikkita texnik xodim bilan tozalab, obodonlashtirib bo‘lmaydi.
“Sport maktabi va bazalari hududi, shuningdek, sport maydonlarining pandemiya davrida qanday ahvolga kelgani hammaga ma’lum. Karantin biroz yumshatilib, o‘quvchilar bilan mashg‘ulotlar o‘tkazishga imkon tug‘ildi. Ammo maydonlarni sog‘ingan bolalarni tikanzor va o‘t-o‘lanlar qoplagan stadionga kiritib, to‘p teptirish mantiqqa to‘g‘ri kelmaydi. Shu bois murabbiylar kuchiga, ularning mehnatidan foydalanishga tayanilgan edi”, — deydi Farhod Jo‘rayev.
Buxoro viloyati hokimi o‘rinbosari Mirali Hamroyev sport maktabi direktorining ishini qoraladi.
“Karantin qoidalari biroz yumshatilib, sport maktablarida o‘quvchilar bilan sport mashg‘ulotlari faoliyatini qayta tiklash va ixtiyoriy ravishda obodonlashtirish jarayonlari boshlandi. Biroq Peshkudagi sport maktabi singari murabbiylarni shanbalik deb chaqirish mumkin emas. Bu mehnat qonunchiligiga zid. O‘zi boshqarayotgan sport maktabini oldingi saflarga olib chiqishga harakat qilayotgan yosh rahbar keyingi faoliyatida bunday masalalarga qonunchilik doirasida yondashadi, deb o‘ylaymiz. Direktor murabbiylarni obodonlashtirish ishlariga jalb etishi yoki o‘z cho‘ntagi hisobidan yollanma ishchilar kuchiga tayanishi shartmas. Vaholanki, har bir tumanda kamida, 1,5-2 mingga yaqin jamoatchi ishchisi bor. Bu kichik raqam emas. Budjet tashkilotlar atrofini obodonlashtirish kerakmi, marhamat, chiqarishsin, ishlatishsin. Jamoatchilik asosida ishlaydiganlarning maoshi bandlik bo‘limlari orqali to‘lanishi ma’lum-ku”, — deydi viloyat hokimi o‘rinbosari.
“Soham bo‘yicha qariyb, o‘ttiz yillik tajribaga egaman. Men sportchiman, yolg‘onchimas. Bu yerda hech qanday obodonlashtirishga majburan jalb etish holati yuzaga kelmagan. Bu mansab talashish, yosh kadrning oyog‘iga bolta urish xolos. 10-15 daqiqalik hashar shuncha shov-shuvlarga sabab bo‘ldi. Aslida buning ortida ssenariylashtirilgan tomosha yotibdi. Huquq-tartibot idoralari bu holatni izchil o‘rgansa, qozondagi cho‘michga chiqadi”, — dedi voleybol bo‘yicha murabbiy Komil To‘rayev.
Izoh (0)