2018 йилнинг май ойида Молия вазирлиги ҳузуридаги Бюджетдан ташқари пенсия жамғармаси ишлаб чиққан «Давлат пенсия таъминоти тизимини ислоҳ этиш концепцияси» лойиҳасини ўзбекистонликлар кенг муҳокама қилди. Шу асосда Президент Шавкат Мирзиёевнинг фармони ҳам эълон қилинди. Хўш, энди нималар ўзгарди? — деган масалани кўтарди ЎзА.
Молия вазирлиги ҳузуридаги бюджетдан ташқари пенсия жамғармаси Тошкент шаҳар бошқармаси бошлиғи ўринбосари Абдурашид Исмоилов жорий йилнинг 1 январидан жорий этиладиган пенсия тайинлашдаги янгиликлар ҳақида сўзлаб берди.
– 2019 йил 1 январдан барча ишловчи пенсионерларга пенсияни тўлиқ миқдорда тўлаш тартиби жорий этилди. Бундан ташқари энг кам ойлик иш ҳақининг 8 баробаридан чегараланиладиган пенсия миқдорларини ҳисоблашда ҳисобга олинадиган ойлик иш ҳақининг максимал чегараси энг кам иш ҳақининг 8 каррасидан 10 каррасига кўтарилди. Бу эса Ўзбекистонда меҳнат қилган фуқароларни, пенсия ёшида пенсиясини оширишда муҳим аҳамият касб этади.
Аҳоли орасида, энди ҳамма бир хил пенсия олади деган миш-мишлар юрибди. Бу нотўғри фикр. Ҳозирда юртимизда уч ярим миллион нафардан ортиқроқ пенсионер ва нафақа олувчилар бўлса, айни вақтда 300 мингга яқин пенсия олувчиларнинг пенсияси ошиш эҳтимоли турибди. Тушунмовчилик бўлмаслиги учун аниқлаштириш керак бўлади.
Мисол учун, энг юқори иш ҳақи билан пенсия олувчилар меҳнат фаолияти давомида юқори суғурта бадаллари тўлаб келганини ҳисобга олиб, ижтимоий адолат мезонларига амал қилган ҳолда уларнинг пенсия миқдорларига ана шу тўлаган суғурта бадалларининг таъсири юқори бўлиши таъминланади. Уларга бугунги кунга қадар тўлаб келинган пенсиялар кам миқдорда тўланган. Шунинг учун юқори миқдорда суғурта бадали тўлаб келган пенсия олувчиларни пенсияси тўлиқ қайта ҳисоб-китоб қилинади. Шунингдек, бу тизим энди пенсияга чиқадиганларга ҳам ўз таъсирини кўрсатади.
–Бу жараён ижтимоий нафақа олувчиларга қандай таъсир қилади?
– Фармон билан жорий этилган янгиликларни ижтимоий нафақа олувчиларга ёки кам ва ўртача пенсия олувчиларга умуман таъсири йўқ. Бу юқори иш ҳақи, яъни энг кам иш ҳақининг 8 каррасидан юқори бўлган иш ҳақлари олиб келган фуқароларга таъсир қилади. Шунингдек, 1 январдан ҳар бир ишловчидан ушланадиган суғурта бадаллари, яъни ҳар бир ишчидан олиб қолинган 8 фоизли суғурта бадаллари бекор қилинди.
Энг юқори пенсия миқдори қанча бўлади деган саволга суҳбатдошимиз «бу миқдорни аниқ айтиб бўлмаслиги, пенсия миқдори ойлик иш ҳақи ва стажга қараб ўзгариш, ҳар бир фуқарога индивидуал, алоҳида ёндашган ҳолда пенсия миқдорлари ҳисоб-китоб қилинишини», маълум қилди.
– «Ишламаган – тишламайди» деганларидек, аҳоли орасида ишламаган, уйда ўтирганларга энди пенсия берилмас экан, деган миш-мишлар ортиб бормоқда? Бу фикрлар қанчалик ҳақиқатга яқин?
– Тўғри, меҳнат стажига эга бўлмаган фуқаролар давлат пенсия таъминоти билан таъминланмайди. Уларнинг ижтимоий ҳимояси Вазирлар Маҳкамасининг қарори билан белгиланади. Унга кўра, умуман ишламаган ва моддий таъминотга эга бўлмаган фуқароларга қатъий миқдорда белгиланган ижтимоий нафақалар тайинланади.
Бунда улар меҳнат стажига эга бўлганлар каби 55-60 ёшдан чиқмайди. Балки, уй бекалари 60, эркаклар 65 ёшга тўлганда ижтимоий нафақа олиш ҳуқуқига эга бўладилар. Айни вақтда ижтимоий нафақа миқдори 293 минг сўмни ташкил этади.
Изоҳ (0)