Ўзбекистон аҳолиси инфляцион кутилмалари жорий йилнинг 3-чорагида 48 фоизга, юридик шахсларники эса қарийб 50 фоизга ошган. Бу ҳақда Марказий банкнинг Ўзбекистонда инфляцион кутилмалар бўйича ўтказган сўровномаси натижаларида келтирилган, дея хабар беради «Turon 24».
Умуман олганда, 3-чоракда ўзбекистонликларнинг инфляция ошишидан хавотири 2-чоракка қараганда анча юқори.
Апрель июнь ойларида Ўзбекистон аҳолиси инфляцион кутилмалари пасайиб келаётган эди. Хусусан, февраль ойига қараганда ушбу кўрсаткич апрель ойида қарийб 21 фоизга камайган эди. Лекин июль ойига келиб аҳоли орасида яна инфляция ошишидан хавотир кучайди. Жумладан, аҳоли орасида келгуси ойда нархлар «пасаяди» ва «ўзгармайди» деб жавоб берувчилар сони 44 фоиздан 22 фоизгача камайган. Юридик шахслар орасида эса бу кўрсаткич 52 фоиздан 32 фоизгача камайган.
Келгуси ойда нархлар ошишини кутаётганлар миқдори эса 48 фоиздан 71 фоизга ошган. Бундан ташқари юридик шахсларнинг қарийб 90 фоизи келгуси бир йил ичида нархлар ошишини тахмин қилган.
Қайд этиш лозимки, июль ойида юридик шахсларнинг узоқ муддатли инфляцион кутилмалари аҳолиникига нисбатан ижобийроқ бўлган бўлса, сентябрга келиб уларнинг келгусидаги нархлар ошиши бўйича кутилмалари аҳолиникидан юқорилаб кетди. Бу ўз навбатида тадбиркорлик субъектларининг келгусидаги нархлар бўйича хавотирлари сезиларли даражада ортганини билдиради.
Инфляция ошишига асосий сабаблар сифатида сув танқислиги натижасида аввалги йилларга нисбатан ҳосилдорлик пастлиги ҳамда қиш-баҳор мавсуми учун мева ва сабзавотларни захиралаш ишлари бошланиши бозордаги нархни ошириши, 1-навли буғдой уни ва нон нархларининг эркинлаштирилиши, коммунал тўловлар ва иш ҳақи ошиши ҳамда валюта алмашув курси кўтарилиши қайд этилган.
Асосий истеъмол товарлар ёки хизматларнинг қимматлашиши келгусидаги инфляцион кутилмаларнинг ошишига қўшимча туртки бериши мумкин.
Шу билан бирга, аҳолининг кўпчилиги ўз даромади ошишини кутмоқда. Келгуси 12 ой ичида даромади ўсишини тахмин қилаётганлар сони 68 фоизни ташкил этган. Бироқ даромадлари ошишини кутаётганларнинг аксарият қисми ўсиш нархлар ошишига нисбатан паст даражада бўлишини билдирган.
Бундан ташқари, аксарият ўзбекистонликлар доллар курсининг яна кўтарилишини кутмоқда. Сўров натижаларига кўра, аҳоли сентябр охирига 1 АҚШ долларини 8 180 сўм атрофида, декабрь охирига эса 8 300 сўм атрофида кутганлар. Ушбу ҳолат аҳоли ва тадбиркорлик субъектларининг алмашув курси бўйича хавотирлари мавжудлигини кўрсатади ва бу ўз ўрнида уларнинг инфляцион кутилмаларига таъсир этиши мумкин.
Келгусида банк кредит фоизлари ошишини кутаётганлар сони ҳам кўпаймоқда. Аҳолининг қарийб ярми келгусида кредит нархи «20 фоиздан юқори» бўлишини тахмин қилган.
Марказий банк сентябрь ойида йиллик инфляция прогнозини ўзгартириб, 2018 йилда инфляция 16-17% атрофида бўлишини тахмин қилган эди. Бу Марказий банкнинг қайта молиялаш ставкасини оширишига асосий сабаблардан бири бўлган.
Давлат статистика қўмитаси маълумотларига кўра ўтган 9 ой ичида нархлар ўртача 8,1 фоизга ошган. Йиллик инфляция эса сентябрда 16,2 фоизни ташкил этган.
Изоҳ (0)