O‘zbekiston aholisi inflyatsion kutilmalari joriy yilning 3-choragida 48 foizga, yuridik shaxslarniki esa qariyb 50 foizga oshgan. Bu haqda Markaziy bankning O‘zbekistonda inflyatsion kutilmalar bo‘yicha o‘tkazgan so‘rovnomasi natijalarida keltirilgan, deya xabar beradi “Turon 24”.
Umuman olganda, 3-chorakda o‘zbekistonliklarning inflyatsiya oshishidan xavotiri 2-chorakka qaraganda ancha yuqori.
Aprel-iyun oylarida O‘zbekiston aholisi inflyatsion kutilmalari pasayib kelayotgan edi. Xususan, fevral oyiga qaraganda ushbu ko‘rsatkich aprel oyida qariyb 21 foizga kamaygan edi. Lekin iyul oyiga kelib aholi orasida yana inflyatsiya oshishidan xavotir kuchaydi. Jumladan, aholi orasida kelgusi oyda narxlar “pasayadi” va “o‘zgarmaydi” deb javob beruvchilar soni 44 foizdan 22 foizgacha kamaygan. Yuridik shaxslar orasida esa bu ko‘rsatkich 52 foizdan 32 foizgacha kamaygan.
Kelgusi oyda narxlar oshishini kutayotganlar miqdori esa 48 foizdan 71 foizga oshgan. Bundan tashqari yuridik shaxslarning qariyb 90 foizi kelgusi bir yil ichida narxlar oshishini taxmin qilgan.
Qayd etish lozimki, iyul oyida yuridik shaxslarning uzoq muddatli inflyatsion kutilmalari aholinikiga nisbatan ijobiyroq bo‘lgan bo‘lsa, sentyabrga kelib ularning kelgusidagi narxlar oshishi bo‘yicha kutilmalari aholinikidan yuqorilab ketdi. Bu o‘z navbatida tadbirkorlik subyektlarining kelgusidagi narxlar bo‘yicha xavotirlari sezilarli darajada ortganini bildiradi.
Inflyatsiya oshishiga asosiy sabablar sifatida suv tanqisligi natijasida avvalgi yillarga nisbatan hosildorlik pastligi hamda qish-bahor mavsumi uchun meva va sabzavotlarni zaxiralash ishlari boshlanishi bozordagi narxni oshirishi, 1-navli bug‘doy uni va non narxlarining erkinlashtirilishi, kommunal to‘lovlar va ish haqi oshishi hamda valyuta almashuv kursi ko‘tarilishi qayd etilgan.
Asosiy iste’mol tovarlar yoki xizmatlarning qimmatlashishi kelgusidagi inflyatsion kutilmalarning oshishiga qo‘shimcha turtki berishi mumkin.
Shu bilan birga, aholining ko‘pchiligi o‘z daromadi oshishini kutmoqda. Kelgusi 12 oy ichida daromadi o‘sishini taxmin qilayotganlar soni 68 foizni tashkil etgan. Biroq daromadlari oshishini kutayotganlarning aksariyat qismi o‘sish narxlar oshishiga nisbatan past darajada bo‘lishini bildirgan.
Bundan tashqari, aksariyat o‘zbekistonliklar dollar kursining yana ko‘tarilishini kutmoqda. So‘rov natijalariga ko‘ra, aholi sentyabr oxiriga 1 AQSh dollarini 8 180 so‘m atrofida, dekabr oxiriga esa 8 300 so‘m atrofida kutganlar. Ushbu holat aholi va tadbirkorlik subyektlarining almashuv kursi bo‘yicha xavotirlari mavjudligini ko‘rsatadi va bu o‘z o‘rnida ularning inflyatsion kutilmalariga ta’sir etishi mumkin.
Kelgusida bank kredit foizlari oshishini kutayotganlar soni ham ko‘paymoqda. Aholining qariyb yarmi kelgusida kredit narxi “20 foizdan yuqori” bo‘lishini taxmin qilgan.
Markaziy bank sentabr oyida yillik inflyatsiya prognozini o‘zgartirib, 2018 yilda inflyatsiya 16-17% atrofida bo‘lishini taxmin qilgan edi. Bu Markaziy bankning qayta moliyalash stavkasini oshirishiga asosiy sabablardan biri bo‘lgan.
Davlat statistika qo‘mitasi ma’lumotlariga ko‘ra o‘tgan 9 oy ichida narxlar o‘rtacha 8,1 foizga oshgan. Yillik inflyatsiya esa sentabrda 16,2 foizni tashkil etgan.
Izoh (0)