Пул етарли бўлмаса, қандай қилиб автомобиль сотиб олиш мумкин?

Кўчаларда ҳаракатланаётган янги моделдаги автомобилларга қараб, ҳар бир инсонда янги автомобиль харид қилиш истаги туғилади. Бироқ, хоҳиш-истаклар ҳар доим ҳам имкониятга тўғри келавермайди. Автомобиль харид қилиш учун пул етарли бўлмаса-чи? Албатта, пул йиғиш ва қулай фурсатни кутиш мумкин. Бундан ташқари, молиялаштиришнинг замонавий усулларидан ҳам фойдаланиш мумкин. Avtobor.uz сайти Ўзбекистонда автомобиль харид қилишни молиялаштиришнинг энг оммабоп усулларини қуйида келтириб ўтди:

Сотиб олиш шарти билан ижарага олиш

Мазкур хизмат тури Тошкент бозорларида анча кенг тарқалган. Сотиб олиш шарти билан ижарага беришда автомобиль эгаси харидорга пулни бўлиб бериш имкониятини беради. Харидор автомобиль пулини тўлиқ тўлаганидан кейингина уни ўз номига расмийлаштириши мумкин. Шу билан бирга харидор автомобиль эгасига бошланғич бадални тўлайди ва қолган суммани ҳар ой бўлиб бера бошлайди.

Сотиб олиш шарти билан ижарага бериш хизматини нафақат жисмоний шахслар, балки юридик шахслар ҳам йўлга қўйган. Хусусан, Сирғали автомобиль бозорида фақат сотиб олиш шарти билан ижарага бериладиган автомобиллар учун алоҳида қатор мавжуд. Жисмоний шахслардан ташқари, қатор ташкилотлар ҳам сотиб олиш шарти билан автомобилни ижарага бериш билан шуғулланади.

Юридик шахслар ёрдами билан автомобиль харид қилишнинг афзалликлари қуйидагича:

1. Шартнома тузилади. Унда сотиш ва хусусийлаштириш шартлари, томонлар мажбуриятлари ва ҳоказолар кўрсатилади. Жисмоний шахслардан автомобиль сотиб олинаётганда эса сотувчи сотиш шартлари ҳақида ёзма тилхат беради. Тўланган сумма эса тилхатга киритиб борилаверилади;
2. Юридик шахслар, аксарият ҳолларда сизга бозордан автомобиль танлаш ҳуқуқини беради. Кейинчалик улар мазкур автомобилни сотиб олади ва сизга ижарага бериш орқали қайта сотади.

Лизинг

Лизинг ёрдамида ҳам харидор автомобилни сотиб олиш ва пулини кейинроқ тўлаш имкониятини қўлга киритади. Лизинг келишуви автомобиль сотувчиси, харидор (лизинг олувчи) ва лизинг компанияси иштирокидаги икки ёки уч томонлама шартномани кўзда тутади. Лизинг компанияси автомобилга эгалик қилиш ҳуқуқини лизинг амал қилиш муддатига харидорга беради. Бунда лизинг шартномаси муддати тугагунидан сўнг мулкчилик ҳуқуқи харидорга ўтади.

Лизингни расмийлаштириш пайтида харидорга қўшимча равишда қуйидагилар зарур:

1. Транспорт воситасини суғурта қилиш (KASKО услубига кўра);
2. Молиялаштиришни ташкил этиш ва амалга ошириш учун бошланғич комиссияни тўлаш;
3. Харидорнинг тўлаш имкониятини баҳолаш учун даромадлар ҳақидаги маълумотномани тақдим этиш.

Юридик шахслар ҳамда тадбиркорлар лизинг шартларига кўра автомобиль харид қилиши мумкин. Лизинг тўлаш муддати 1 йилдан 5 йилгача.

Банк кредити

Банк кредити (ёки автокредит) номидан ҳам маълумки, тижорат банклари томонидан тақдим этилади. Лизинг компанияларидан фарқли равишда банклар фаолияти марказий банк томонидан назорат қилинади.  Шу туфайли қарз олувчига ва унинг кредит тўлаш имкониятлари таҳлилига нисбатан банклар томонидан қатъий талаблар қўлланилади.

Лизинг ва кредит ўртасидаги асосий фарқ шундаки, кредитда пул маблағлари фойдаланиш учун берилади, лизингда эса — муайян мулк.

Бугунги кунда автомобиль харид қилиш учун банк кредитларидан асосан юридик шахслар ва доимий иш жойига эга бўлган шахслар фойдаланмоқда. Бироқ бозорда жисмоний шахсларга кредит эвазига автомобиль харид қилишга кўмаклашиб, ҳужжатларни йиғишда, автомобилни баҳолашда ҳамда банк транзакцияларини амалга оширишда ёрдамлашадиган бир қатор юридик шахслар фаолият юритмоқда.

Агар сиз автомобиль сотиб олмоқчи бўлсангиз-у, пулингиз етмаётган бўлса, у ҳолда лизинг, автокредит ёки сотиб олиш шарти билан ижарага бериш асосида тақдим этилаётган автомобиллар билан қуйидаги манзилда танишинг.

Реклама ҳуқуқи асосида!