Ҳар қандай мамлакатда ахборот-коммуникация технологияларини ривожлантириш учун давлат раҳбарининг бевосита ташаббуси катта аҳамиятга эга. Халқаро пресс-клубнинг 17 май куни — Жаҳон телекоммуникация ва ахборотлашган жамият куни муносабати билан ташкил этилган сессиясида қатнашган Ўзбекистон ахборот технологиялари ва коммуникацияларини ривожлантириш вазири вазифасини бажарувчи Шерзод Шерматов ва «Ўзбектелеком» компанияси бош директори Шуҳрат Қодиров худди шу фикрни маъқуллади.
150 йилдан ортиқ фаолият кўрсатиб келаётган Халқаро электралоқа иттифоқи ташкил этилгани шарафига нишонланадиган 17 май — Жаҳон телекоммуникация ва ахборотлашган жамият куни муносабати билан ташкил этилган сессия ишида маърузачилар Ўзбекистон ахборот-коммуникация технологиялари соҳасида амалга оширилаётган ишлар, эришилган ютуқлар, мавжуд камчиликлар ва истиқболдаги режаларга атрофлича тўхталди.
Шерзод Шерматов ўз сўзи бошида ҳар қандай мамлакатда АКТни ривожлантириш учун давлат раҳбарининг бевосита ташаббуси катта аҳамиятга эга эканлигини алоҳида таъкидлади. «2016 йил 24 сентябрда бош вазир виртуал қабулхонасининг ишга туширилиши Шавкат Мирзиёевнинг айнан шундай ташаббуси бўлди», — деди Шерматов ўз сўзини далиллаб.Маълумотларга кўра, 2016 йилнинг дастлабки тўққиз ойи давомида Вазирлар Маҳкамасига 19 мингта ёзма мурожаат тушган бўлса, бош вазир виртуал қабулхонаси ишга тушгач, икки ҳафта ичида 25 мингта мурожаат қабул қилинган. Ҳозирги кунда мурожаатлар сони 786 мингга етган.
Электрон ҳукуматни шакллантириш мамлакатнинг АКТ соҳасида эришган асосий ютуқларидан бири сифатида эътироф этилмоқда. Электрон ҳукуматни ривожлантириш халқаро рейтингида Ўзбекистон 2014 йили 100-ўринни эгаллаган бўлса, 2016 йилга келиб 20 поғона кўтарилди. Рейтингдаги ўсишга қарамай, Ўзбекистон телекоммуникация соҳасида олдинга қадам ташламагани қайд этилди. Шуни ҳисобга олган ҳолда Шерзод Шерматов ҳозирги кунда телекоммуникация соҳасини ривожлантириш, унинг рақобатбардошлигини ошириш асосий вазифа бўлиб турганини таъкидлади.
Асосий камчиликлардан яна бири алоқа сифатини таъминлаш эканлиги алоҳида қайд этилди. Бугунги кунда кенг полосали симли инернетга уланиш даражаси мамлакатда 100 нафар фойдаланувчига 1,33 кишини ташкил қилмоқда. Шунингдек, 4G технологияси Ўзбекистонда мавжуд 12 мингдан зиёд аҳоли пунктларининг бир фоиздан камроғини қамраб олган, холос.
Электрон ҳукумат
Электрон ҳукуматни шакллантириш борасида давлат раҳбарининг ташаббуси самаралари ҳақида тўхталар экан, АКТ вазирлиги раҳбари 2016 йилнинг тўққиз ойи давомида қабул қилинган 19 мингта мурожаат ва ундан кейинги саккиз ойда келиб тушган қарийб 800 мингта мурожаат ўртасидаги фарқни қайд этиб ўтди.АКТни давлат бошқарувидаги ўрнига алоҳида эътибор берилмоқда. Мамлакатда амалга оширилаётган йирик инвестицион лойиҳаларни Президент видеокамералар орқали кузатиб боради. «Новза» кўпригининг қурилиши бунга яққол мисол бўла олади. Шавкат Мирзиёев томонидан ўтказиладиган видеоселектор йиғилишлари давлат раҳбари томонидан АКТдан самарали фойдаланилаётганини кўрсатмоқда. Бунда жойлардаги раҳбарлар ортиқча вақт сарфи ва моддий харажатлардан халос қилиниб, масалаларни тезкорлик билан ҳал қилишга имкон яратилмоқда.Шерзод Шерматов, Ахборот технологиялари ва коммуникацияларини ривожлантириш вазири вазифасини бажарувчи
Мавзуга доир: Новза кўприги қурилиши — 2 дақиқалик видеода
2017—2021 йилларда мамлакатни ривожлантиришнинг Ҳаракатлар стратегиясида электрон парламентни шакллантириш масаласи ҳам қайд этиб ўтилган. АКТ вазирлиги раҳбари бу масалага тўхталиб, ҳозирги вақтда электрон парламентни шакллантириш бўйича концепция устида иш олиб борилаётганини маълум қилди. Электрон парламентни шакллантиришдан асосий мақсад — қонунларни ишлаб чиқишда ва қонунчилик фаолиятини амалга оширишда фуқаролар иштирокини таъминлашдир.
Интернет сифати ва тезлиги
Ўзбекистондаги интернет фойдаланвчиларини қийнайдиган масалалардан бири — интернет нархининг қимматлиги ва тезлигининг пастлигидир. 2013 йилда провайдерлар учун ташқи интернет каналларига уланиш нархи 1 Мбит/с учун 422 АҚШ долларни ташкил қилган бўлса, тўрт йил давомида нархлар мунтазам пасайтирилиб, бугунги кунда 67,85 АҚШ долларига тенг. 2016 йилда провайдерлар учун халқаро ахборот тармоқларидан фойдаланиш умумий тезлиги 26,5 Гбит/с бўлган бўлса, 2017 йилда эса 65,7 Гбит/секундга етди.Вазир мавжуд ҳолатга изоҳ берди. Унинг таъкидлашича, халқаро каналларга уланиш тезлиги ошгани сари интернет нархи пасайиб боради. Ҳозирги кунда халқаро каналларни кенгайтириш бўйича доимий иш олиб борилмоқда.
Мобил операторларнинг миллий валютадаги ҳисоб-китобга ўтиши билан боғлиқ саволга жавоб берган Шерзод Шерматов барча операторларга бу масалада тегишли топшириқ берилганини ва операторлар сўмли тарифларни жорий этиши кераклигини айтиб ўтди.
«Бозор иқтисодиётини ҳисобга олган ҳолда таъкидлаш керакки, мобил операторларининг тарифларни ҳисоблашда хорижий валютадан миллий валютага ўтиши нархларнинг арзонлашиши ёки қимматлашишини билдирмайди, шунчаки бир номиналдан бошқасига ўтилади», — деб қўшимча қилди вазирлик раҳбари.
Мамлакатнинг етиб бориш қийин бўлган узоқ қишлоқлари ва тоғли ҳудудларида интернетга уланиш мавжуд муаммолардан яна бири ҳисобланади. «Ўзбектелеком» компанияси бош директори Шуҳрат Қодировнинг маълум қилишича, яқин беш йил ичида Ўзбекистоннинг барча аҳоли пунктларида интернет ишлайди.
Бироқ масаланинг бошқа томони ҳам бор. Қишлоқларда электр энергияси узилиши билан боғлиқ муаммолар ҳудудга алоқа ва интернетнинг кириб боришида қийинчиликларни келтириб чиқармоқда. Бу муаммони бартараф этиш учун мобил операторлар томонидан база-станцияларини ишлаши учун қайта тикланадиган энергия манбаларидан, масалан, қуёш батареяларидан фойдаланиши масаласи ўртага ташланди.
Бу масалада Шерзод Шерматов икки жиҳатга эътиборни қаратди. Биринчидан, бу муаммонинг жуда қиммат ечими. Иккинчидан, қуёш панеллари ўрнатиладиган ҳудуддаги маҳаллий аҳолининг муносабатини ҳам ҳисобга олиш керак. Вазирлик раҳбарининг таъкидлашича, шу вақтгача қуёш панеллари ўрнатилган баъзи жойларда одамлар томонидан қурилмаларга тош отиб, зарар етказиш ҳолатлари кузатилган. Шу жиҳатдан бу масала очиқ қолмоқда.
Қишлоқ жойларда алоқа сифатини яхшилашда мавжуд бўлган тўсиқлардан бири кўрсатиладиган хизматлар учун харажатларнинг ўзини оқлаши масаласи ҳисобланади.
Агар бу масала ижтимоий лойиҳа бўлса, уни давлат бюджети ҳисобидан амалга ошириш мумкин. Мен давлат бюджетидан телекоммуникацияни ривожлантириш учун маблағ ажратилганини эслай олмайман. Баъзи мамлакатларда барча ҳудудларни юқори тезликдаги интернет билан таъминлаш учун ижтимоий лойиҳа ишлаб чиқилиб, давлат бюджети ҳисобидан амалга оширилган бўлиши мумкин. Бизда мактаблар, қишлоқ врачлик пунктлари каби устунроқ мавқедаги масалалар бор. Шунинг учун қишлоқларни юқори тезликдаги интернет билан таъминлаш учун давлат бюджетидан маблағ ажрата олмаймиз. Бу борада ишлар олиб борилмоқда ва тез орада ҳал қилинади.Интернет сифатини ва тезлигини яхшилаш борасидаги баҳсли масалалардан бири мобил операторлар база-станцияларининг нурланиш даражаси бўлиб турибди. Вазирнинг айтишича, Президент виртуал қабулхонасига келиб тушаётган шикоятлар орасида кўп қаватли уйлар томига ўрнатилган база-станцияларининг одамлар саломатлигига салбий таъсири қилиши ҳақида шикоятлар бор.Шерзод Шерматов, ахборот технологиялари ва коммуникацияларини ривожлантириш вазири вазифасини бажарувчи
Шикоятлар юзасидан чора кўриш учун база-станциялар олиб ташланганидан сўнг, аҳоли алоқа ва интернет сифатининг ёмонлашгани ҳақида шикоят қилади. Шуни ҳисобга олган ҳолда, Шерзод Шерматов бу масалани ҳал қилишда жамоатчилик билан ишлаш ва база-станцияларининг аҳоли саломатлигига қандай таъсири борлигини тўғри тушунтириш кераклигини қайд этди.
Ссесия давомида Тошкент метросига алоқа ва интернетни олиб кириш масаласи ҳам муҳокама қилинди. Бу борада муҳокамалар олиб борилган. Бироқ дунёнинг турли мамлакатлари метрополитенларида юз бераётган терактлар хавфсизлик масаласини долзарб қилиб қўймоқда.
Шерзод Шерматов вазирлик раҳбари сифатидаги ўзининг дастлабки 100 кунлик иши ҳақида фикр билдирар экан, фаолиятидан қониқиш ҳисси йўқлигини айтиб ўтди. Соҳада мавжуд муаммо ва камчиликларни ўрганиб чиқиш ҳамда уларнинг ечимларини излаб топиш борасида кўп ишлаш кераклиги вазирнинг дастлабки 100 кунлик фаолиятидан қониқмаслигига сабаб бўлмоқда.
Изоҳ (0)