O‘zbekistonda 2025-yil 1-iyuldan nogironlik pensiyalari ham alohida murojaat talab etmasdan, proaktiv shaklda tayinlanadi. Bu haqda 27-mayda imzolangan prezident qarorida belgilandi.
“Nogironlik pensiyalari va kompensatsiyalarni tayinlashda proaktiv xizmatlarni joriy etish to‘g‘risida”gi prezident qaroriga ko‘ra, 2025-yil 1-iyuldan fuqarolarga davlat pensiyalari va kompensatsiyalarni tayinlashning soddalashtirilgan tartibi joriy etiladi.
Ya’ni fuqarolarga I yoki II guruh nogironligi belgilanganda pensiyalarni alohida murojaat talab etmasdan proaktiv shaklda tayinlash. Bunda fuqaroga proaktiv shaklda tayinlangan pensiyalarni rad qilish huquqi beriladi.
Ko‘rish qobiliyati bo‘yicha I guruh nogironligi bo‘lgan shaxslarga hamda yadro poligonlari va boshqa radiatsiya-yadro obyektlarida harbiy xizmatni o‘tagan shaxslarga kompensatsiyalarni elektron ma’lumotlar almashinuvi asosida proaktiv shaklda tayinlanadi.
Nogironlik pensiyasi tayinlangandan so‘ng kamida 1 yil ish stajiga ega bo‘lganda fuqaroning pensiya miqdori har 2 yilda proaktiv shaklda qayta hisoblanadi.
2025-yil 1-oktyabrdan davlat pensiya ta’minotiga oid hamda AT “Xalq banki” tomonidan pensiyalarni naqd pul shaklida to‘lash bilan bog‘liq xizmatlar fuqarolarni biometrik identifikatsiya qilish (Face-ID) hamda ularning imzosini elektron shaklda olish orqali amalga oshiriladi.
O‘zbekistonda yoshga doir pensiyani ham proaktiv usulda tayinlash belgilangan. Bu borada “Fuqarolarning davlat pensiya taʼminoti to‘g‘risida”gi qonunga tegishli o‘zgartirish kiritildi. Fuqaroning yoshga doir pensiyaga bo‘lgan huquqi belgilangan axborot tizimlaridan olingan maʼlumotlarga asosan aniqlanadi.
O‘zbekistonda nogironlik pensiyasi miqdori
2025-yil mart holatiga ko‘ra, O‘zbekistonda nogironlik pensiyasi va nafaqasi oluvchilar soni quyidagicha bo‘lgan:
- I va II guruh nogironlik nafaqasi oluvchilar: 315 057 nafar (I guruh 38 574 nafar, II guruh 276 483 nafar);
- 18 yoshgacha bolalikdan nogironlik nafaqasi oluvchilar: 171 380 nafar;
- 18 yoshgacha bolalikdan nogironligi bo‘lgan bolani parvarishlash nafaqasi oluvchilar: 75 390 nafar.
Umumiy hisobda, nogironlik bilan bog‘liq pensiya va nafaqa oluvchilar soni 561 827 nafarni tashkil etgan.
I guruh nogironlik nafaqasi miqdori 1 027 000 so‘mni, II guruh nogironlik nafaqasi miqdori 920 000 so‘mni tashkil etib, ularga mart oyi uchun jami 303,5 mlrd so‘m pul mablag‘lari to‘lab berilgan. 18 yoshgacha bolalikdan nogironlik nafaqasi miqdori 920 000 so‘m bo‘lib, mart oyi uchun 163,6 mlrd so‘m to‘lab berilgan. 18 yoshgacha bolalikdan nogironligi bo‘lgan bolani parvarishlash nafaqasini miqdori 745 000 so‘m bo‘lib, mart oyida bu toifadagi shaxslarga 57,6 mlrd so‘m mablag‘lar to‘lab berilgan.
2024-yil 1-sentyabrdan boshlab O‘zbekistonda nogironlik pensiyalarining eng kam miqdori oyiga 920 000 so‘m etib belgilangan.
Izoh (0)