Ko‘zlarda ajralma yuzaga kelishi turli sabablarga ega bo‘lishi mumkin. Ammo shunday vaziyatlar bo‘ladiki, darhol oftalmologga murojaat qilish orqali ko‘zlaringizni virusli kasalliklardan asrashingiz mumkin.
Oddiy ko‘z shilliq qavati
Hammaga tanish bo‘lgan ajralmalar — bu konyunktivit ishlab chiqargan oddiy shilimshiq, bu ko‘zning tashqi qismi va ko‘z qovoqlarining orqa qismini qoplaydigan nozik, shaffof to‘qimadir. Aynan u ko‘z yoshlarning shilliq va suyuq qismini ishlab chiqaradi. Bu suyuqlik doimo ko‘z yuzasida hosil bo‘ladi, lekin kun davomida ko‘zimizni yumib ochganimizda, ko‘z yoshi suyuqligi uni yuvib ketadi. Kechasi ko‘z yoshlari kamroq ishlab chiqariladi.
Nima qilish kerak?Uxlashdan keyin paydo bo‘ladigan shilimshiq yoqimsiz ko‘rinadi, ammo u butunlay xavfsiz va uni oddiygina iliq suv bilan yuvish mumkin.
Kontakt linzalarga reaksiyaBa’zi odamlar uchun kontakt linza hatto ko‘rsatmalarga muvofiq taqilgan bo‘lsa ham, ko‘zni tirnashi yoki yallig‘lantirishi mumkin. Agar yotishdan oldin linzalarni olib qo‘yishni unutsangiz, xavf yanada ortadi.
Nima qilish kerak?
Kontakt linzalar bilan yotmang. Agar biron sababga ko‘ra buning iloji bo‘lmasa, okulistdan tungi vaqt uchun mos keladiganini so‘rang. Yana bir variant — bir martalik kontaktli linzalarni sinab ko‘rish ham mumkin.Agar ko‘rsatmalarga muvofiq linzalardan foydalanganingizda ham ko‘zdan ajralma oqsa, iloji boricha tezroq okulist bilan bog‘laning. Bu ko‘z infeksiyasi yoki boshqa kasalliklardan darak bo‘lishi mumkin.
Surunkali quruq ko‘z
Ko‘z shilliq qavatining qurishi sabablari juda ko‘p. Masalan, gadjetlar tufayli yoki havo namligi past xonada ham bu sodir bo‘ladi. Ko‘zning qurishi lakrimal suyuqlikning kamayishiga olib keladi va ko‘zda to‘plangan chang, yog‘ va o‘lik teri hujayralarini yuvilmaydi. Shunday qilib, ajralmalar ko‘payadi.
Nima qilish kerak?Simptomlarga e’tibor bering. Shilliq qavat quriganida ular aniq ko‘rinadi: charchoq, xira ko‘rish, ko‘zga biror narsa tushgandek his qilish. Agar bunday belgilar mavjud bo‘lsa, ko‘zlaringizga sog‘lom namlikni qanday tiklashingiz mumkinligi haqida oftalmolog bilan maslahatlashing.
Ko‘z shikastlanishiHar qanday begona moddalar, changdan tortib, kosmetika va parfyumeriya mahsulotlarigacha ko‘zlarga tushsa, ularning shilliq qavatiga zarar yetkazishi mumkin. Ko‘p miqdorda ajralma — ko‘z shikastlanganining eng yorqin belgilaridan biri.
Nima qilish kerak?
Agar zarar sezilarli bo‘lmasa (masalan, tasodifan dezodorantni yuzingizga sepib qo‘ysangiz), ko‘zingizni toza, iliq suv bilan yuvib ko‘ring. Ammo jarohatdan keyin qon ketish yoki yiringni sezsangiz, darhol okulistga murojaat qiling.
Konyunktivit
Konyunktivit faqatgina allergiya tufayli paydo bo‘lmaydi. Qizarish, qichishish, travmalar, og‘riqlar va konyunktivitning boshqa ko‘rinishlarining sababi virusli va bakterial infeksiyalar, shuningdek, ko‘zga kirgan tirnash xususiyati beruvchi moddalar bo‘lishi mumkin.
Nima qilish kerak?
Oftalmolog bilan bog‘laning. Agar davolanmasa, infeksiya tarqalishi va ko‘zning jiddiy shikastlanishiga olib kelishi mumkin. Shifokor aniq tashxis qo‘yadi va kerakli dori-darmonlarni buyuradi.
Blefarit
Ko‘z qovoqlari chetining yallig‘lanishi. Blefarit shish, og‘riq, kiprik ildizlari atrofida qobiq va follikullar atrofida sebum sekretsiyasini oshiradi. Ba’zida ajralma shunchalik ko‘payadiki, kipriklar bir-biriga yopishib qoladi va odam ko‘zini ocholmaydi.
Nima qilish kerak?
Paxta diski yoki dokani iliq toza suvga botirib, ko‘zga 10 daqiqa davomida qo‘ying. Keyin paxtali disk bilan qovoqlarni yumshoq massaj qiling.
Keratit
Keratit — shox parda yallig‘lanishi. Bunga bakterial yoki gerpes infeksiyasi, qo‘ziqorin, amyoba yoki issiq yoz kunida quyoshdan saqlaydigan ko‘zoynak taqishni unutgan bo‘lsangiz, ultrabinafsha kuyish sabab bo‘lishi mumkin. Keratitning belgilari konyunktivit yoki mexanik shikastlanish belgilariga o‘xshaydi: ko‘z qizaradi, suvlanadi, og‘riydi, ko‘rish qobiliyati kamayishi mumkin.
Nima qilish kerak?
Agar davolanmasa, keratit shox parda chandig‘iga va ko‘rishning vaqtincha yoki hatto doimiy yo‘qolishiga olib kelishi mumkin. Shuning uchun imkon qadar tezroq oftalmolog bilan bog‘laning.
Traxoma
Traxoma — bu ma’lum bir bakteriya keltirib chiqaradigan bakterial ko‘z infeksiyasi. Dastlabki bosqichlarda traxoma konyunktivit belgilariga o‘xshaydi: ko‘zlar shishadi, qichishadi va ularda ajralma paydo bo‘lishi mumkin. Kasallik rivojlanganda ko‘zlar og‘riydi, xiralashadi. Ko‘z qovog‘ining ichida chandiqlar paydo bo‘ladi va bu kipriklar ko‘z ichiga qadalishiga olib keladi. Bu holat traxomaning eng xarakterli belgilaridan biridir.
Nima qilish kerak?
Traxoma dunyodagi yuqumli ko‘rlikning asosiy sababidir. Shuning uchun, infeksiyaning eng kichik shubhalarida, imkon qadar tezroq oftalmolog bilan bog‘lanish kerak.
Shoh parda yarasi
Shoh parda yarasi — shoh pardada ochiq yara paydo bo‘lishiga olib keladigan infeksiya. Alomatlari: og‘riq, ko‘z yoshi, yorug‘likka sezgirlik, ko‘zni ochish qiyinligi, ko‘p miqdorda yopishqoq ajralma.
Nima qilish kerak?
Imkon qadar tezroq oftalmolog bilan bog‘laning. Shoh pardani davolash kerak, aks holda yaralar butun yuzaga tarqalishi yoki chuqurroq kirib borishi mumkin. Odatda antibiotiklar bilan davolanadi.
Endofalmit
Endofalmit — ko‘z olmasining ichidagi to‘qima yoki suyuqlik infeksiyasi. Ko‘pincha bakteriyalar yoki zamburug‘lar noto‘g‘ri bajarilgan operatsiyadan, ko‘zga inyeksiyadan yoki shikastlanishdan keyin ko‘z ichiga kiradi. Ammo ba'zida endofalmit tananing boshqa qismida yuqumli jarayon tufayli ham yuzaga kelishi mumkin. Masalan, bu siydik yo‘llari infeksiyasi yoki qon zaharlanishi bilan sodir bo‘lishi mumkin.Bu holat juda yorqin alomatlarga ega: ko‘zlardagi og‘riqning kuchayishi, aniq qizarish va shishish, keskin pasayish yoki ko‘rishning yo‘qolishi. Ko‘zdan oq yoki sariq (yiringli) ajralma oqadi.
Nima qilish kerak?
Agar siz bunday infeksiyaga shubha qilsangiz, darhol tez yordamga yoki oftalmologga murojaat qiling.
KovidBa’zi hollarda koronavirus infeksiyasi ko‘zlarga ta’sir qiladi va allergik konyunktivitga o‘xshash alomatlarga olib kelishi mumkin. Agar konyunktivit belgilari yuqori isitma, yo‘tal, og‘ir zaiflik va kovidning boshqa ko‘rinishlari fonida paydo bo‘lsa, ko‘zning yallig‘lanishi koronavirus xarakteriga ega bo‘lishi mumkin.
Nima qilish kerak?
Vaziyatni yengillashtirish uchun ko‘zlarga kompresslarni qo‘llang. Misol uchun, iliq suvda namlangan toza paxta shimgich. Ko‘zlaringizga salqin, nam sochiqni ham surtishingiz mumkin.Ibuprofen kabi retseptsiz og‘riq qoldiruvchi vositalarni qabul qilish va ko‘zlaringizga antigistamin tomizish mumkin.
Ko‘zda ajralma paydo bo‘lmasligi uchun nima qilish kerak?
- O‘zingizni infeksiyalardan himoyalang va jarohat olmaslikka harakat qiling.
- Qo‘lingizni muntazam yuving. Ko‘pincha bilmagan holda ko‘zlarimizga tegamiz, iflos qo‘llar esa infeksiyaga olib kelish mumkin.
- Harakatlaringizni kuzatib boring va qo‘llaringiz bilan yuzingizga va ayniqsa ko‘zingizga tegmaslikka harakat qiling.
- Kompyuter oldida ko‘p vaqt o‘tkazsangiz yoki ko‘zlaringiz quriganini his qilsangiz, sun’iy ko‘z yoshlari tomchilaridan foydalaning.
- Ertalabki ajralmalarni ehtiyotkorlik bilan yuvib tashlang. Buni iliq suvga botirilgan paxta diski yoki doka bilan qiling.
- Agar kontakt linza taqsangiz, ko‘zlaringizga yaxshi g‘amxo‘rlik qiling. Noqulaylikning birinchi belgisidayoq oftalmologga murojaat qiling.
- Infeksiyasidan davolangan bo‘lsangiz, o‘sha paytda ko‘zga ishlatgan kosmetik vositalarni tashlab yuboring. Yangisini sotib oling.
- Iloji boricha allergenlardan saqlaning. Masalan, gulchangga allergiyangiz bo‘lsa, o‘simliklar gullash davrida ko‘chaga chiqmang.
Izoh (0)