Fotogalereya: Tarixdagi 10 ta eng katta va xavfli qor ko‘chkilari
Bundan 60 yil avval 1962-yil 10-yanvarda Peruda Uaskaran tog‘ida qor ko‘chishi oqibatida soatiga 150 kilometr tezlik bilan harakatlangan 3 million kvadrat metr maydonga ega toshlar, qum, shag‘al, muz parchalari, qor va muz uyumi 4 mingga yaqin odamning hayotiga zomin bo‘lgandi. “Kommersant” shu mudhish voqea va boshqa eng katta qor ko‘chishlari haqidagi fotogalereyani taqdim etgan. Daryo uning tarjimasini e’tiboringizga havola qiladi.
1970-yil 31-mayda Perudagi Uaskaran tog‘ida kuchli zilzila sodir bo‘lgan, oqibatda qoyalardan 5 million kvadrat metr hajmdagi qor va muz ko‘chgan. Qor ko‘chishining tezligi soatiga 320 kilometrgacha yetgan, Ranrairk qishlog‘i hamda Yungay shahri ko‘chki ostida qoldi. 70 ming nafarga yaqin odam halok bo‘ldi. Yana 500 ming nafar aholi uysiz qoldi.
1916-yil 16-dekabr, Birinchi jahon urushi davrida Alp tog‘laridagi qor ko‘chkisi Avstriya-Italiya frontining olti mungdan ziyod askarini hayotdan olib ketgan. Keyinchalik mazkur qor ko‘chishi oqibatida Alp tog‘larida halok bo‘lgan harbiylarning umumiy soni 10 mingdan oshgan.
1962-yil 10-yanvarda yana Perudagi Uaskaran tog‘ining eng baland cho‘qqisidan qor ko‘chgan, 1 kilometr kenglikdagi, 30 metr qalinlikdagi tog‘ parchasi 7 daqiqa ichida Ranairk shaharchasiga yetib kelgan va kamida oltita qishloqni vayron qilgan. Tabiat hodisasi tufayli 4 mingdan ziyod odam halok bo‘lgan.
2015-yil 24 – 28-fevralda Afg‘oniston shimoli-sharqidagi viloyatlar hududida qor ko‘chdi va 310 nafar inson nobud bo‘ldi. Falokat mamlakat shimolida kuzatilgan kuchli qor bo‘ronlari tufayli yuzaga kelgan.
1951-yil 20-yanvarda Alp tog‘larining Shveysariya, Avstriya va Italiya hududlaridagi qismlarida qor ko‘chgan va 245 nafar kishi hayotdan ko‘z yumgan. 45 ming aholi bir necha hafta davomida tashqi dunyodan butunlay uzilib qolgan.
1970-yil 10-fevralda Alp tog‘larining Fransiyadagi qismida qor ko‘chkisi yuz bergan va Vald-d’Izer mehmonxonasi qor ostida qolgan. Mazkur falokatda 200 dan ziyod odam halok bo‘lgan.
2017-yil 5 – 10-fevralda Afg‘onistonda kuchli qor va sovuq iqlim tufayli qor ko‘chkisi sodir bo‘lgan, hodisa 190 dan ziyod kishini halok qilgan. Noqulay ob-havo 22 ta viloyatga ta’sir ko‘rsatgan. Eng ko‘p qurbon bergan hudud Nuriston shahri edi.
2010-yil 9-fevralda Afg‘onistondagi Salang dovonidagi Hindikush tog‘larida qor ko‘chgan va 170 nafar kishi halok bo‘lgan. Tog‘ avtoyo‘llarida 3 mingga yaqin odam qolib ketgan. Dovon yo‘li qor, muz va tosh uyumlaridan fevral o‘rtalarida tozalangan. Dovonda qolib ketgan odamlarga oziq-ovqat mahsulotlari va palatkalar harbiy vertolyotlar vositasida yetkazib berilgan.
2012-yil 7-aprelda Pokistonda qor bo‘roni oqibatida Siachen muz qoyasida ko‘chki yuz bergan. Muz uyumi Gayari chegara harbiy bazasi ustiga yopirilgan. Bazada xizmatni o‘tagan barcha 138 askar halok bo‘lgan.
2002-yil 20-sentabrda Rossiyada, Shimoliy Osetiyaning karmadon darasida Kolka muz qoyasidagi ko‘chki 125 nafar odamni halok qilgan. 50 metr qalinlikdagi muz, qor, loy va toshlar daraning 30 kilometrlik maydonini qoplab olgan. Quyi Kamadon qishlog‘i butunlay vayron bo‘lgan. “Svyaznoy” filmini suratga olish guruhi, aktyor va rejissor kichik Sergey Bodrov bilan birga halok bo‘lgan.
