O‘zbekiston iqtisodiyotida davlat ishtirokini qisqartirish va xususiy sektor uchun keng yo‘l ochish maqsadida 25 dan ortiq faoliyat turi bo‘yicha monopoliyalar tugatiladi. Bu haqda 2022–2026-yillarga mo‘ljallangan taraqqiyot strategiyasini 2022-yilda amalga oshirish bo‘yicha “yo‘l xaritasi” loyihasida belgilangan.
Hujjat loyihasiga ko‘ra, 2022-yilning noyabriga qadar eksklyuziv huquqlarni bekor qilish va davlat ishtirokidagi kompaniyalarni xususiylashtirish hisobiga 14 ta faoliyat turi bo‘yicha monopoliyalar tugatiladi (aholi va ijtimoiy soha obyektlariga suyultirilgan gaz yetkazib berish, rangli metall parchalari va chiqindilarini tayyorlash, sertifikatlashtirish xizmatlari va boshqalar).
Shuningdek, 2022-yil sentabrga qadar iqtisodiy munosabatlarda erkin bozor tamoyillarini joriy etish kengaytiriladi. “Raqobat to‘g‘risida”gi va “Tabiiy monopoliyalar to‘g‘risida”gi qonunlarni birlashtirish orqali davlatning tadbirkorlik faoliyatida ishtirok etish hollari va unga nisbatan monopoliyaga qarshi talablar belgilanadi, tabiiy monopoliya holatini aniqlash bo‘yicha huquqiy instrumentlar kengaytiriladi, bozordagi ustunlik mavqeyini aniqlash mezonlari takomillashtiriladi, davlat ko‘magi (imtiyoz va preferensiyalar) shakllari va ularni taqdim etishga nisbatan monopoliyaga qarshi talablar belgilanadi, auksion (birja) savdolarida manipulyatsiyalarning mezonlari va javobgarlik kuchaytiriladi, raqobatni cheklash holatlari uchun javobgarlik kuchaytiriladi.
Bundan tashqari, tadbirkorlik faoliyatida erkin bozor tamoyillari keng joriy etiladi. Jumladan, xomashyo va materiallar yetkazib berish hamda qishloq xo‘jaligi mahsulotlarining narxlarini shakllantirishda bozor mexanizmlariga to‘liq o‘tiladi, ayrim tovarlar uchun belgilangan ma’muriy narxlar bosqichma-bosqich bekor qilinadi.
Eslatib o‘tamiz, 2021-yilning noyabr boshida Davlat aktivlarini boshqarish agentligi “Bozor va savdo komplekslari boshqaruv tizimini takomillashtirish hamda ulardagi davlat ishtirokini bosqichma-bosqich qisqartirish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi Vazirlar Mahkamasi qarori loyihasini muhokamaga qo‘ygandi. Unda O‘zbekistondagi 60 dan ortiq bozor va savdo komplekslari xususiylashtirilishi ko‘zda tutilgandi.
Izoh (0)