Albert Eynshteynning qo‘lyozma qaydlari Parijdagi auksionda rekord qiymatda sotildi. Bu haqda Reuters agentligiga tayanib, Tengrinews xabar berdi.
Christie’s kimoshdi uyi umumiy nisbiylik nazariyasining yakuniy versiyasiga eltuvchi ayrim qadamlar qayd etilgan Eynshteyn va uning hamkasbi Mishel Bessoning qo‘lyozmalarini savdoga qo‘ygan.
Natijada yakuniy narx ekspertlar kutganidan yuqori bo‘lib chiqdi: qo‘lyozmalar 13 million dollarga sotilgan. Ta’kidlanishicha, bu marhum olimning qo‘lyozmalari uchun to‘langan eng yuqori narx hisoblanadi.
“Bu, shubhasiz, Eynshteynning auksionga qo‘yilgan eng qimmatli qo‘lyozmasi hisoblanadi. Eynshteynning 1919-yilgacha bo‘lgan ilmiy hujjatlari juda kam uchraydi”, — deydi Christie’s vakillari. Hujjatlarning dastlabki qiymati 2,4-3,5 million dollarni tashkil etgan.
Ma’lum qilinishicha, 54 varaqli qo‘lyozma umumiy nisbiylik nazariyasiga asos bo‘lgan gravitatsiya maydoni tenglamalarining dastlabki versiyasini o‘z ichiga olgan. Hujjat 1913- va 1914-yillarda Shveysariyaning Syurix shahrida Eynshteyn va Mishel Besso tomonidan yozilgan. Hujjatdagi hisob-kitoblar, shuningdek, Merkuriy orbitasining anomaliyasiga bag‘ishlangan — ular Eynshteynning nazariyasi olimlarni uzoq vaqt “boshi berk ko‘chaga” olib kirgan hodisani tushuntirishga yo‘naltirilgan edi.
Christie’s ma’lumotlariga ko‘ra, qo‘lyozmada ko‘plab xatolar mavjud va Eynshteyn uni tashlab yuborgan. Biroq Besso hujjatni saqlab qolgan. Christie’s hujjatning saqlanib qolinishini “deyarli mo‘jiza” deb atagan.
Eynshteyn 1955-yili 76 yoshida vafot etgan, olim barcha davrlarning eng buyuk fizik nazariyachilaridan biri hisoblanadi. Uning nisbiylik nazariyasi fizikada inqilob sodir etgan. Eynshteyn 1921-yilda fizika bo‘yicha Nobel mukofotini qo‘lga kiritgan.
Eslatib o‘tamiz, 2021-yilning may oyida Bostondagi RR Auction auksionida fizik nazariyotchi Albert Eynshteynning E=mc2 formulasi tushirilgan maktubi 12 million dollarga sotilgandi.
Izoh (0)