COVID-19 epidemiyasi davrida okeanlarda 25 ming tonnadan ortiq ishlatilgan shaxsiy himoya vositalari va koronavirusga aloqador boshqa plastik chiqindilar paydo bo‘ldi. Bu haqda Xitoyning Nanyang universitetidan Imin Pen boshchiligidagi olimlar olib borgan hisob-kitoblarda aytilgan.
Xitoylik mutaxassislar kompyuter orqali modellashtirish yordamida suv muhitida plastik chiqindilarning tarqalish jarayonini tasvirladi. Tadqiqot natijalari Proceedings of the National Academy of Sciences jurnalida chop etilgan.
Olimlar tadqiqotga asos sifatida 193 mamlakatdan koronavirus bilan bog‘liq chiqindilar, xususan, tibbiy niqoblar, qo‘lqoplar va boshqa shaxsiy himoya vositalari, test to‘plamlari, COVID-kasalxonalaridan chiqqan chiqindilar to‘g‘risidagi ma’lumotlarni yig‘gan.
“Ma’lum bo‘lishicha, pandemiya boshlanganidan 2021-yilning avgustigacha dunyoda 8,4 million tonna shu turdagi chiqindilar yuzaga kelgan. Modellashtirish shuni ko‘rsatdiki, okeanlarda allaqachon 25 ming tonna chiqindi bor. Ular, albatta, okeanga to‘g‘ridan to‘g‘ri tashlanmaydi, u yerga daryolar oqimi bilan kelib qoladi. Olimlarning ta’kidlashicha, bu birinchi navbatda Osiyodagi daryolarga (Yanszi, Hind va Xuanxe daryosi) taalluqli. Ushbu hududlarda aholi zichligi juda yuqori, chiqindilarni qayta ishlash bo‘yicha esa qat’iy ekologik standartlar yo‘q”, — deyiladi tadqiqotda.
Avvalroq Birlashgan Millatlar Tashkilotining Atrof-muhitni muhofaza qilish dasturi hisobotida dunyodagi oziq-ovqat mahsulotlarining uchdan bir qismi chiqitga chiqib ketishi ma’lum qilingandi. Mazkur global hisobotga ko‘ra, har yili 900 million tonnadan ortiq oziq-ovqat tashlab yuboriladi. Oziq-ovqat chiqindilari indeksiga ko‘ra, do‘konlar, uylar va restoranlarda iste’molchilarga mo‘ljallangan oziq-ovqat mahsulotlarining 17 foizi to‘g‘ridan to‘g‘ri chiqindi qutisiga borib tushadi.
Izoh (0)