2002-yildan 2019-yilgacha insoniyatning faoliyati 600 ming kvadrat kilometr o‘rmonni vayron qildi, bu deyarli Fransiya hududi bilan teng maydon hisoblanadi. Yoshi ulug‘ tropik o‘rmonlarning 34 foizi yo‘q qilindi va yana 30 foizi chirib, nobud bo‘lgan. Bu haqda Rainforest Foundation Norway nodavlat tashkiloti tadqiqotlariga tayanib TJournal xabar berdi.
Foto: Reuters
Yo‘qotishlarning aksariyati Janubiy Amerika Amazonkasida va u bilan chegaradosh tropik o‘rmonlarda sodir bo‘ldi. Fond tadqiqotchilarining fikriga ko‘ra, ko‘proq tropik o‘rmonlar vayron bo‘lgani sababli iqlim o‘zgarishi ehtimoli kuchayib, qolgan o‘rmonlarga xavf solgan. Olimlarning boshqa muqobil pozitsiyasi ham mavjud, unga ko‘ra, o‘tinni yoqish paytida karbonat angidrid gazining chiqishi zarar yetkazmaydi, balki daraxtlarga yordam beradi, bu esa o‘rmon maydonlarining kengayishiga olib keladi.
Janubi-sharqiy Osiyoning asosan Indoneziyada joylashgan orollari 2002-yildan beri o‘rmonlarni yo‘q qilish bo‘yicha ikkinchi o‘rinni egallab turibdi. Ularning aksariyati moyli palma plantatsiyalari uchun tozalangan. Uchinchi o‘rinda Markaziy Afrika, asosan Kongo havzasi joylashgan bo‘lib, u yerda qishloq xo‘jaligi uchastkalari va daraxtzorlar joylashgan.
Rainforest Foundation fondida ta’kidlanishicha, hisobotda chirigan deb belgilangan o‘rmonlar qisman yo‘q qilingan yoki ikkilamchi o‘rmonlar bilan almashtirilgan. Shuningdek, braziliyalik tadqiqotchilar fikriga ko‘ra, hisobotda omon qolgan o‘rmonlar ta’rifi juda salbiy qilib berilgan, shuning uchun yo‘qotishlar ko‘lami biroz oshirib ko‘rsatilgan bo‘lishi mumkin.
Avvalroq Janubiy Koreyada keng ko‘lamli o‘rmon yong‘ini ro‘y bergandi.
