AQSh—Xitoy munosabatlari Qo‘shma Shtatlar uchun eng muhim, biroq ayni paytda ikki davlat tobora dushmanga aylanib bormoqda. Bu haqda AQShning yangi davlat kotibi Entoni Blinkenning so‘zlariga tayanib “RBK” xabar berdi.
Entoni Blinken.
Foto: Getty Images
“Hech kimga sir emaski, Qo‘shma Shtatlar va Xitoy o‘rtasidagi munosabatlar dunyodagi eng muhim munosabatlardir. Ular ko‘p jihatdan siz va biz yashaydigan kelajakni shakllantiradi”, — dedi Blinken.
Uning ta’kidlashicha, ikki mamlakat o‘rtasidagi munosabatlarda ko‘pincha “ba’zi dushmanlik tomonlar” yuzaga keladi. Shuningdek, davlat kotibi Vashington va Pekin bir qancha sohalarda hamkorlikni yo‘lga qo‘yayotganini ta’kidladi.
AQSh va Xitoy o‘rtasidagi ziddiyatlar Donald Tramp prezidentligi davrida avj oldi. Respublikachi ma’muriyati boshqaruvining dastlabki yillarida “savdo urushi” ikki mamlakat o‘rtasidagi munosabatlarning asosiy muammosiga aylandi. Natijada 2018-yildan beri Vashington Xitoy tovarlariga bir qator bojlarni joriy qildi, Pekin ham shu tarzda javob qaytardi.
Shu bilan birga, Tramp davrida AQSh Xitoyni mamlakat texnologiyalarini o‘g‘irlashda doimiy ayblab keldi. Xususan, Huawei’ga shu kabi ayblov qo‘yildi. 2019-yilda u mamlakat xavfsizligiga tahdid sifatida AQShning sanksiyalar bo‘yicha qora ro‘yxatiga kiritilgan.
Bundan tashqari, Tramp Xitoyni koronavirus pandemiyasi tarqalishi uchun javobgar deb bir necha bor e’lon qildi. Shuningdek, sobiq prezident BMTni COVID-19 paydo bo‘lishida XXRni jazolashga chaqirdi.
Avvalroq AQSh Xitoy Kommunistik partiyasi a’zolariga nisbatan viza cheklovini joriy etgani, hamda Donald Tramp administratsiyasi Xitoyning 10 ta kompaniyasini “qora ro‘yxat”ga kiritgani, ular orasida Xiaomi kompaniyasi ham borligi haqida xabar berilgandi.
Jo Bayden prezidentlik lavozimida ish boshlashi bilanoq Xitoy Tramp ma’muriyati vakillariga qarshi sanksiyalar e’lon qilgan. Oq uy ularni “samarasiz” deb atagan.
