“Agar shu ketishda davom etsa men ham shaxmat federatsiyamni o‘zgartiraman”. O‘zbekiston tarixidagi eng yosh grossmeyster Javohir Sindorov tushunarsiz taqiqlar va federatsiyaning e’tiborsizligi haqida (video)

Javohir Sindorov — bu ism-sharifni juda ko‘pchilik eshitgan bo‘lishi mumkin. Javohir 12 yosh 10 oy 8 kunlik vaqtida uchinchi grossmeysterlik talabini bajarib, 2018-yilda dunyo shaxmati tarixida ikkinchi eng yosh xalqaro grossmeysterga aylangandi.

Javohir Sindorov “Daryo” muxbiri bilan suhbatda mamlakat shaxmat federatsiyasining e’tiborsizligi, faoliyatini erta yakunlagan shaxmatchilar va federatsiyani almashtirish masalasi haqida so‘z yuritdi.

Besh yoshimdan buyon shaxmat bilan shug‘ullanaman. Uch nafar ukamdan ikkisi ham shaxmat bilan shug‘ullangan. Oilamda professional shaxmatchilar bo‘lmagan, bu sport turiga meni bobom olib kirgan, otam esa meni har doim qo‘llab-quvvatlagan.

2018-yilda shaxmat tarixidagi eng yosh ikkinchi grossmeysterga aylanganman. Albatta, bu natijaga erishish yo‘lida mashaqqatli mehnat qilganman, juda qiyin bo‘lgan. Unvonni qo‘lga kiritganimdan keyin meni O‘zbekistonda juda yaxshi kutib olishgan. Kech bo‘lishiga qaramay barcha yaqinlarim, ustozlarim, televideniye xodimlari va muxlislar aeroportga chiqqan. O‘sha vaqtda menga Prezident tomonidan uch xonali uy kaliti topshirilgan.

Mavzuga doir: 12 yoshli grossmeyster Javohir Sindorovga Toshkentdan uch xonali kvartira sovg‘a qilindi

Chet el musobaqalariga o‘zining yonidan xarajat qilishi va federatsiyaning e’tiborsizligi haqida

Professional shaxmatchi yiliga kamida 9 yoki 10 ta xalqaro musobaqada ishtirok etishi kerak bo‘ladi. Buning bir yoki ikkitasi O‘zbekistonda bo‘lishi mumkin, qolgan barcha musobaqalar chet elda bo‘lib o‘tadi. Grossmeysterlik unvonini qo‘lga kiritish uchun yiliga 9-10 ta chet el musobaqalarida qatnashishga to‘g‘ri kelgan. Bunga ketadigan xarajatning barchasi oilam tomonidan qoplangan. O‘zbekiston shaxmat federatsiyasi tomonidan menga hech qanday moddiy yordam berilmagan.

Rekordni yangilaganimdan keyin ham shaxmat federatsiyasi tomonidan hech qanday e’tibor bo‘lmadi. Ular faqatgina federatsiya rasmiy saytida meni tabriklash bilan cheklandi.

Tushunarsiz sabablarga ko‘ra Prezident sovg‘asi — avtomobildan quruq qolgani haqida

Grossmeysterlik unvonini qo‘lga kiritganimda bir oy o‘tar-o‘tmas olti kishidan iborat O‘zbekiston shaxmat terma jamoasi bilan 16 yoshgacha bo‘lgan sportchilar o‘rtasidagi butunjahon shaxmat Olimpiadaga bordik. U yerda kuchli raqiblardan ustun kelgan holda, O‘zbekiston tarixida birinchi marta Olimpiada chempionligini qo‘lga kiritdik. Bizni Toshkentda tantanali ravishda kutib olishdi. Keyinroq qatnashchilarga Prezident sovg‘asi — avtomobillar topshirildi. Lekin men va jamoadoshim Sitora Saparova hatto taqdirlash marosimiga chaqirilmadik ham, qolgan qatnashchilarning barchasiga avtomobil sovg‘a qilindi. Federatsiya nima uchun biz ikkimiz marosimga chaqirilmaganimizni izohsiz qoldirdi.

Mavzuga doir: Shaxmat bo‘yicha Butunjahon Olimpiadasi chempionlariga Prezident sovg‘asi — Spark avtomobillari sovg‘a qilindi

Taqiqlar, taqiqlar...

2019-yilda Yoshlar Ittifoqi ko‘magida Sindorov Javohir Kubogi musobaqasini tashkil qildik. Unda qo‘shni mamlakatlardan ham yosh shaxmatchilar kelib ishtirok etdi. Lekin negadir, ayrim tengdoshlarim bu musobaqada qatnasha olmadi. Keyinchalik surishtirsak, shaxmat federatsiyasi tomonidan og‘zaki taqiq qo‘yilgan ekan.

Federatsiyani almashtirish borasida

Albatta, chet el federatsiyalaridan qator takliflar kelgan. Biroq men O‘zbekiston o‘g‘loni sifatida o‘z yurtimni himoya qilgim keladi. Agar shaxmat federatsiya tomonidan bunday to‘sqinliklar bo‘laversa, u holda Gulruhbegim Tohirjonova singari federatsiyamni almashtirishimga to‘g‘ri keladi. Ammo men buni xohlamayman. Shunchaki bizga ham ozgina e’tibor berilishini istaymiz.

Misol uchun Hindiston federatsiyasi oddiygina Open musobaqasiga 70 nafar shaxmatchisini barcha xarajatlarni qoplagan holda yubordi. Bu yerda esa tug‘ishgan ukam Islombek Sindorov olti karra Osiyo chempioni, ikki karra Jahon chempioni bo‘lishiga qaramay mana shu e’tiborsizlik sabab faoliyatini muddatidan avval yakunladi.

Boshqa federatsiyalarda yiliga yuzlab musobaqalar tashkil etiladi, O‘zbekistonda esa — bitta xalqaro musobaqa. Biz o‘z darajamizni saqlab turishimiz uchun ko‘plab musobaqalarda qatnashishimiz kerak, ularning ko‘pi esa chet elda bo‘ladi va xarajatlarni o‘zimiz qoplashimiz kerak. Shu sabab men tanigan kuchli shaxmatchilar, grossmeysterlar Temur Gareyev, Anton Filippov (Filippov federatsiya e’tiborsizligi sabab Qozog‘istonga ketgan), Temur Ko‘ybakorov va boshqalar o‘z federatsiyasini almashtirishga majbur bo‘lgan. So‘nggi yillarda O‘zbekistonda juda ko‘plab yosh iqtidorlar o‘sib kelmoqda. Agar ular ham e’tiborsiz qoldirilsa, xuddi ukalarim va boshqa ko‘plab shaxmatchilar kabi faoliyatini erta yakunlashga majbur bo‘ladi.

Javohir Sindorov, grossmeyster

Javohir Sindorov — 2005-yilning 8-dekabrida Toshkent shahrida tug‘ilgan. Javohir uch karra O‘zbekiston chempioni, olti karra Osiyo chempioni va besh karra Jahon chempioni. U 2018-yilda uchta grossmeysterlik shartlarini bajarib, jahon tarixidagi ikkinchi eng yosh (12 yosh 10 oylik 8 kunlik) shaxmatchiga aylangan. Keyinchalik Javohirning rekordini hindistonlik Gukesh Dommaraju (12 yosh 7 oylik 17 kunlik) yangiladi. Ayni damda Sindorov dunyo shaxmati tarixidagi uchinchi raqamli eng yosh xalqaro grossmeyster bo‘lib turibdi.Avvalroq o‘zbekistonlik shaxmatchi Gulruhbegim Tohirjonova AQShning Missuri universiteti jamoasida dona surayotgani va endi xalqaro musobaqalarda AQSh nomidan qatnashishi ma’lum bo‘lgandi. Keyinchalik bloger Aziza Umarova shaxmatchilar oilasi va federatsiya o‘rtasidagi sovuq munosabat haqida maqola e’lon qildi. Bunga javoban federatsiya raddiya bildirdi. Federatsiya ushbu xabarlar fonida OAVda e’lon qilingan maqolalarni bir yoqlama deb baholagan. Shuningdek, terma jamoadan chiqib ketish fikri sportchining o‘ziga tegishli ekani va bunda boshqalarni aybdor qilish mumkin emasligi ta’kidlangan. Keyinroq opa-singil shaxmatchilar Nafisa Mo‘minova va Xulkar Tohirjonova Shaxmat federatsiyasining raddiyasiga munosabat bildirib, “Shaxmat federatsiyasi ustimizdan mag‘zava ag‘dardi” degandi.