Tokio Olimpiadasiga sakkiz oydan kamroq vaqt qolmoqda, ammo musobaqalar qaysi formatda va umuman, o‘tkaziladimi, yo‘qmi degan savolga haligacha aniq javob yo‘q.
Yaponiya esa hozirda koronavirusning uchinchi to‘lqinini boshdan kechirmoqda: birinchisi aprelda bo‘lgandi, ikkinchisi iyulda. Hozirgi o‘sish sur’atlari esa iyul ko‘rsatkichlariga yaqin. Umuman olganda, mamlakatda shu paytgacha 119 mingta koronavirus holati aniqlangan bo‘lib, 1874 nafar inson kasallikdan vafot etgan.
Ayni paytda Yaponiya boshqa mamlakatlardan kelganlarga nisbatan qat’iy siyosatni qo‘llamoqda – dunyoning 152 ta davlat fuqarolariga mamlakat hududiga kirish uchun 14 kunlik majburiy karantin joriy qilingan.
Ayni paytda Olimpiya o‘yinlari ishtirokchilari hamda matbuot vakillarining mamlakatga kirishini yengillashtirish bo‘yicha muzokaralar olib borilmoqda. Xususan, o‘yinlarning ijrochi direktori Tosiro Muto avvalroq sportchi, murabbiy va rasmiy vakillarning 14 kunlik majburiy karantin talabining olib tashlanishiga umid qilishi mumkinligini tasdiqlagan edi. Ommaviy axborot vositalari vakillari esa o‘z mamlakatidan chiqishda, shuningdek, Tokioga kelganidan so‘ng ikki marta testdan o‘tishi kerak bo‘ladi. Reglament to‘g‘risida to‘liq tasavvur faqatgina 2021-yilning bahorida paydo bo‘ladi, hozirda u hali rejalashtirish bosqichida.
Yaponlarning o‘zlari ham Olimpiya va Paralimpiya o‘yinlarining 2021-yilning yozida o‘tkazilish g‘oyasiga shubha bilan qaramoqda hamda bu nafaqat oddiy odamlarga, balki yapon sportchilariga ham tegishlidir. Iyul oyidagi “ikkinchi to‘lqin” vaqtida o‘tkazilgan yozgi so‘rovnoma natijalariga ko‘ra, respondentlarning atigi 25 foizi Olimpiya o‘yinlarini 2021-yilning yozida o‘tkazish g‘oyasini qo‘llab-quvvatlagandi. So‘nggi so‘rovnomalar natijalarida ham shubha kuchayayotganini ko‘rish mumkin. Xususan, badiiy gimnastika bo‘yicha uch karra Olimpiya chempioni va ushbu sportning amaldagi afsonasi Kohey Utimura intervyularining birida o‘yinlarni kechroq muddatga qoldirish kerakligini aytdi:
“Afsuski, yaponlarning 80 foizi Olimpiya o‘yinlari COVID-19 pandemiyasi sharoitida o‘tishiga ishonmaydi. Biz Olimpiadani o‘tkaza olmaymiz, axir qanday o‘tkazishimiz mumkin?”
Bu yerda Xalqaro Olimpiya Qo‘mitasining pozitsiyasi juda qiziq: 2020-yilning yozi va hatto kuzining boshida, 7-sentabr kuni tashkilot vitse-prezidenti Jon Koats o‘yinlar 23-iyulda “COVID bilan yoki usiz” boshlanishini e’lon qilgandi. Hozir esa XOQ (Xalqaro Olimpiya Qo‘mitasi) taktikani biroz o‘zgartirib, muvozanatli pozitsiyani qo‘llamoqda: “Siz to‘lqinlarni to‘xtata olmaysiz, lekin syorfingni (maxsus taxtacha orqali to‘lqinlarda harakatlanish) o‘rganishingiz mumkin”, – deydi XOQning Olimpiya o‘yinlari bo‘yicha media xizmati rahbari Lyusiya Montanarella.
- Hozirda voqealar rivojining 4 ta ssenariysi ishlab chiqilmoqda:
- Vaziyatning global yaxshilanishi;
- Yaponiyadagi vaziyatning yomonlashishi;
- Dunyodagi umumiy vaziyatning yomonlashishi;
- Sayyoradagi alohida joylarning kasallanish cho‘qqisiga chiqishi. Ushbu variant asosiy hisoblanib, XOQ iloji boricha o‘yinlar o‘tkazilishini xohlamoqda.
Global majburiy emlash bugungi kunda majburiy chora deb hisoblanmaydi, uni esa birinchi navbatda eng xavfli kasb egalari hisoblanmish shifokor va hamshiralar olishi kerak. Sportchi, murabbiy hamda jamoaning shaxsiy tarkibi, shuningdek matbuot vakillari hozircha ushbu toifalarga kiritilganicha yo‘q, shunday ekan, tabiiyki, ular ham hamma qatori navbatga rioya qilishga majbur. Bundan tashqari, WADA (Xalqaro antidoping agentligi) hali vaksinalarni, shu jumladan, Rossiyaning “Sputnik V”sini antidoping qonunlariga muvofiq deb topmadi. Ammo agar vaksina antidoping nuqtayi nazaridan xavfsiz deb e’lon qilinsa ham. XOQda Olimpiada ishtirokchilarini emlash uchun pul yetarlimikan?
Shu tariqa hozircha quyidagilarni quruq taxmin qilish mumkin:
- O‘yinlar o‘tkaziladi, agar 2021-yilning bahor-yoz oylarida Yaponiyada kasallanish o‘sishining yana bir jiddiy to‘lqini kuzatilmasa;
- O‘yinlar o‘tkaziladi, agar xuddi shu to‘lqin butun dunyoda kuzatilmasa va ayniqsa, Olimpiadada ishtirok etadigan yirik mamlakatlarda;
- O‘yinlar o‘tkaziladi, ammo muxlislar uchun deyarli hech kim karantinni bekor qilmaydi, shuning uchun Tokioga tashrif buyurish ularga qiyin hamda qimmatga tushadi. Ehtimol faqat emlangan odamlarga takroriy tekshiruvlardan so‘ng mamlakatga karantinsiz kirishga ruxsat berilishi mumkin;
- O‘yinlar o‘tkaziladi, ammo ularning natijalari g‘ayrioddiy tus oladi, oldindan taxmin qilish mushkul bo‘ladi. Chunki bitta ijobiy test tufayli butun jamoa yoki uning katta qismi finaldan bir kun oldin karantinga olinishi mumkin. Ehtimol, keyinchalik “agar mana shu chempion kasal bo‘lib qolmaganida edi, hammasi boshqacha bo‘lardi”, degan gaplar paydo bo‘lar.
- O‘yinlar o‘tkaziladi, haqiqatan ham ular barcha qiyinchilik va muammolarga qaramay zarurdir, boisi pandemiya sharoitida ikki yildan ko‘proq vaqt o‘tkazgan tomoshabin hech bo‘lmaganda normal hayot qanday bo‘lishini his etadi, vatandoshlari va sevimli sportchilarining yutuqlaridan quvonadi. Albatta, ushbu o‘yinlar barcha televizion reytinglar rekordlarini yangilaydi. Agar o‘tkazilsa, albatta...
Yanada ko‘proq futbol va sport yangiliklaridan boxabar bo‘lishni istasangiz, “Daryo”ning Telegram’dagi rasmiy sport kanali — @Daryo_Sport24’ga obuna bo‘ling!
Izoh (0)