O‘zbekiston Xotin-qizlar qo‘mitasi tomonidan jurnalist Barno Sultonovaning murojaatida va ba’zi ijtimoiy tarmoqlarda qayd etilgan qashqadaryolik qiz N.B.ning taqdiri yuzasidan davlat va nodavlat tashkilotlar vakillaridan tarkib topgan Ishchi guruh tuzilib, holat joyiga borib o‘rganildi. Bu haqda qo‘mita matbuot xizmati xabar berdi.
Murojaat matnida shunday deyiladi:
“Buni men Respublika xotin-qizlar sahifasiga va lichkasiga yozdim, umid qilaman, javob bo‘lishiga
‘Dunyolarni yuqoridagilarga sovg‘a qilib ketmoqchiman’, deb yozibdi respublika xotin-qizlar qo‘mitasiga yozgan o‘z maktubida qashqadarayolik nomusi toptalgan, ammo nomusini toptagan odam bir chetda qolib, boshqalarni ro‘baro‘ qilayotgan, hattoki qizni fohishalikda ayblayotgan (o‘qituvchining 14 yoshli qizi qanday fohishalikka ulguradi) farzandi birovlarga berib yuborilgan, lekin haqiqat topolmayotgan 15 yoshli N.B. Uning onasi boshini ko‘tarolmay qolgani, atrofidagi odamlarning ta’nasidan xo‘rliklarga chidolmay ikki marta o‘z joniga qasd qildi.
Birinchisida 40 foiz kuyib omon qoldi, ikkinchisida o‘zini osganda mana shu qizi ipni pichoq bilan kesib qutqarib qolgandi. Endi esa qiz dori ichib o‘z joniga qasd qilibdi. Ammo u onasining do‘xtirga olib chopishlari tufayli tirik qolgan. Bu safar ona qizini o‘limdan olib qoldi. Munchalar bizning yurtda inson, ayol qadri bir chaqalik qimmati yo‘g‘a. Ikki ayol adolat izlab hayotdan to‘ymoqda, hayotdan to‘ydirishmoqda. Ularni junglidan, yovvoyi odamlar, o‘rmondagi vahshiy hayvonlardan qutqaradigan nahotki birorta mard yo‘q.
O‘sha chirkin jamiyatdan, muhitdan olib chiqib ketadigan chora-tadbir yo‘q. Men ikki ayolning quyoshi qanday otayotganini, qanday botayotganini tasavvurimga sig‘dirib qo‘rqib ketayapman. Kunlari qanday o‘tayapti, ta’nayu dashnomlardan yegan luqmasi tomog‘idan qanday o‘tayapti. Birgina nomus toptalishi orqasidan nega ularga buncha malomat. Nomusi toptalishi ortidan ikki ayolning taqdiri izdan chiqib ketdi, umri talash bo‘ldi. Bunga javobgar bo‘lgan aybdorlar qanday jim kuzatib turibdi ularning ahvolini, qanday uxlayapti? Maktab direktori qizning nomusini toptagan deb gumonlanayotgan yigit (qizning uyiga temir so‘rab chiqqan qo‘shni yigit, qiz podvalga kirganda zo‘rlagan)ning qarindoshi ekan.
Qizning onasi depressiyaga tushib kasal bo‘lib qolgach tuzalib ishga qaytmoqchi bo‘ladi. Ammo ishdan haydashadi, loaqal farroshlikni bering ishlay desa, quvib solishibdi. Bir qizning umrini do‘zaxga aylantirgan yigit o‘lgur seni qanday yer ko‘tarib turibdi. Nohaqlik qilayotgan ichki ishlar xodimlari, o‘qituvchilar — senlarni ham ayol tuqqanmi... Bunday xo‘rliklar, tahqirliklarning chek chegarasi bormi? Yoki ularning umriga zomin bo‘lib qutulasizlarmi? Lekin keyin bu yuk bilan qanday yashaysizlar?”.
Xotin-qizlar qo‘mitasi matbuot xizmati xabarida aytilishicha, ushbu voqea ikki tomonning (ya’ni qiz va yigitning onalari) kelishuvi asosida yashirilgan, tug‘ilgan bola ikki tomonning o‘zaro boladan tonishi oqibatida tuman tug‘ruq kompleksi tomonidan boshqa oilaga vasiylik belgilab berib yuborilgan (qonunda bolani ochiqlash mumkin emas).
“Hozirda qizning onasi avvalo sog‘lig‘ini tiklab olishi, keyinchalik ishga qaytishining imkoni yaratildi. Yigitga qarindosh hisoblangan maktab direktori lavozimidan bo‘shatildi. Bu holatda asosiy jabrdiyda bo‘lib qolayotgan qiz N.B.ni reablitatsiya qilishning choralari ko‘rilmoqda.
Biroq, mazkur jarayonda hozircha ochiqlanishi mumkin bo‘lmagan, chuqur o‘rganish va tahlilni talab etadigan (masalan: tarafkashlik, mansab talashish, yigitning DNK tekshiruvi, qizning xatni yozgan-yozmagani, dori ichgan-ichmagani va hokazo) kabi holatlarda noaniqliklar mavjud bo‘lgani bois, ishga to‘liq aniqlik kiritish va yakuniga yetkazishni Qashqadaryo viloyati hokimi Zoir Mirzayev hamda O‘zbekiston Xotin-qizlar qo‘mitasi raisi Elmira Bositxonova shaxsan nazoratiga oldi.
Yakuniy xulosa yuzasidan o‘rnatilgan tartibda axborot beriladi”, — deyiladi xabarda.
Noyabr oyi boshida Qashqadaryoning Koson tumanida 15 yoshli o‘quvchi qizning ona bo‘lgani haqida xabar berilgan edi.
Mavzuga doir:
Izoh (0)