“Yashil kelajak” loyihasi har bir fuqaroga O‘zbekistonni ko‘kalamzorlashtirishga o‘z hissasini qo‘shish imkonini beradi

O‘zbekiston tez-tez qurg‘oqchilikka uchraydigan qurg‘oqchil va yarim quruq yerlar hududida joylashgan. FAO ma’lumotlariga ko‘ra, so‘nggi ikki o‘n yillikda O‘zbekiston bir nechta ekstremal gidrologik qurg‘oqchilikka duch keldi, natijada qurg‘oqchilikka uchragan hududlarda hosilning 50-75 foizi nobud bo‘ldi.

Atmosfera ifloslanishi yaqin atrofdagi regionlarda kasalliklarning darajasini oshiradi. Shunday qilib, Xorazm viloyatida aholining umumiy kasallanish darajasi 72,3%ni, Qoraqalpog‘iston Respublikasida 70%ni tashkil etadi.

Bu ham Markaziy Osiyoda o‘rmonlarning maydoniga ta’sir ko‘rsatmoqda, o‘tgan asrning o‘rtalaridan beri 4-5 martda kamaygan. Jahon banki ma’lumotlariga ko‘ra O‘zbekistonda o‘rmon maydoni taxminan 32 ming kvadrat metrni tashkil yetadi, bu mamlakat umumiy maydonining taxminan 7%ni tashkil etadi. Yaponiya, Finlyandiya, Malayziya kabi kichikroq hududlarda o‘rmon maydoni 70%dan ortiqni tashkil yetadi, bu O‘zbekistondagiga nisbatan 10 barobar ko‘pdir. Bularning barchasi, mamlakatning o‘rmon fondi fojiali darajada kamligi to‘g‘risida dalolat beradi va uni kengaytirish uchun choradar ko‘rmasak, uni butunlay yoqotish xavfi bor.

Atmosferaning katta miqdordagi ifloslanishiga yo‘l qo‘ymaslik uchun va yerlarni yemirilishini oldini olish uchun o‘rmonlarni melioratsiya qilish bo‘yicha tadbirlarni amalga oshirish kerak, shuningdek O‘zbekistonda atrof-muhitni muhofaza qilish muammolari haqida jamoatchilikni xabardor qilish va ekologik ta’limni tashkil yetish zarur.

O‘rmonlarni melioratsiya qilish faoliyati tarkibiga quyidagilar kiradi:

• o‘rmonlarning boshpanasini tizimini yaratish;
• yirik sug‘orish va asosiy magistral tarmoqlarining atrofida darxtlar ekish;
• qirg‘oqlarni muhofaza qilish, jarlarni mustahkamlash, drenajlarni kuchaytirish uchun plantatsiyalar yaratish;
• o‘rmon va meva plantatsiyalarini yaratish bilan tog‘ yon bag‘irlarini teralash

“Yashil kelajak” – bu birinchi navbatda aholi va davlat idoralarining qo‘llab-quvatlashi bilan mamlakat bo‘ylab keng o‘rmon maydonlari yaratish maqsadidagi xayriya loyihasi. Loyiha shuningdek, mamlakatda o‘rmon resurslarining qisqarishi muammosiga jamoatchilik e’tiborini jalb qilish uchun mayoq chirog‘idir.

“Yashil kelajak” loyihasining maqsadi daraxt ekish tajribasi bo‘lgan odamlarni va “sayyora ekologiyasi”da ishtirok etishni istagan fidoyi vatanparvarlarni birlashtirishdir. Loyihaning doirasida ko‘chat ekish va jamiyatning e’tiborini jalb qilish rejalashtirilgan.

“Yashil kelajak” loyihasi Toshkent shahar hokimligi va O‘zbekiston Respublikasi O‘rmon xo‘jaligi bo‘yicha Davlat qo‘mitasi ko‘magida tabiiy resurslarni muhofaza qilish sohasidagi Green Future nodavlat notijorat tashkilot tomonidan tashkil etilgan.

Loyiha har bir fuqaroga respublikani ko‘kalamzorlashtirishga o‘z hissasini qo‘shishga imkon beradi.

Loyihaning mexanizmi quyidagilardan iborat: har bir shaxs, tashkilot yoki kompaniya ma’lum miqdorda hadya qilishi mumkin,“Yashil Kelajak” o‘z navbatida maxsus ajratilgan hududda daraxt ekadi.

Loyiha tomonidan to‘plangan mablag‘lar quyidagilarga sarflanadi:

• ko‘chat ekish joyini qidirish;
• ko‘chat sotib olish;
• ekish ishlarini tashkil etish;
• OAVni yoritish;
• ko‘chatlarni dastlabki parvarish qilish

Loyihaning oshkoraligini ta’minlash uchun bir qator choralar ko‘rildi. Birinchidan, www.yashilkelajak.uz saytida to‘plangan miqdorni, ekilgan daraxtlar sonini va ular bilan qoplangan maydonni ko‘rsatadigan taymer bor. Bundan tashqari, saytda xaritada aniq ko‘rsatilgan daraxt ekish manzillari va “ekishdan oldin va keyin” batafsil fotosuratlar ko‘rsatiladi. Va nihoyat, mablag‘lar pul o‘tkazmalarini oson kuzatish uchun naqdsiz shaklda qabul qilinadi.

Siz o‘zingizning shaharda daraxt ekishni istayapsizmi, lekin qanday qilib, qachon va qaysi turlarni ekishni bilmaysizmi? Biz bilamiz, biz buni mutaxassis sifatida o‘zimizga olamiz. Birgalikda yashil qalqonimizni tiklaymiz.