«Яшил келажак» лойиҳаси ҳар бир фуқарога Ўзбекистонни кўкаламзорлаштиришга ўз ҳиссасини қўшиш имконини беради

Ўзбекистон тез-тез қурғоқчиликка учрайдиган қурғоқчил ва ярим қуруқ ерлар ҳудудида жойлашган. FAO маълумотларига кўра, сўнгги икки ўн йилликда Ўзбекистон бир нечта экстремал гидрологик қурғоқчиликка дуч келди, натижада қурғоқчиликка учраган ҳудудларда ҳосилнинг 50-75 фоизи нобуд бўлди.

Атмосфера ифлосланиши яқин атрофдаги регионларда касалликларнинг даражасини оширади. Шундай қилиб, Хоразм вилоятида аҳолининг умумий касалланиш даражаси 72,3%ни, Қорақалпоғистон Республикасида 70%ни ташкил этади.

Бу ҳам Марказий Осиёда ўрмонларнинг майдонига таъсир кўрсатмоқда, ўтган асрнинг ўрталаридан бери 4-5 мартда камайган. Жаҳон банки маълумотларига кўра Ўзбекистонда ўрмон майдони тахминан 32 минг квадрат метрни ташкил етади, бу мамлакат умумий майдонининг тахминан 7%ни ташкил этади. Япония, Финляндия, Малайзия каби кичикроқ ҳудудларда ўрмон майдони 70%дан ортиқни ташкил етади, бу Ўзбекистондагига нисбатан 10 баробар кўпдир. Буларнинг барчаси, мамлакатнинг ўрмон фонди фожиали даражада камлиги тўғрисида далолат беради ва уни кенгайтириш учун чорадар кўрмасак, уни бутунлай ёқотиш хавфи бор.

Атмосферанинг катта миқдордаги ифлосланишига йўл қўймаслик учун ва ерларни емирилишини олдини олиш учун ўрмонларни мелиорация қилиш бўйича тадбирларни амалга ошириш керак, шунингдек Ўзбекистонда атроф-муҳитни муҳофаза қилиш муаммолари ҳақида жамоатчиликни хабардор қилиш ва экологик таълимни ташкил етиш зарур.

Ўрмонларни мелиорация қилиш фаолияти таркибига қуйидагилар киради:

• ўрмонларнинг бошпанасини тизимини яратиш;
• йирик суғориш ва асосий магистрал тармоқларининг атрофида дархтлар экиш;
• қирғоқларни муҳофаза қилиш, жарларни мустаҳкамлаш, дренажларни кучайтириш учун плантациялар яратиш;
• ўрмон ва мева плантацияларини яратиш билан тоғ ён бағирларини тералаш

«Яшил келажак» – бу биринчи навбатда аҳоли ва давлат идораларининг қўллаб-қуватлаши билан мамлакат бўйлаб кенг ўрмон майдонлари яратиш мақсадидаги хайрия лойиҳаси. Лойиҳа шунингдек, мамлакатда ўрмон ресурсларининг қисқариши муаммосига жамоатчилик эътиборини жалб қилиш учун маёқ чироғидир.

«Яшил келажак» лойиҳасининг мақсади дарахт экиш тажрибаси бўлган одамларни ва «сайёра экологияси»да иштирок этишни истаган фидойи ватанпарварларни бирлаштиришдир. Лойиҳанинг доирасида кўчат экиш ва жамиятнинг эътиборини жалб қилиш режалаштирилган.

«Яшил келажак» лойиҳаси Тошкент шаҳар ҳокимлиги ва Ўзбекистон Республикаси Ўрмон хўжалиги бўйича Давлат қўмитаси кўмагида табиий ресурсларни муҳофаза қилиш соҳасидаги Green Future нодавлат нотижорат ташкилот томонидан ташкил этилган.

Лойиҳа ҳар бир фуқарога республикани кўкаламзорлаштиришга ўз ҳиссасини қўшишга имкон беради.

Лойиҳанинг механизми қуйидагилардан иборат: ҳар бир шахс, ташкилот ёки компания маълум миқдорда ҳадя қилиши мумкин,«Яшил келажак» ўз навбатида махсус ажратилган ҳудудда дарахт экади.

Лойиҳа томонидан тўпланган маблағлар қуйидагиларга сарфланади:

• кўчат экиш жойини қидириш;
• кўчат сотиб олиш;
• экиш ишларини ташкил этиш;
• ОАВни ёритиш;
• кўчатларни дастлабки парвариш қилиш

Лойиҳанинг ошкоралигини таъминлаш учун бир қатор чоралар кўрилди. Биринчидан, www.yashilkelajak.uz сайтида тўпланган миқдорни, экилган дарахтлар сонини ва улар билан қопланган майдонни кўрсатадиган таймер бор. Бундан ташқари, сайтда харитада аниқ кўрсатилган дарахт экиш манзиллари ва «экишдан олдин ва кейин» батафсил фотосуратлар кўрсатилади. Ва ниҳоят, маблағлар пул ўтказмаларини осон кузатиш учун нақдсиз шаклда қабул қилинади.

Сиз ўзингизнинг шаҳарда дарахт экишни истаяпсизми, лекин қандай қилиб, қачон ва қайси турларни экишни билмайсизми? Биз биламиз, биз буни мутахассис сифатида ўзимизга оламиз. Биргаликда яшил қалқонимизни тиклаймиз.