“Islom.uz” portali Shayx Muhammad Sodiq Muhammad Yusufning “Hadis va hayot” kitobidan parcha keltirib o‘tdi.
1237. Ibn Abbos roziyallohu anhumodan rivoyat qilinadi:
“Nabiy sollallohu alayhi vasallam yaxshilik qilishda odamlarning eng saxiysi edilar. U zotning eng saxiy paytlari esa Ramazonda huzurlariga Jabroil kelganda bo‘lar edi. Jabroil alayhissalom Ramazon tamom bo‘lgunicha har kecha u zotning huzurlariga kelar edi. Nabiy sollallohu alayhi vasallam unga Qur’onni arz qilar (o‘qib berar) edilar”.
Boshqa bir rivoyatda:
“Bas, u bilan Qur’onni (bir-birlariga) o‘qib berishar edi. Shunda qachon Jabroil alayhissalom u zotning huzurlariga kelsa, esgan shamoldan ham saxiyroq bo‘lib ketar edilar”, deyilgan.
Ikki Shayx rivoyat qilganlar.
Sharh: Ushbu hadisdan olinadigan foydalar:
- Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallamning eng saxiy odam ekanliklari.
- Payg‘ambar sollallohu alayhi vasallamning Ramazon oyida yana ham saxiy bo‘lib ketishlari.
- Jabroil alayhissalomning Ramazon oyida har kecha Payg‘ambar alayhissalom huzurlariga kelib turganligi.
- Har Ramazonda Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallam Qur’oni Karimni Jabroil alayhissalom huzurlarida o‘qib, o‘tkazib olishlari. Shuning uchun har bir musulmon kishi ham Ramazonda Qur’oni Karimni kamida bir marta o‘tkazib olishi lozim.
- Ramazonda Nabiy alayhissalom bilan Jabroil alayhissalom Qur’on o‘qishlari. Ya’ni avval Qur’onni Jabroil alayhissalom o‘qib berib, keyin Nabiy alayhissalom qaytarib o‘qib berishlari. Demak, Ramazonda ustozlardan shu tarzda Qur’onni o‘tkazib olishga harakat qilish lozim.
- Ramazon oyida iloji boricha saxiylik ko‘rsatib, beva-bechora, yetim-esir va muhtojlarga xayr-ehson qilish.
“Nabiy sollallohu alayhi vasallam:
“Kim ro‘zadorni iftor qildirsa, unga uning ajricha ajr bo‘lur. Shu bilan birga, ro‘zadorning ajridan hech bir narsa kam bo‘lmas”, dedilar”.
Termiziy va Ahmad rivoyat qilganlar.
Sharh: Bu hadisi sharifda ro‘zador kishi uchun iftorlik berish ulkan savobli ish ekanligi ta’kidlanmoqda. Ro‘za tutgan odamga qancha savob berilsa, uning uchun iftorlik hozirlagan odamga ham shuncha savob berilishi bayon qilinmoqda. Unga ro‘zadorning savobidan olib berilmaydi, balki o‘zi uchun alohida savob beriladi.
Lekin bu o‘zi ro‘za tutmay, ro‘zadorga iftorlik tayyorlab bersa, ro‘za tutgan o‘rniga o‘tadi, degani emas. Ro‘za tutish har bir inson uchun farzdir. Har kim o‘z ro‘zasini o‘zi tutishi kerak. Boshqa hech narsa buning o‘rnini bosa olmaydi. Ro‘zadorga iftorlik berish esa xayr-ehson hisoblanadi, xolos. Buni qilgan odam mana shu amaliga yarasha savob oladi.
- Ummu Imora al-Ansoriyya roziyallohu anhodan rivoyat qilinadi:
“(Sen ham) yegin”, dedilar.
“Men ro‘zadorman”, dedi. Shunda Rasululloh sollallohu alayhi vasallam:
“Qachon ro‘zadorning oldida taom yeyilsa, to yeb bo‘lgunlaricha (yoki to‘ygunlaricha) farishtalar ro‘zadorga salovot aytib turadi”, dedilar”.
Boshqa bir rivoyatda:
“Qachon ro‘zadorning oldida og‘zi ochiqlar taom yesa, farishtalar unga salovot ayturlar”, deyilgan.
Termiziy sahih sanad ila rivoyat qilgan.
Sharh: Ushbu hadisda nafl ro‘za haqida so‘z ketayotganligi shubhasiz. Musulmon inson nafl ro‘za tutgan bo‘lsa-yu, uning huzurida og‘zi ochiq kishilar taom yesa, u esa sabr qilib, ro‘zasini davom ettirsa, farishtalarning salovotiga erishar ekan. Bu nafl ro‘za tutib, uni ochib yubormay, oxirigacha yetkazadigan kishilar uchun ulkan bashoratdir.
Izoh (0)