Сенатнинг 17 мартдаги ялпи мажлисида “Қишлоқ хўжалиги таваккалчиларини суғурта қилиш тўғрисида”ги қонун маъқулланди.
Сенаторларнинг қайд этишича, қишлоқ хўжалиги иқтисодиётнинг энг таваккалчи соҳаларидан бири бўлиб, иқлим ўзгариши, табиий офатлар, зараркунандалар, бозор конюнктурасидаги ўзгаришлар ва бошқа хавф-хатарлар маҳсулот етиштирувчилар учун катта молиявий йўқотишларга олиб келиши мумкин.
Таҳлиллар аграр тизимнинг ишлаб чиқариш узлуксизлиги ва молиявий барқарорлигини таъминлашда хатарларни бошқаришнинг энг самарали усули суғурта эканлигини кўрсатмоқда. Қишлоқ хўжалиги маҳсулотларини етиштирувчилар ҳосилига зарар етказувчи (табиий офатлар оқибати) ҳамда нобуд қилувчи (кучли ёмғир, дўл, сув тошқини, довул ёки зараркунандалар) омиллар сабаб жиддий иқтисодий зарар кўрмоқда.
Соҳада асосан кредитни қайтармаслик хавфини суғурталаш амалиёти кенг фойдаланилаётган бўлсада, бундай суғурта фақат имтиёзли кредитларни қайтарилишига хизмат қилиб, етиштириладиган ҳосил суғуртасиз қолиб кетмоқда.
Мазкур қонунда қишлоқ хўжалиги таваккалчиликларини суғурталаш билан боғлиқ барча масалалар ва тўғридан-тўғри амал қилувчи нормалар қамраб олинган.
Жумладан, ишлаб чиқарувчиларни турли таваккалчиликлардан ҳимоя қилиш ва барқарор даромад олишни кафолатлаш учун Қишлоқ хўжалиги суғуртаси жамғармаси ташкил этилиши кўзда тутилмоқда.
Шунингдек, соҳанинг суғуртадаги йўқотишларни баҳолаш, суғурта ҳодисалари бўйича етказилган зарар миқдорини аниқлаш мустақил экспертлар томонидан амалга оширилиши белгиланмоқда.
Қишлоқ хўжалиги таваккалчиликларини суғурталашда давлат томонидан қўллаб-қувватлаш механизми яратилмоқда.
Хусусан, суғурта мукофотининг 50 фоизи давлат томонидан қоплаб берилиши, суғурталанган табиий офатлар ва бошқа хатарлардан кўрадиган зарарларни қоплаш учун Қишлоқ хўжалигини суғурталаш жамғармасининг маблағлари етарли бўлмаган тақдирда унинг қолган қисми республика бюджети маблағлари ҳисобидан қопланиши назарда тутилмоқда. Суғурталаш жараёнида иштирок этувчи субъектларининг ҳуқуқ ва мажбуриятлари белгиланмоқда.
Таъкидланишича, қонуннинг қабул қилиниши қишлоқ хўжалиги ишлаб чиқарувчиларининг хавф-хатарлар туфайли етказилган зарарларининг ўрнини қоплашда ҳуқуқий асос бўлади. Бундан ташқари, Қишлоқ хўжалиги суғуртасининг давлат томонидан қўллаб-қувватланиши йўлга қўйилади. Таваккалчиликларни суғурталашда суғурта муносабатларини тартибга солиш ва назорат қилишнинг ягона тизими яратилади.
Қишлоқ хўжалиги таваккалчиликларини суғурта қилиш тўғрисида
“Қишлоқ хўжалиги таваккалчиликларини суғурта қилиш тўғрисида”ги қонун лойиҳаси ишлаб чиқилгани ҳақида 2024 йил 25 ноябрь куни президентга тақдим қилинган озиқ-овқат хавфсизлигини таъминлаш, пахта ва ғалла ҳосилдорлигини ошириш бўйича таклифлар тақдимотида маълум қилинганди. Тақдимотда ушбу қонуннинг қабул қилиниши деҳқон ва фермерларнинг иқтисодий ҳимоясини таъминлаши қайд этилганди.
Ушбу қонун лойиҳаси Олий Мажлис қонунчилик палатасининг 2025 йил 7 январь куни бўлиб ўтган мажлисида биринчи ўқишда кўриб чиқилиб, қабул қилинганди. Қонун лойиҳаси 4 март куни депутатлар томонидан учинчи ўқишда қабул қилиниб, Сенатга юборилганди.
Изоҳ (0)