Макрон Гренландияга ташрифи чоғида Трампнинг ҳудудни эгаллаб олиш даъволарини танқид қилди

Франция президенти Эммануэль Макрон АҚШ президенти Гренландияни эгаллаб олиш билан қилган таҳдидини танқид қилди. Бу ҳақда The Guardian хабар берди.

АҚШ президенти Дональд Трамп Гренландия ҳақида фикрларини баён этганидан бери Макрон Арктика ҳудудига ташриф буюрган биринчи хорижий давлат раҳбари бўлди.

“Мен иттифоқчилар бундай қилмайди, деб ўйлайман. Ҳудудий яхлитликни ҳурмат қилиш лозим”, деди Макрон. Бу Гренландия билан “Франция ва Европа Иттифоқи бирдамлигини” етказишга қаратилган ўта рамзий ташриф бўлгани айтилмоқда.

Трамп бир неча бор АҚШ Атлантика ва Арктика ўртасидаги йўллар чорраҳасида жойлашган Гренландияга АҚШ миллий хавфсизлиги нуқтайи назаридан муҳтожлигини айтганди.

Сўровлар шуни кўрсатадики, Гренландиянинг 57 минг аҳолисининг аксарияти Даниядан мустақил бўлишни истайди, аммо АҚШнинг бир қисми бўлишни хоҳламайди. Дания ҳукумати “Гренландия сотилмаслигини ва фақат гренландияликлар ўз келажагини белгилаши мумкин”лигини билрдирган.

Франция президенти, шунингдек, глобал исиш оқибатларини кўриш ва Гренландиянинг суверенитетини ҳурмат қилган ҳолда ривожланишга ёрдам бериш учун ҳудудга ташриф буюрганди. Гидроэлектр станциясига режалаштирилган ташриф эса бекор қилинган. Макроннинг бу ҳудудга ташрифи Гренландиядаги “овчилик”нинг олдини олишга қаратилгани айтилган.

Март ойида АҚШ вице-президенти Жей Ди Венс Питуффикдаги АҚШ ҳарбий базасига ташриф буюриб, Данияни “Гренландия халқига яхши иш қилмагани” учун танқид қилган ва Копенгаген ҳудуд хавфсизлигини эътиборсиз қолдирганини даъво қилганди.

Россиядан АҚШга учириладиган ракеталар учун энг қисқа йўл бўлган Питуффик Вашингтоннинг ракетага қарши мудофаа тизими учун жуда муҳим ҳисобланади. Гренландиянинг стратегик аҳамияти эса ноёб минералларга бўлган интилиш ва музнинг эриши янги юк ташиш йўлларини очиши фонида ошиб кетган.

АҚШ мудофаа вазири Пит Хегсет ўтган ҳафтада Пентагон зарурат туғилганда Гренландияни куч билан босиб олиш режаларини ишлаб чиққанини тан олгандек бўлган. Бироқ Конгрессдаги эшитувда бу мавзу бўйича такрорий саволларга жавоб беришдан бош тортилган.