Қирғизистон президенти Садир Жапаров мамлакатда халқаро интернет трафигини узатиш ва йўналтириш устидан тўлиқ, яъни 100 фоизлик давлат монополияси қўлланишини маълум қилди. Бу ҳақда 24.kg хабар берди.
Таъкидланишича, мазкур чора борасида президент фармон имзолаган бўлиб, у 2025 йил 15 августидан 2026 йил 14 августигача амал қилади. Фармонга кўра:
- ElCat давлат компанияси Қирғизистонда халқаро интернет трафигини етказиш, узатиш ҳамда мамлакат орқали халқаро маълумотлар транзитини амалга ошириш бўйича якуний қарорлар чиқаради;
- ҳозирда халқаро трафик билан ишлаётган барча телекоммуникация операторлари ва интернет-провайдерлар 2 ой ичида ElCat билан ҳамкорликка оид шартномалар имзолаши лозим;
- давлат Aknet компаниясининг 100 фоиз акцияларини ElCat тасарруфига ўтказади. Бу чора компаниянинг техник имкониятларини мустаҳкамлашга қаратилган;
- фармон ижросини таъминлаш учун Президент администрацияси ва тегишли давлат органлари жавобгар этиб белгиланади.
Маълум қилинишича, ушбу қарор мамлакатнинг рақамли ва телекоммуникация инфратузилмасини самарали бошқариш, интернет трафикни тартибга солиш ва алоқа сифатини яхшилаш мақсадида қабул қилинмоқда. Бироқ айрим экспертлар бу чора интернет эркинлигига таъсир кўрсатишидан хавотир билдирди.
Интернет тезлиги
Қирғизистонда интернет тезлиги Марказий Осиё минтақасидаги ўртача кўрсаткичларга яқин. 2025 йил ҳолатига кўра (Speedtest Global Index маълумотларига асосланиб), мамалакатда мобил интернет тезлиги: 30–35 мегабитс атрофида. Бу кундалик фойдаланиш (ижтимоий тармоқлар, YouTube, Zoom ва бошқалар) учун етарли бўлса-да, катта файлларни юклаш ёки профессионал ишларда қийинчиликлар туғдиради.
Тақиқланган сайт ва иловалар
Қирғизистонда расмий жиҳатдан кенг қамровли интернет цензура мавжуд эмас, аммо айрим ҳолатларда муайян сайтлар ва иловалар вақтинча блокланиши мумкин. Жумладан, мамлакатда қуйидаги ҳолатлар қайд этилган:
- 2022—2024 йилларда ҳукуматга танқидий қарайдиган баъзи мустақил ОАВ веб-сайтлари (масалан, Kloop.kg, Azattyk, 24.kg) вақтинча блокланган;
- айрим Telegram, TikTok ёки YouTube каналлари контентлари экстремизм ёки ёлғон ахборот тарқатиш сабаблари билан чекланган;
- баъзан VPN хизматлари чеклаб қўйилади, аммо улар устидан тўлиқ блокировка мавжуд эмас.
Изоҳ (0)