Украинадаги уруш туфайли антибиотиклардан қўрқмайдиган супербактериялар ривожланмоқда — ОАВ

Украинадаги уруш антибиотикларга қарши тура оладиган мутацияга учраган супербактерияларнинг ривожланишини кучайтирди.

Шифокорларнинг айтишича, украиналик аскарлардан бирининг оёғига тушган инфекцияни антибиотиклар орқали даволаб бўлмаган ва унинг оёғини кесишга мажбур бўлишган. Бу ҳолат инқироз кучайиб бораётганидан далолат беради, деб ёзади The Sunday Times.

Аввалига шифокорлар 35 ёшли аскарнинг оёғидан олган жароҳатини Лондон жанубидаги Сент Жорж касалхонасида тезда даволашга муваффақ бўлишган. Бироқ кейинроқ яна бир муаммо пайдо бўлди — бактериал инфекция унинг чап оёғидаги яраларига чуқур кириб боргани аниқланди.

Беш хил антибиотикнинг комбинацияси бактерияларни ўлдира олмади. Яра йиринглашда давом этаётгани сабабли шифокорлар бошқа тўртта дорини, жумладан, бошқа ҳеч нарса ёрдам бермаган ҳолатлар учун ажратилган, жиддий ножўя таъсири бўлган кучли антибиотик — колистинни синаб кўриш учун даволаш режимини ўзгартирдилар. Аммо бу дори ҳам ёрдам бермади.

Ўнлаб йиллар давомида шифокорлар антибиотиклар фойдасиз бўлиб қоладиган антиутопик келажак ҳақида огоҳлантириб келади. Аскарнинг ҳаётини мутацияга учраган супербактериядан сақлаб қолиш учун унинг оёғини тиззадан кесишга тўғри келди.

Аскарни даволашга ёрдам бериш учун чақирилган Челси ва Вестминстер касалхонасининг юқумли касалликлар бўйича маслаҳатчиси доктор Люк Мур бу ҳолатни “яширин пандемия” деб таърифлади.

Агар бактериялар ривожланишда давом этса, бу ҳатто мунтазам тиббий ёрдамни ҳам хавф остига қўяди. Оддий амалиётлар, масалан, боланинг томоғидан бодомсимон безларни олиб ташлаш амалиёти унинг ҳаётига таҳдид соладиган бўлиб қолади.

“Агар биз бу муаммони ҳал қилмасак, у бошқа қиладиган барча ишларимизга таҳдид солади. Бу бизнинг оддий операцияларни бажариш имкониятимизни чеклаб қўяди, саратон касалликларига кимётерапия бериш ҳам хавфли жараёнга айланади”, деди Мур.

Ушбу даҳшатли оқибатнинг олдини олиш учун янги кураш бошланмоқда. Шу ой Нью Йоркда БМТ Бош ассамблеясида учрашадиган дунё етакчилари супербактерия таҳдидига қарши курашиш бўйича келишувга эришишга ҳаракат қилишади.

Буюк Британиянинг собиқ бош шифокори ва ҳозирда микробларга қарши кураш бўйича махсус элчи Дейм Салли Девиэс: “Биз бу ҳақда қуруқ гап сотишдан ҳаракат қилишга ўтишимиз керак”, деди.

2016 йилда микробларга қарши чидамлилик бўйича БМТнинг юқори даражадаги сўнгги йиғилишида муваффақиятга умидлар катта эди.

“Бу омма орасида хабардорликни оширди, лекин мен кутганимдек, бу йўналишда кўп чоралар амалга оширилмади. Биз бу сафар ушбу янги учрашувга жиддий тайёргарлик кўрамиз. Сиёсатчилар ҳам бизни қўллаб-қувватлашини кутамиз”, деди Дэвис.

Бактериялар томонидан антибиотикларга чидамлилик инсон саломатлиги учун энг катта таҳдидлардан биридир. Мисол учун, 2019 йилда антибиотикларга чидамли бўлган бактериялар юзага келтирган касалликлардан тахминан 1,27 миллион одам вафот этган.

БМТ маълумотларига кўра, агар вазият тубдан ўзгармаса, 2050 йилга бориб 10 миллионга яқин одам бу туфайли нобуд бўлиши мумкин.