Жаҳон банкининг бугун эълон қилинган “2060 йилгача углерод нейтраллигига эришиш: Европа ва Марказий Осиё давлатлари учун барқарор энергия келажаги” ҳисоботида яқин келажакда Марказий Осиё давлатлари газга талаб ва таклифнинг ўсиб бораётган номутаносиблиги ҳамда турли жабҳаларда қийин танловларга дуч келиши ҳақида айтилди.
Жаҳон банкининг Ўзбекистондаги ваколатхонасига кўра, Марказий Осиё газнинг йирик соф экспортчиси, ушбу табиий ресурс биринчи навбатда Хитойга экспорт қилинади. Субминтақа ҳудуди бўйлаб талабнинг ўсиши ҳамда газ қазиб олишнинг стагнацияси (айниқса, Қозоғистон ва Ўзбекистонда) мамлакатларнинг бир вақтнинг ўзида Хитой олдидаги экспорт мажбуриятларини бажариш ва қишки юқори талабни қондириш имкониятини чеклайди.
Россия Қозоғистон ва Ўзбекистонга таклиф қилган “газ иттифоқи” Марказий Осиёда табиий газга бўлган талаб ва таклиф мувозанатини яхшилаши мумкин. Бироқ ушбу мамлакатларнинг совет даврида қурилган газ қувурлари инфратузилмасининг аянчли ҳолати ва Россия гази таъминотининг ишончлилиги билан боғлиқ ноаниқликлар мавжуд.
Бундан ташқари, Марказий Осиёда минтақавий газ савдосини фаоллаштириш ва Туркманистондан газ импортини ошириш орқали Қозоғистонда кўмир ўрнини босиш, Ўзбекистонда юзага келаётган талаб ва таклиф ўртасидаги тафовутни бартараф этиш, шунингдек, бутун Марказий Осиёда ўсиб бораётган талабни қондириш мумкин, дейилади ҳисоботда.
Ҳисобот Европа ва Марказий Осиёдаги ривожланаётган мамлакатлар ҳукуматларига энергия тизимларини 2060 йилгача углеродсиз ёқилғига ўтказиш учун зарур бўлган шошилинч иқтисодий сиёсат ва сармояларни аниқлашда ёрдам берадиган таҳлилларни тақдим этади. Ушбу чора-тадбирлар глобал ўртача ҳарорат кўтарилишини 2 даражадан пастроқ даражада ушлаб туриш учун жуда муҳимдир.
Изоҳ (0)