Ўзбекистонда хизмат кўрсатган артист Мирзабек Холмедов ранг-баранг ижоди билан бошқа санъаткорлардан ажралиб туради. Уни кўпчилик қизиқчи деб билса-да, у қалам тебрата олади, роль ижро этиш ва режиссёрлик қилишни ҳам уддалайди. Устоз санъаткор бу йил 62 ёшни қаршилади.
“Баҳоларим у қадар яхши бўлмаган”
Мирзабек Холмедов 1961 йили Тошкент шаҳрида таваллуд топган. У болалаги ҳам болалар сингари беғубор ўтганини қуйидагича эслайди.
— Онам “қаҳрамон она” бўлган. У 6 та қиз ва 4 ўғил фарзандни дунёга келтириб, вояга етказман. Мен уларнинг бешинчиси бўлганман. Болаликдан санъатга қизиққанман, қизиқчилик қилиб одамларни кулдиришни яхши кўрардим. Кўп фарзандли оила бўлганимиз учун ота-онамга рўзғорни тебратиш осон кечмаган. Болаликдан меҳнатда улғайганмиз. Мактабдан кейин қўй боқишга чиқардик. Мактабдаги баҳоларим у қадар яхши бўлмаган, аммо ўқитувчиларимнинг энг севимли ўқувчиси бўлганман. Отам раҳматли 40 йил темирйўл соҳасида ишлаган, нафақага чиқаман деб ҳужжатларни тўплаб топширди-ю, пенсия пулини олиш насиб этмади. Отам ҳақиқатан жуда содда ва самимий инсон бўлган. “Артист болам” деб эркаларди, қўшиқ айтиб, рақсга тушишимни яхши кўрарди, — дейди Мирзабек Холмедов.
“Институтга қабул қилишмаган”
Қизиқчи санъат олийгоҳига кириши билан боғлиқ воқеаларни қуйидагича эслайди.
— Мактабни тамомлаб, собиқ Тошкент театр ва рассомчилик институтига ҳужжат топширганман. Мусиқали комедия факультетида қизиқчилар ўқитилади, деб ўйлаган эканман. Кейин билсам бу ерда мусиқали театр актёрлари ўқитилар экан. Ижодий имтиҳонга кирганда “Қайси қўшиқни айтиб бероласиз?” деб сўрашган. Аксига олиб, менинг қўшиқ айтиш маҳоратим у қадар яхши эмасди, нима бўлса бўлди деб “Ойхон” ариясини айтганман. Турган гапки, ижройим устозларга ёқмаган ва мени институтга қабул қилмаган. Бир йилдан кейин яна топширганман, яна балл етмаган. Шунда онам устозларнинг ёнига кириб, “қаҳрамон она” эканлигини айтиб ёрдам олган. Институтда жуда қийналганман. Чунки асосий дарсларимиз вокал билан боғлиқ эди. Қайта-қайта топширганда аранг уч баҳо олардим. Аммо актёрлик дарсларида мазза қилиб ишлардим, — дейди Мирзабек Холмедов.
“Эй гўзал”нинг муаллифи ким деб ўйлайсиз?
Мирзабек Холмедов қизиқчиликдан ташқари, қалам ҳам тебратиб туради. Унинг шеърлари асосида яратилган қўшиқларни кўплаб машҳур хонандалар ижро этган.
— Шеър ёзишга аввалдан қизиқишим бўлган. Тўйларнинг бирида Рустам Ғойипов билан учрашиб қолганман ва унга бир нечта шеърларимни берганман. “Даврага туш” ва “Пахтакор” шеърларим асосида яратилган қўшиқларининг шеърини ёзиб берганман. Ундан кейин тўйларнинг бирида Азим Муллахоновга “Эй гўзал” шеърини ёзиб берганман. Мусиқаси хорижники деб ижро этишни истамаган. Кейин уни Муҳриддин Ҳолиқовга тавсия қилганман, унинг ижросида қўшиқ “ҳит” бўлган, —дейди Мирзабек Холмедов.
“Артист бўлиб нима қиласан?”
Мирзабек Холмедов Обид Асомов билан ҳамкорликда ижод қилган. Кўпчилик уларни бир вақтда ижодни бошлаган деб ҳисобларди. Аслида эса Обид Асомовнинг санъатга кириб келишида Мирзабек Холмедовнинг ўрни катта бўлган.
— Обид Асомов билан танишувимиз жуда қизиқ кечган. 1984 йиллар эди адашмасам, анча танилиб қолгандим. Тўйларга кўп таклиф этишарди. Биринчи Собит Асомов билан танишиб қолганмиз. Гап орасида “Укам рассом, қўли гул”, деб мақтаб қолган. Ўша вақтлари айни рассом излаб юргандим. Чунки тўйларга таклиф этишганида кўпчилик рақамимни сўрарди. Қоғоз ва ручка эса ҳар доим ҳам топилмасди. Чунки ҳозирги ташриф қоғози кўринишидаги нарсани ясатаман, деб юргандим. У пайтлари босмахоналар йўқ, ҳаммаси қўлда чизиларди. Обиджон бир нечта ташриф қоғозини ясаб, устига суратимни ҳам чизиб берганди. “Мен ҳам қизиқчиликка қизиқаман, битта синаб кўрасизми?” деган. “Қўлингда гулдек ҳунаринг бор экан”, деб рад жавобини берганман. Аввалига бир оз ранжиганди. Кейинчалик Тўхтамурод Азизов бошчилигида “Кўзгу” театри очиладиган бўлди. Унга Обид билан Собитни ҳам таклиф этдик. Уддаласа уддалар бўлмаса, театрни тарк этади, деб ўйлагандим. Аммо у қисқа вақтда санъатга бегона эмаслигини исботлай олди, — дейди Мирзабек Холмедов.
“Бу ерда отарчиларга нима бор”
Қизиқчи фаолиятидаги қийин кунларни қуйидагича эслайди.
— Собит Асомов собиқ “Ленин” номидаги музейда электр тармоқларига жавобгар шахс бўлиб ишларди. Шу аканинг ёрдами билан ҳамма ишдан кетган вақтга музейга кириб, тайёргарлик ишларини қилардик. Аммо бир куни рухсатсиз бинога кираётганимизни раҳбарлар билиб қолиб қувиб солишган. “Музейда отарчиларга нима бор”, дейишган. У пайтлар қайта қуриш вақтига тўғри келгани учун ҳар томонлама қийин эди. Арзимаган пулга бўлса-да, Тошкентдаги барча театр ва киносаройларда концертлар берардик. Аммо қисқа вақтда одамларнинг оғзига тушиб, кассеталаримиз тарқалиб кетган. Сўнгра маслаҳатлашиб, “Халқлар дўстлиги” санъат саройида концерт берганмиз. Кейин жамоа тенг иккига бўлинди ва “Мирзо театри” алоҳида ижод қила бошлади. Кўпчилик бизни рақиб деб билса-да, аслида биз ҳамиша дўстдан ҳам яқин бўлганмиз, — дейди Мирзабек Xолмедов.
“Тўппонча тираб, тўйига олиб бормоқчи бўлган”
Қизиқчи муштумзўрлар таъқибига учраган кунларини қуйидагича эслайди.
— Тўйлар билан боғлиқ кўплаб қизиқарли воқеалар бўлган. Ҳозирку санъаткорлар тўйга эмин-эркин бориб келади. Авваллари эса тўйда хонанда ёки қизиқчига қитмирлик қилиш одатга айланганди. Муштумзўрлар тўй якунида истаган хурмача қилиғини қиларди. Маст-аластга ака, сизники тўғри, деб туришдан бошқа илож йўқ эди. Энг ёмони, 1988—1989 йили тўппонча билан қўрқитиш урф бўлган. Бир куни тўйда хизмат қилаётган икки эркак келиб, четроққа ўтинг, гап бор, деган. Улар мени ўзлари билан бошқа тўй хизматига олиб боришни истаган экан. Йўқ, хизматдаман, дейишим билан костюмининг ички чўнтагидан тўппонча кўрсатган. Хуллас, шундай тўйларда пишиб, Мирзабек Холмедов бўлганман, — дейди қизиқчи.
“Дубльяжга қизиқмасдим”
Тўтиқуш Кеша ҳақидаги мультфильм ёдингиздами? Унинг ўзбек тилидаги варианти аслидан ҳам қизиқроқ чиққан. Албатта бунда Мирзабек Холмедовнинг ҳиссаси катта.
— Аслида дубляж соҳасига унчалик қизиқмаганман. Шунчаки ҳазилларни тасмага ёздириб олиш учун студияга борардим. Ўша ерда овозларни тақлид қилиб ўтирсам Мукамбар Ғозиева деган режиссёр опа кузатиб турган экан. “Мана бунга овоз бероласизми?” деган. Кичкинагина роль эди. Овоз берганимдан кейин катта-катта ролларга чақирган, — дейди Мирзабек Холмедов.
“Жанозамга келишган”
Мирзабек Холмедов ўзбек санъаткорлари ичида энг кўп “ўлди”га чиқарилгани билан ҳам ажралиб туради. 2016 йили ҳам худди шундай миш-миш тарқалган.
— Мен ёшлигимдан шунақа хабар эшитиб келаман. Бир сафар ўлибди, пешинда чиқаришар экан, деган хабар тарқалган. Узоқ сафардан, йўлдан келаёцам, эшигимнинг тагида тумонат одам, “пешинга чиқараркан деб келдик”, дейишди, “йўқ, соғ-у саломатмиз”, дедим.
Раҳматли онам “сени тупроғинг енгил болам, ўзинг уйдасан-у, гапинг кўчада”, дердилар. Кейин бир марта чиқди бу гап, кейин яна бир марта чиқди. Ким билади, бу интернетдаги шайтон сифат одамларнинг иши бўлса керак. Фозилхўжа қори ака раҳматли устозимиз бўлганлар, улар “шайтонсифат одамлар бор, шайтон нима қилса, ўша ишни одам бўлиб туриб қилишади”, дердилар, — дейди Мирзабек Холмедов.
Оиласи ҳақида гапиришни истамайди
Мирзабек Холмедов оиласи ҳақида гапиришни унчалик истамайди. Фақатгина унинг уч нафар ўғли борлиги ва уларнинг бари санъат соҳасида фаолият юритиши маълум.
Маълумот учун, Мирзабек Холмедов 1989 йилдан буён ўз мухлислари учун ҳар йили концерт дастури ташкил қилиб келади. У актёр сифатида “Алиф ва Лайло”, “Олтин девор”, “Кўзларим йўлингда”, “Муҳаббат синовлари-1”, “Муҳаббат синовлари-2”, “Улфатлар-1”, “Улфатлар-2”, “Улфатлар-3” кинокартиналарида роль ўйнаган.
Изоҳ (0)