Солиқ қўмитаси Yandex Go’дан тушган даромад қандай тақсимланишини маълум қилди

Ўзбекистонда Yandex Go хизматлари орқали олинган даромадларнинг 84 фоизи ҳайдовчиларда қолади. Бу ҳақда Солиқ қўмитаси хабар бермоқда. 

Yandex.Таxi иловасини тақдим этувчи Ridetech International B.V. компанияси (30.06.2020 йилгача Yandex.Таxi BV деб номланган) Нидерландия Қироллигининг резиденти ҳисобланади.

Ўзбекистон Солиқ кодексига мувофиқ, компания хизматларини реализация қилганлик учун ҚҚС ва Ўзбекистон Республикасидаги манбалардан олинган норезидент даромадларидан олинадиган солиқ тўлаши шарт.

Чет эл юридик шахслари реализация қилиш жойи Ўзбекистон Республикаси деб эътироф этиладиган Ўзбекистон Республикасининг юридик шахсларига электрон шаклдаги хизматлар кўрсатган тақдирда, бундай хизматларнинг мазкур харидорлари солиқ агентлари деб эътироф этилади (Солиқ кодекси 255-модда).

Ridetech International B.V. Ўзбекистон Республикаси юридик шахсларига хизматларни реализация қилиши ҳисобга олинганда, солиқ агентлари транспорт хизматларини кўрсатувчи маҳаллий корхоналар — агрегаторлар ҳисобланади.

Бугунги кунда Республикамизда Yandex.Таxi хизмати кўрсатишни ташкил этувчи 135 та йўловчи ташиш агрегатори (корхона) мавжуд.

2021—2022 йиллар учун 135 та агрегаторнинг Yandex.Таxi платформаси орқали Ўзбекистонда хизматлар кўрсатишдан олинган умумий даромади 1 трлн сўмни ташкил этиб, қуйидагича тақсимланган:

• 84 фоиз ёки 889,6 млрд сўм — жисмоний шахсларга;
• 5 фоиз ёки 53 млрд сўм агрегаторларга;
• 11 фоиз ёки 116,5 млрд сўм — Ridetech International B.V.

Ridetech International B.V. томонидан 2021—2022 йилларда агрегаторларга кўрсатилган жами 116,5 млрд сўмлик хизматлар учун солиқ агентлари томонидан 17,5 млрд сўм ҚҚС ҳисобланган ва бюджетга тўланган.

Ridetech International B.V. (Нидерландия) компаниясининг такси компанияларига Yandex.Тахi дастуридан фойдаланиш ҳуқуқини беришдан олган даромадлари роялти сифатида тан олинади ва норезидент даромадларига солиқ солиниши керак.

Шу билан бирга, Ўзбекистон Республикаси билан Нидерландия Қироллиги ўртасида 2001 йил 18 январда тузилган даромадларга икки томонлама солиқ солишга йўл қўймаслик ҳамда даромад ва капиталга солиқ солишдан бўйин товлашнинг олдини олиш тўғрисидаги Конвенсияга мувофиқ, роялти тарзидаги даромадларга солиқ ставкаси 0 фоизгача камайтирилади.

Шу муносабат билан Ridetech International B.V.нинг Ўзбекистондаги манбалардан олинган даромадлари Ўзбекистонда солиққа тортилмайди.

Иқтисодиёт ва молия вазири Шерзод Кутбиев Ўзбекистон икки ёқлама солиққа тортишни олдини олиш бўйича 54 мамлакат билан шартномалар имзолагани, бу халқаро шартномаларга сўзсиз амал қилиш кераклигини маълум қилди. 

Yandex.Тахi хизматига Ўзбекистонда 81 мингдан ортиқ фуқаро-ҳайдовчи уланган бўлиб, тузилган шартномаларга кўра жами даромаднинг 84 фоизи ушбу фуқароларда қолмоқда.

Хусусан, 2021—2022 йилларда мазкур фуқароларда даромади сифатида 889,6 млрд сўм маблағ қолган.

Ўзбекистон Республикаси Президентининг аҳолини ижтимоий ҳимоя қилиш мақсадида 2020 йил 8 июнда қабул қилинган ПҚ-4742-сон Қарорига мувофиқ, ўзини ўзи банд қилган шахслар 78 та фаолият тури билан шуғулланиши мумкин.

Хусусан, ушбу рўйхатга ҳайдовчи ўриндиғидан ташқари тўрттадан ортиқ ўриндиқ мавжуд бўлмаган енгил автомобилларда йўловчиларни ташиш фаолияти ҳам киритилган.

Солиқ кодексининг 369-моддаси 9-бандига ва юқоридаги қарорнинг 1-бандига мувофиқ, ўзини ўзи банд қилган шахсларнинг меҳнат фаолияти натижасида олинган даромадлари жисмоний шахснинг умумий даромадига киритилмайди.

Шу муносабат билан ўзини ўзи банд қилган шахс сифатида йўловчи ташиш хизматларини кўрсатувчи фуқароларнинг даромадлари тўлиқ уларнинг ихтиёрида қолмоқда.