• Профилга Кириш
  • 1744009905_435.svg 1744009905_642.svg

  • Сўнгги янгиликлар
  • Асосий янгиликлар
  • Энг кўп ўқилган
  • Колумнистлар
O'zbekcha
Русский
English
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • Сўнгги янгиликлар
  • Асосий янгиликлар
  • Энг кўп ўқилган
  • Колумнистлар
    • USD12857.35
    • RUB163.45
    • EUR14672.81
    • Google play
    • App Store
    • Telegram
    • Тошкентда
      +31°C
      • Андижон
      • Қарши
      • Бухоро
      • Самарқанд
      • Фарғона
      • Сирдарё
      • Жиззах
      • Термиз
      • Наманган
      • Тошкент
      • Навоий
      • Тошкент вил
      • Нукус
      • Урганч
    • Daryo
      • Интернет-нашр
      • Таҳририят
      • Алоқа маълумотлари
      • Фойдаланиш шартлари
      • Махфийлик сиёсати
      • Янгиликлар архиви
    • Реклама
    • Ижтимоий тармоқлар
      • Instagram | Расмий
      • Instagram | Лайфстайл
      • Instagram | Спорт
      • Facebook | Расмий
      • OK | Расмий
      • YouTube | Daryo
      • YouTube | Daryo Рус тилида
      • YouTube | Daryo Глобал
    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte
    Daryo logo white
    • Ўзбекистон
      • Бошқалар
      • Навоий
      • Тошкент вилояти
      • Сирдарё
      • Жиззах
      • Қашқадарё
      • Сурхондарё
      • Хоразм
      • Бухоро
      • Самарқанд
      • Наманган
      • Фарғона
      • Aндижон
      • Қорақалпоғистон
      • Тошкент ш.
      • Меҳридарё
      • Об-ҳаво
    • Марказий Осиё
      • Ўзбекистон (Маҳаллий)
      • Афгонистон
      • Қирғизистон
      • Қозоғистон
      • Туркманистон
      • Тожикистон
    • Дунё
    • Пул
      • Бизнес
      • Иқтисодиёт
      • Молия
      • Крипто
    • Маданият
      • Кино
      • Китоб
      • Мусиқа
      • Шоу-бизнес
    • Лайфстайл
      • Аёллар саҳифаси
        • Фарзанд
        • Гўзаллик
        • Карьера
        • Маслаҳатлар
        • Мода
        • Рецептлар
      • Технологиялар
        • Архитектура
        • Гаджетлар
        • Илм-фан
        • Коинот
        • Медиа
      • Авто
      • Қўзиқорин
      • Саёҳат
      • Саломатлик
      • Таълим
        • Абитуриент
        • Инглиз тилини ўрганамиз!
    • Спорт
      • Футбол
      • UFC
      • Бокс
    infinix
    Daryo.uz - Login
    Daryo.uz Daryo.uz
    Daryo.uz - Login
    Маслаҳатлар

    Болани уй вазифасини мустақил бажаришга қандай ўргатиш керак? Мутахассис жавоб беради

    «Фоксфорд» онлайн мактаби ўқитувчиси Борис Трушин ва психология фанлари доктори Виктория Шиманская таълимни мактаб ўқувчисининг қўлига қандай топширишни, ёмон баҳо учун уришмасликни ва мустақилликка ўргатиш кераклиги ҳақида маълумот беради.

    Уй вазифаси нима учун кераклигини тушунтиринг

    Фото: Getty Images

    Фото: Getty Images

    Аксарият болалар вазифаларни бажаришни ёқтирмайди. Ота-она уй вазифасининг маъносини тушунтириши мумкин, лекин асосийси ўқитувчи сифатида эмас, балки маслаҳатчи ва дўст сифатида ҳаракат қилишдир.

    «Мактаб ўқувчилари, ота-оналар ва ҳатто ўқитувчилар кўпинча уй вазифаси ва тест нима эканини тушунишмайди. Ўқитувчи учун бу, биринчи навбатда, кейинги мавзуга ўтиш мумкинми ёки йўқми, шунинг белгисидир. Уй вазифасининг моҳияти боланинг мавзуни қанчалик яхши тушунганлигини текширишдир. Агар ўқувчи уй вазифасини ёлғиз ўзи эмас, балки ота-онаси, акаси ёки бошқа биров билан биргаликда бажарса, ўқитувчи амалда алданиб қолади, бу кўпинча боланинг ўзига зарар етказади. Дарҳақиқат, бундай вазиятда у ўйлай бошлайди: «Уй вазифамни бешга бажарди, лекин аслида у ҳали ҳам ҳеч нарсани билмайди», — дейди физика-математика фанлари номзоди, математика бўйича Бутунроссия олимпиадасининг ҳакамлар ҳайъати аъзоси Борис Трушин.

    Тинч уй шароитида топшириқларни бажариш мавзуни яхшироқ ўрганишга ва тушунарсиз бўлиб қолган нарсаларни аниқлашга ёрдам беради. Материални тушуниш ва қайта-қайта такрорлаш уни яхшироқ эслаб қолиш имконини беради. Шунингдек, уй вазифасини бажариш кўникмаларни ривожлантиради.

    Фарзандингизни топшириқларни бажаришга унданг ва унга янги нарсаларни ўрганиш қизиқарли эканлигини кўрсатинг: физика бўйича тажрибалар ўтказишингиз, тарих музейига ташриф буюришингиз ёки чегирмани ҳисоблашда математика билими дўконда қанчалик фойдали бўлишини кўрсатишингиз мумкин.

    Ўрганиш учун шароит яратинг

    Фото: Getty Images

    Фото: Getty Images

    Ота-оналар уй вазифасини қулай қилишлари мумкин. Психология фанлари доктори Виктория Шиманская Авраам Маслоунинг эҳтиёжлар пирамидасига эътибор беришни тавсия қилади: ундан бола ривожланиши билан қандай тўғри шуғулланиш кераклигини тушунишда фойдаланиш мумкин. Унинг ўрганишга қизиқишини уйғотиш учун, биринчи навбатда, асосий эҳтиёжларни қондиришингиз керак: уйқу, жисмоний машқлар, овқатланиш.

    Бола 9-10 соат ухлаши керак, бунинг учун ухлаш ва уйғониш учун бир хил вақт режимини ўрнатинг ва ҳатто дам олиш ва байрам кунларида ҳам уни назорат қилинг.

    Эрталабни озгина гимнастика билан бошлаган маъқул — бу энергия олиш имконини беради. Эрталабки машғулотни қизиқарли ўйинга айлантиришингиз мумкин — бунинг учун спиннердан фойдаланинг. Унинг учларидан бирига ёрқин ўқни ёпиштиринг ва унинг атрофида мактаб ўқувчилари учун ёга позалари билан расмларни жойлаштиринг. Спиннерни айлантиринг ва ўқ билан кўрсатилган машқларни бажаринг. Жисмоний фаоллик куч, чидамлиликни оширади ва стрессдан халос бўлишга ёрдам беради.

    Қаердан бошлашни айтинг

    Фото: Getty Images

    Фото: Getty Images

    Баъзида уй вазифасини бажаришни истамаслик боланинг унга қандай ёндашишни билмаслиги билан боғлиқ. Бундай ҳолда унга қўрқувни енгишига ёрдам беринг: қаердан бошлаш кераклигини, ҳаракатлар кетма-кетлигини қандай тўғри бажариш ва машқни бажариш кераклигини айтинг.

    Фарзандингизнинг рационига нейротрансмиттерлар — серотонин ва дофамин ишлаб чиқаришни рағбатлантирадиган овқатлар қўшинг. Улар кайфиятни яхшилайди, стрессни камайтиради ва мия фаолиятини янада самарали қилади. Буларга қуйидагилар киради: банан, брокколи, авакадо, салат барги ва апельсин, ёнғоқ, қизил икра ва сабзавотлар.

    Қўрқувни енгишга ёрдам беринг

    Фото: Getty Images

    Фото: Getty Images

    Ўқиш ва мактаб болада қўрқувни келтириб чиқаради: топшириқни бажара олмаслик, ёмон баҳо олиш, ота-она танбеҳи ёки жазоланиши қўрқуви ҳам. Аввало болага уни яхши баҳолари учун севмаслигингизни тушунтиринг. Болангизнинг ўзини ўзи қадрлашини қўллаб-қувватланг, барча муваффақиятларни нишонланг ва муваффақиятсизликка учраган тақдирда ёрдам беринг. Бажарилмаган топшириқ, таҳдид ёки ҳақорат учун жазо қўллаш ўзига ишончни йўқотади.

    Виктория Шиманская қўрқувни енгишга ёрдам берадиган амалиётлардан бири — «Светофор» машқлари билан ўртоқлашди. Варақни уч қисмга бўлинг: тепада «қизил», ўртада — «сариқ», пастки қисмида — «яшил» бўлади. Фарзандингиз билан қўрқувни бошдан кечирган вазиятларни эсланг ва унга уларни тасвирлаб беришга ва уларни зоналарга ажратишга ёрдам беринг.

    «Қизил» қўрқув энг фойдали, бу ўзимизни сақлаб қолиш инстинктимиз. Унга миннатдорлик билдириш керак, чунки у хавфдан, масалан, баландликдан қўрқишдан ҳимоя қилади ва огоҳлантиради. «Сариқ» ҳам ёрдам беради, ҳам тўсқинлик қилади, бу бизни тўхтатиб туришга ва кейинги ҳаракатларни кўриб чиқишга ундайди, масалан, янги нарсадан қўрқиш. Бундай қўрқувни ота-оналар билан биргаликда энгиш мумкин. «Яшил» бу — бизнинг фантазияларимиз ва фобияларимиз, биз уларни хавфсиз кутиб олишимиз ва ғалаба қозонишимиз мумкин, масалан, қоронғилик қўрқуви ёки ёмон баҳо қўрқуви каби.

    Биринчи ўринга нимани қўйишни ўргатинг

    Фото: Getty Images

    Фото: Getty Images

    Кўпинча ўқитувчилар бир вақтнинг ўзида бир нечта фанлардан кўплаб топшириқларни беради. Бундай вазиятда бола нимани тушунишни ва ҳамма нарсани қандай қилишни билмайди, унинг кайфияти ёмонлашади, ҳаддан ташқари чарчайди.

    Биринчидан, болангизга муҳим нарсаларни биринчи ўринга қўйишга ва масъулиятли қарорлар қабул қилишга ўргатинг. Унга ишонинг — у нимани кечиктириш мумкинлигини, танаффусда нима қилишни ёки дарсда нимага аниқлик киритишни яхшироқ билади.

    Иккинчидан, агар уй вазифасини бажариш боланинг барча бўш вақтини олса, ўқитувчилар билан гаплашиш ёки ҳатто мактабни ўзгартириш керак. Бола етарлича ухлаши ва ўйинга ҳам вақт ажратиши керак — ҳаёт ўқишдан иборат эмас.

    Уй вазифаси миқдори ўқитувчилар ўртасида келишилган бўлиши керак. Бу шундай бўлиши керакки, бир кун ичида бола турли хил вазифаларни бажариши лозим. Таълим бу — икки томонлама жараён, агар бола кунига 5-6 соат дарсда бўлса, уйида ҳам 2-3 соатдан кўпроқ дарс қилса, бу нормал ҳолат эмас. Бу ҳолатда ота-она ўқитувчилар ёки директор билан суҳбатлашиши лозим.

    Мавзуга доир:

    • Зўравонлик, ўлим, тўйиб овқатланмаслик: Ўзбекистонда болалар ўртасида олиб борилган таҳлиллар эълон қилинди
    • Болалар ва катталар севиб томоша қиладиган энг яхши мультфильмлар (видео)
    • Бола нутқи ривожланишдан ортда қолганда қандай йўл тутиш керак?

    09.12.2022, 10:44   Изоҳ (0)   13817
    Facebook Twitter LinkedIn Telegram Email

    Изоҳ (0)

    Кириш
    Жавоб қолдиринг Бекор қилиш

    Мавзуга доир

    Тош пайдо бўлишининг олдини оламиз: ўт пуфаги саломатлиги учун фойдали 5 маҳсулот

    08.12.2022, 16:45

    Микротўлқинли печни қандай қилиб тез ва осон тозалаш мумкин?

    08.12.2022, 15:55

    Трикотаж кийимларга зарар етказмасдан қандай ювиш мумкин?

    08.12.2022, 11:39

    Қишда касал бўлмасликнинг синалган 5 та усули

    07.12.2022, 20:00

    Сифатли сочиқ танлашда ёрдам берадиган 3 та маслаҳат

    07.12.2022, 17:50

    Сабзавотларни сақлашда кўпчилик йўл қўядиган 5 та хато

    07.12.2022, 13:49
    ×Lightbox Image

    Daryo.uz | Сизнинг муаммоингиз ечими


    Hyundai Uzbekistan - фоизсиз бўлиб тўлаш имконияти қайтди!


    Mastercard Digital Uzbekistan 5- халқаро PLAS-Форумида қатнашди


    2025 йилнинг 5 ойи давомида Mobiuz минглаб таянч станцияларини ишга туширди ва техник инфратузилмани замонавийлаштирди


    InfinBLACK - ортиқча тўловлар талаб қилмайдиган кредит карта


    Чирчиқдаги янги боғ - замонавий кўнгилочар ва дам олиш маскани очилди


    Octobank банкоматларни BS/2 билан бирга “ақллироқ” қилади


    Молиявий фирибгарликлар: фирибгарлар кексаларни қандай алдамоқда 


    Ўзбекистон Миллий банки Хитой юани айирбошлаш хизматини Тошкент шаҳри ва пойтахт аэропортида йўлга қўйди


    Xon Saroy томонидан анъанавий “Менинг орзуйимдаги уй” расмлар танлови бошланди 


    Систит — бу уят эмас!


    ЛУКОИЛ: ёш истеъдодлар овози катта саҳнада янгради


    Янгийўлда “Томорқа мактаби” очилди


    ANORBANK ва БС/2 Ўзбекистонда банкларда ўз-ўзига хизмат кўрсатиш тармоғини кенгайтирмоқда


    Centrum Air ёзги йўналиш очади: Тошкентдан Иссиқкўлга тўғридан-тўғри рейслар


    Сув — бебаҳо неъмат: Агробанкдан фермерлар учун янги методик тўплам

     

    Тавсия этамиз

    Фелдмаршалга алмаштирилмаган Сталиннинг зурриёти — “доҳий” нега ўғлини урушга юборган эди?

    3 июн, 21:10

    Кўзи ўткир, қулоғи сезгир темир қушчалар. Разведкачи дронларнинг “катта акалари”

    3 июн, 20:40

    Гитлердан сўнг энг машҳур нацист – дорга осилган Риббентропнинг аянчли тақдири

    31 май, 19:25

    “Икки хонали уй учун 715 млн сўмдан”. “Дарё”даги мақоладан сўнг пойтахт ҳокимлиги уйсиз қолган аҳолига хонадон сотиб олиш учун маблағ ажратди

    28 май, 21:15
     
     
     

    Сўнгги янгиликларга ўтиш

    Маск БМТни молиялаштиришни тўхтатишни таклиф қилди

    Дунё | 4 июн, 00:25

    Женнифер Лопеснинг Ўзбекистондаги концертига чипталар сотуви қачон бошланиши маълум қилинди

    Ўзбекистон | 4 июн, 00:00

    Ли Чже Мён Жанубий Кореянинг янги президенти этиб сайланди

    Дунё | 3 июн, 23:45

    Жанубий Кореядаги ҳукмрон партия раҳбари сайловлардаги мағлубиятини тан олди

    Дунё | 3 июн, 23:38

    Андижонда ҳайдовчининг рулда чалғиб қолиши оқибатида 6 та машина тўқнашди (видео)

    Ўзбекистон | 3 июн, 23:30

    “Дарё” дайжести: 3 июннинг энг муҳим хабарлари

    Ўзбекистон | 3 июн, 23:20

    Канададаги кенг кўламли ўрмон ёнғинлари Ойдан ҳам нарида кўринмоқда

    Дунё | 3 июн, 23:10

    Фарғонада 55 сотих ерни 5 минг долларга сотмоқчи бўлганлар ушланди

    Ўзбекистон | 3 июн, 22:55
    Daryo About Us

    «Daryo» интернет-нашрининг (Ўзбекистон матбуот ва ахборот агентлиги (ЎзМАА, ҳозирги Ўзбекистон Республикаси Президенти Администрацияси ҳузуридаги Ахборот ва оммавий коммуникациялар агентлиги) томонидан 13.03.2015 йил санасида 0944-сонли гувоҳнома билан оммавий ахборот воситаси сифатида рўйхатга олинган). Матнли материалларини тўлиқ кўчириш ёки қисман иқтибос келтиришга, шунингдек, фотографик, график, аудио- ва/ёки видеоматериалларидан фойдаланишга daryo.uz сайтига гиперҳавола мавжуд бўлган ва/ёки «Daryo» интернет-нашрининг муаллифлигини кўрсатувчи ёзув илова қилинган тақдирда йўл қўйилади. Чоп этиладиган баъзи маълумотлар 18 ёшга тўлмаган фойдаланувчиларга мўлжалланмаган бўлиши мумкин. Info@daryo.uz

    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte

    © «Simple Networking Solutions» МЧЖ, 2013–2025

    Ёш бўйича чеклов

    Хато топдингизми? Ctrl+Enter тугмаларини босинг

    • Фойдаланиш шартлари
    • Махфийлик сиёсати
    • Реклама
    Нимани қидирамиз?

    Sign In or Register

    Хуш келибсиз!

    Тизимга киринг ёки Рўйхатдан ўтинг.

    Google

    ёки Э-Почта орқали

    Изоҳ қолдиришингиз, Фойдаланиш шартлари ва Махфийлик сиёсати шартларини қабул қилганингизни англатади

    Рўйхатдан ўтинг

    Рўйхатдан ўтганмисиз? Login.

    Google

    ёки Э-Почта орқали

    Сизга парол электрон почта орқали юборилади.

    Изоҳ қолдиришингиз, Фойдаланиш шартлари ва Махфийлик сиёсати шартларини қабул қилганингизни англатади

    Матнда хато топдингизми?

    ×

    Раҳмат. Биз сизнинг хабарингизни олдик ва хатони имкон қадар тезроқ тузатамиз.