Оксфорд луғати биринчи марта йил сўзини овоз бериш йўли билан танлаб олади

Инглиз тилининг Оксфорд луғати йил сўзини биринчи марта жамоатчилик орасида овозга қўйиш йўли билан учта сўз ичидан танлаб олади. Бу ҳақда Оксфорд университетининг Oxford Languages нашриёт бўлими сайтида хабар берилди.

«Биз йил сўзини танлаш жараёнининг охирги босқичини тилнинг асл ҳакамларига — бутун дунё одамларига ишониб топширишга қарор қилдик. Биз инглиз тилида қандай мулоқот қилиб, уни қандай ривожлантиришимиз ҳар йили Оксфорд танловига таъсир қилади, лекин луғат тарихида биринчи марта 2022 йил сўзи жамоатчилик томонидан танланади», — дейилади хабарда.

Шорт-листга metaverse («метаолам») ва goblin mode («гоблин режими») тушунчалари ҳамда #IStandWith («мен қўллаб-қувватлайман») хештеги кирди.

• Metaverse тушунчаси биз гапириб келган келажак бу йил одатий воқеликка айланганини кўрсатади — виртуал реалликда гибрид ишдан тортиб ахлоқ ҳақидаги мунозараларгача. Ушбу сўздан фойдаланиш октябрь ойида ўтган йилнинг шу даврига нисбатан тўрт марта ошган, дейилади хабарда.
• #IStandWith хештеги «фаоллик ва ажралиш» тимсоли бўлиб, бирон ҳодиса ёки одамни қўллаб-қувватлашни ифодалашда ишлатилади. Унинг қўлланилиши асосан Украинадаги вазият ҳамда америкалик актёрлар Жонни Депп ва Эмбер Хёрд ўртасидаги суд билан боғлиқдир.
• Goblin mode тушунчаси — ўз хоҳиш-истаклари фойдасига жамоатчиликнинг ўзига нисбатан умидларидан воз кечиш концепцияси. Атаманинг пайдо бўлиши 2009—2020 йилларга бориб тақалади, аммо дунё коронавирус пандемияси туфайли киритилган локдаунлардан кейин қайта тикланишни бошлагач, у фаол муомалага кирди. Ибора «нормал ҳаётга» қайтишдан бош тортишни ифодалай бошлади.

Ўтган йили Оксфорд луғати тузувчилари йил сўзи сифатида vax сўзини танлаган эди («вакцина», «вакцинация», «вакцина олиш» маъноларини англатади). Ўша йили у 2020 йилга нисбатан 72 марта кўпроқ қўлланилган эди.

1 ноябрь куни Британиянинг Collins English Dictionary инглиз тили луғати permacrisis сўзини жорий йил сўзи деб эълон қилган эди. У permanent (доимий) ва crisis (инқироз) сўзларидан ҳосил бўлган бўлиб, «беқарорлик ва таҳликалиликнинг узоқ даври» деган маънони билдиради.