«Дарё» таҳририяти ўз қадриятларидан келиб чиққан ҳолда, жамият учун, хусусан, ижтимоий ҳимояга муҳтож бўлган қатламга беғараз ёрдам қўлини чўзаётган саховатпеша инсонлар ҳаёти ва фаолиятини кўпчиликка намуна сифатида кўрсатишдан мамнун.
Ана шундай инсонлардан бири, «Кўз нури» клиникаси бош шифокори, олий тоифали офталмолог Ҳикматулло Содиқов билан ҳаёти, тиббиёт соҳасига кириб келиши ва хайрия ишлари ҳақида суҳбатлашдик.
Қаҳрамонимиз Тошкент шаҳри, Қашқадарё ва Самарқанд вилоятларидаги клиникаларда ҳафтанинг икки кунида моддий имконияти чекланган пенсионер ва нафақахўрларни бепул тиббий кўрикдан ўтказишни йўлга қўйган.
Ҳакимлик
Катта бобом умумий табиб бўлган. Улар шамоллаш бўладими, тилни касаллиги бўладими барчасини қўлларидан келганча даволаган. Ойим кўз шифокори, дадам оптика соҳасида ишлаган.
Кичкиналигимиздан уйга беморлар келарди. Кўзига дори томизиб қўярдик. Кўзига нимадир кирса уни олишга ёрдам қилардик. Катта бўлганингда ким бўласан деса кўз шифокори бўламан дердим. Институтда шу соҳада таҳсил олиб, кўз касалликлари соҳасига секин-асталик билан кириб келдим.
Ният қилганмиз
Ўзимизни хусусий клиникамиз бўлса, имконияти йўқ беморларга ёки имконияти чекланган беморларга ёрдам қилиш ниятим бор эди. Ҳар хил беморни кўрасиз, кўпинча моддий имконияти камроқ беморлар хусусий шифохонага келишга қўрқади. Биладики, келиши билан аниқ сумма айтилади: бунча текширишга, шунча анализга ва яна шунча сумма операцияга тўлайсиз, деб аниқ айтилади. Имконияти бор бемор қийналмайди, лекин камбағал бемор эшикдан киришга қўрқади. Ҳозир ҳам шундай.
Имконияти йўқ одам давлат касалхонасига боришга ҳаракат қилади. Хусусийга унча-мунчаси пули бўлмаса кирмайди. Шундай бўлиб қолган. Шунинг учун биз шароити оғир, имконияти чекланган пенсионер ва нафақахўрларга бепул тиббий кўрикни йўлга қўйдик.
Имконияти йўқ бемор келади, кўзини операция қилдириши керак, шу орқали тузалади, яхши кўриб кетади. Бемор ойлигимни олишим керак ёки пенсиямни кутяпман, деб гап бошлайди. Кўриб, гаплашиб имконияти йўқлигини биласиз. Қўлдан келганча клиниканинг операция учун кетадиган харажатини ҳисоблаб, беморларга тўлиқ чегирма қиламиз. Ҳатто баъзи беморлар мана шу энг кам суммани ҳам тўлай олмайди. Лозим топсак бутунлай бепул операцияларни ўтказамиз. Бундай қилишимизнинг сабаби пули йўқ бемор кўр бўлиб қолмаслиги керак.
Имконияти бор одам пулни тўлайди, лекин имконияти йўқ одам йиллаб кутаверади. Секин-секин операция орқали кўзни асл ҳолига қайтариб бўлмайдиган даражагача бориб қолади. Шунинг учун биз йилига бир қанча беморларда шундай операцияларни ўтказамиз. Ҳар сафар операцияларимиз орасига нечадир фоиз, баъзида 10 ёки 20 фоиз беморда бепул ёки максимал чегирма қилиб операцияларни ўтказиб берамиз. Беморни ўзи билади, биз биламиз. Ҳаттоки ён атрофдаги, ўзимизда ишлайдиган шифокорларимизга ҳам айтмасликка ҳаракат қиламиз. Чунки савобдан умидворлигимиз бор.
Баъзи касалликлар бор олдини олиш ва эрта аниқлаш керак. Уни аниқлаш учун вақтлироқ текшириш лозим. Имконияти йўқ беморлар текширишга келолмайди. Масалан, оддий тўлиқ текшириш учун ҳозир ўртача 100 минг сўм кетади. Шунга ҳам имконияти етмайди. Шуни ҳисобга олиб ҳафтанинг 2 кунида шароити оғир пенсионер ва нафақахўрларни бепул кўрикдан ўтказишни йўлга қўйдик. Шу орқали глаукомани эрта аниқлаш, катарактанинг олдини олиш каби вазифаларни ўз олдимизга қўйганмиз.
Қайтаётган яхшилик
Ота-онамиз оддий одамлар. Улар пулдор эмас. Тўрт нафар талабани ўқитишган. Биз бюджет асосида ўқиганмиз, шартнома асосида ўқишга имкониятимиз бўлмаган.
Ўша пайтларда одамлар ишимизда, ўқишимизда кўп ёрдам қилган. Шу нарсани ҳеч қачон унутмайман. Ва ҳозир ҳам клиника очишимизда ва ундан олдин ҳам бизга кўмак бериб турган одамлар бор. Шунчаки ишонч ҳисобига катта-катта техникаларни биз учун олиб беришди. Пулини ҳам имконинг бўлганда берасан, деб бизга ёрдам қилишмоқда.
Яна бир янги катта ускуна оляпмиз. Ўзбекистонда ҳозирча битта бор. Бизники иккинчиси бўлади. Ўшани олганимиздан кейин, бизга янада имконият кенгаяди. Беморларга ёрдам қилиш даражамиз кескин ошади. Ва ўйлайманки, яқин беш йилликларда биз катаракта операциясини ўта даражада нархини тушириб ташлаймиз. У томонлама биз пул топишни тўхтатамиз. Бунга узоғи беш йил қолди.
Суғурта керак
Бошқа давлатлар мислида оладиган бўлсак, уларнинг кўпчилигида суғурта компаниялар яхши ривожланган. Яъни ёшлигида суғурта қилинади. Масалан, беморнинг кўзида катаракта касаллиги бўлса, навбатга қўйилиб, операция қилинади. Операцияга пул тўламайди. Ёши катта одамлар қийналмайди. Бизда аксар қарияларнинг пенсияси арзимаган пул. Операция эса фалон пул. Бу беморларга қийинчилик туғдиради.
Мамнуният
Бугун беморлардан бири келди. Уни иккита кўзи ҳам кўрмасди. Ҳозир иккаласи ҳам кўряпти. Кўзини орқаси яхши эмас, 5 фоиз атрофида кўриб турибди. Лекин бемор шу нарса учун ҳам жуда мамнун. Беш фоиз кўриш биз учун жуда катта нарса эмас, лекин бемор учун бу жуда катта нарса. «Мен болаларимни сочини кўряпман. Сочларини тўғрилаб қўйяпман», деди бемор. Шундай пайтларда томоғингизга нимадир тиқилади, тўлиб кетасиз...
Дард юқади
Ҳар куни беморларни дардини ичингизга олсангиз, касал бўлиб қоласиз. Беморлар билан ишлаб, орада операцияларни ўтказганингиздан кейин, албатта, кечга бориб сув ҳавзасида чўмилиш керак. Назаримда чарчоқларни сув олади. Шунингдек, яхши бўлаётган беморларимизни сизга айтаётган раҳмати ҳам чарчоқларни ювиб кетади, енгил тортасиз.
Қорилик илинжи...
Шифокорлар жуда катта пул топмайди. Аксари беморнинг раҳмати учун яшайди. Улар катта-катта сумма оладиган бизнесмен эмас. Шифокорларнинг ичида саноқлисини имконияти зўр бўлади. Кўпчилиги ойликка яшайди ёки қандайдир беморлар берадиган арзимаган сумма учун яшайди. Касби бўйича бошқа давлатда яхшироқ пул топишини билса-да, ўз давлатига, юртига ўрганган. Ота-онаси, бола-чақаси шу ерда. Иложи бори шу ерда қолади.
Яхши шифокорга чет элда мўмай даромадли ишга таклиф бўлиши оддий ҳолат. Масалан, ҳозирги пайтда Россияга бориб ишлашимга бемалол йўл очиқ. У ерга бориб, операцияларимни ўтказиб, бу ердан яхшироқ пул топишим мумкин. Ён атрофдаги қўшни республикаларни айтмаса ҳам бўлади. Кейин араб давлатлари ҳам бор. Уларнинг ҳам тўлайдиган суммаси бизникидан бир неча баробар катта. Лекин биз бу ерда катта тизимни ташкил қилиш учун ҳаракат қиляпмиз. Ўз оилангизни, юртингизни, асосийси меҳнатни шу ерда қилиб, беморлар шу ерда тузалишига имкон яратиб юрганингиз у ёқдан кўра мен учун анча яхшироқ.
Аслида, мен Мисрга бориб ислом дини бўйича ўқиб, қори мақомига эга бўлиб қайтишни хоҳлайман. Лекин у нарсани қилсам, бу ердаги ҳамма ишларим тўхтайди. Кеча фиқҳ олими билан гаплашдик, «Тўғри юриб, намозингни ўқиб, тўғри ишлаб, одамларга ёрдам қилсанг, ўша сени қори бўлганингдан кўра савоблироқ» деб тушунтириб берди...
Изоҳ (0)