• Профилга Кириш
  • 1744009905_435.svg 1744009905_642.svg

  • Сўнгги янгиликлар
  • Асосий янгиликлар
  • Энг кўп ўқилган
  • Колумнистлар
O'zbekcha
Русский
English
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • Сўнгги янгиликлар
  • Асосий янгиликлар
  • Энг кўп ўқилган
  • Колумнистлар
    • USD12831.81
    • RUB163.75
    • EUR14606.45
    • Google play
    • App Store
    • Telegram
    • Тошкентда
      +37°C
      • Андижон
      • Қарши
      • Бухоро
      • Самарқанд
      • Фарғона
      • Сирдарё
      • Жиззах
      • Термиз
      • Наманган
      • Тошкент
      • Навоий
      • Тошкент вил
      • Нукус
      • Урганч
    • Daryo
      • Интернет-нашр
      • Таҳририят
      • Алоқа маълумотлари
      • Фойдаланиш шартлари
      • Махфийлик сиёсати
      • Янгиликлар архиви
    • Реклама
    • Ижтимоий тармоқлар
      • Instagram | Расмий
      • Instagram | Лайфстайл
      • Instagram | Спорт
      • Facebook | Расмий
      • OK | Расмий
      • YouTube | Daryo
      • YouTube | Daryo Рус тилида
      • YouTube | Daryo Глобал
    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte
    Daryo logo white
    • Ўзбекистон
      • Бошқалар
      • Навоий
      • Тошкент вилояти
      • Сирдарё
      • Жиззах
      • Қашқадарё
      • Сурхондарё
      • Хоразм
      • Бухоро
      • Самарқанд
      • Наманган
      • Фарғона
      • Aндижон
      • Қорақалпоғистон
      • Тошкент ш.
      • Меҳридарё
      • Об-ҳаво
    • Марказий Осиё
      • Ўзбекистон (Маҳаллий)
      • Афгонистон
      • Қирғизистон
      • Қозоғистон
      • Туркманистон
      • Тожикистон
    • Дунё
    • Пул
      • Бизнес
      • Иқтисодиёт
      • Молия
      • Крипто
    • Маданият
      • Кино
      • Китоб
      • Мусиқа
      • Шоу-бизнес
    • Лайфстайл
      • Аёллар саҳифаси
        • Фарзанд
        • Гўзаллик
        • Карьера
        • Маслаҳатлар
        • Мода
        • Рецептлар
      • Технологиялар
        • Архитектура
        • Гаджетлар
        • Илм-фан
        • Коинот
        • Медиа
      • Авто
      • Қўзиқорин
      • Саёҳат
      • Саломатлик
      • Таълим
        • Абитуриент
        • Инглиз тилини ўрганамиз!
    • Спорт
      • Футбол
      • UFC
      • Бокс
    infinix
    Daryo.uz - Login
    Daryo.uz Daryo.uz
    Daryo.uz - Login
    Ўзбекистон

    «Россиядан келган эмигрантлар тартиб-қоидаларимизга амал қилишга ва ўз фикрини ичга ютишга мажбур» — сиёсий таҳлилчи

    Февраль ойида Россия ва Украина ўртасидаги уруш бошланган дастлабки кунларда русларнинг бир қисми ўз мамлакатини ташлаб чиқиб кетишни бошлаганди. Сентябрь ойида эълон қилинган сафарбарликдан сўнг урушдан қўрққан Россия фуқаролари мамлакатни оммавий тарк этмоқда. Хабарларга кўра, давлатдан чиқиб кетган фуқаролар сони 1 миллионга яқинлашиб қолган.

    Россияликларнинг кўпчилиги Ўзбекистонга ҳам келди. Статистика қўмитаси маълумотларига кўра, ўтган 9 ой мобайнида қарийб 395 минг нафар Россия фуқароси саёҳат мақсадида мамлакатга келган.

    Россиядан келаётган эмигрантларнинг ўзбек жамиятига қандай таъсири бўлади, улар қанчалик жамиятга мослашиб кета олади? Шу хусусида сиёсий таҳлилчи Азиз Баратов «Дарё» мухбирига интервью берди.

    Нега айнан Марказий Осиё?

    Авваламбор масаланинг туб моҳиятига келадиган бўлсак, бу Россия фуқаролари эълон қилинган сафарбарлик натижасида нима учун айнан Марказий Осиё мамлакатларини, жумладан, МДҲ давлатлари ва Марказий Осиё мамлакатларини танлашди? Бунинг яққол сабаби бор. Мана шу мамлакатларга визасиз, ортиқча ҳужжатларсиз кириш имкони мавжуд. Қозоғистонга Россия фуқаролари айнан ўзларининг ички паспортлари, яъни Россия ҳудудида амал қилувчи ички паспортлари орқали, ўзимизнинг тилда айтганда, «загранпаспорт»сиз бемалол кириб-чиқиш имкониятига эга. Шунинг учун мобилизациядан қочишга тезроқ улгуриб қолиш учун айнан Россия фуқаролари мазкур мамлакатларни танлашди.

    Инфратузилмага келадиган бўлсак, инфратузилмада бирмунча ўзгаришлар кузатилди. Уй-жой бозорида бирмунча силжишлар кузатилди. Айтайлик, нархларнинг сунъий оширилиши, нафақат ижара нархларини балки уй-жой нархларини ҳам бирмунча ошди. Энди бу иқтисодий маънода талаб ва таклиф устига қурилган иқтисодий тенденция дейиш мумкин. Қолаверса, бу ерда айнан «тадбиркорлар»ни мавжуд имкониятдан фойдаланиб қолиш, яъни бирор бир муаммода, халқни дардидан пул ишлаш деса нотўғри бўлмайди.

    Ўзбекистоннинг туристик салоҳияти Марказий Осиё мамлакатлари ичида юқори бўлишига қарамай, айнан жойлаштириш ресурслари яъни меҳмонхона, ҳостеллар, меҳмон уйларини ҳам тўлганлигини кўришимиз мумкин. Ва бу айни ҳозир туризм мавсумида кузатилаётгани ҳам бирмунча муаммоларни келтириб чиқармоқда. Боиси кузнинг сентябрь, октябрь ойлари мамлакатга туризм оқимини кўтарилиши кузатилади. Шу билан бирга Россия фуқароларини Ўзбекистонга келиши ва уларда уй-жойга бўлган эҳтиёж ҳақиқатан ҳам нархларни ошишига, уй-жойларнинг етишмовчилигига сабабчи бўлади.

    Азиз Баратов

    Азиз Баратов
    Фото: Дилруҳ Исомиддинова / «Дарё»

    Меҳмондўстлик тажрибаси

    Келган фуқаролар билан маҳаллий аҳолини суҳбати жараёнида турли хил илмоқли саволлар билан Россия фуқароларига мурожаат қилишларини гувоҳи бўлдик. Бу Ўзбекистонда эмас, айрим мамлакатларда Россия фуқаролари танлаган бошқа мамлакатларда шунақанги саволлар кузатилганлигини шахсан ўзим гувоҳи бўлдим.

    Ўзбекистонга келадиган бўлсак, халқимизни бошқа миллатлар билан ҳамжиҳатликда яшаш тажрибаси юқори. Айнан биз, мен шахсан ўзим айтишим мумкин, кўп миллатли маҳаллада вояга етганман, дўстларимни орасида, синфдошларимни орасида бошқа миллатга мансуб - рус, украин, арман, озарбайжон каби кўплаб миллатлар бўлган. Улар билан биз ҳамжиҳатликда, дўстликда яшаганмиз. Ҳалигача дўстлик алоқаларини сақлаб қолганмиз, гаплашиб турамиз. Бизни мамлакатда бунақанги ҳолатлар жиддий тус олиши мумкин деган фикрда эмасман.

    Ксенофобия

    Ксенофобия деган атама бор, буни биз Россияда қайсидир муддат кузатганмиз. Ксенофобия одатда бирор бир бошқа халқларнинг ўзга юртга келиши, мамлакатда кўпайишидан маҳаллий аҳолида хавотир уйғониши ва уларга нисбатан бирмунча негатив муносабатни шаклланиши билан кузатилади. Бу ҳар битта мамлакатда у ёки бу кўринишда кузатилади. Лекин мен бу нарсадан иложи борича фойдани қидиришга ҳаракат қилган бўлар эдим. Масалан, Россиядан келаётганнинг кўпчилигини ёшлар ташкил қилади. Улар бирор мутахассислик ёки тажрибага эга бўлган ёшлар бўлиши мумкин. Мазкур ёшлардан мутахассис сифатида у ёки бу соҳаларда фойдаланиш бу фойдадан ҳоли бўлмайди, албатта.

    Уларни мамлакатда кўп вақт қолиши ҳақиқатдан ҳам бирмунча тарангликларга олиб келиши мумкин. Бу қайси маънодаки, келган инсонлар бу ерда бирор бир провокацион ҳаракатни ёки қонунбузарлик ҳаракатини, ёки уларнинг ўзида кечаётган миллатчилик деймизми, шунга ўхшаган ҳаракатларни амалга оширган тақдирдагина маҳаллий аҳоли томонидан бирор бир жавоб бўлиши мумкин.

    Менимча, агар улар қонунни бузишмаса, бирор бир провокацион ҳаракатларни ёки бирор бир нарсадан ноҳақ норозилик кайфиятини ёки бошқа миллатни камситиш ҳаракатларини олиб борса, боя айтганимиздек бағрикенг халқимиз ҳамиша ҳамжиҳатликда яшашга тайёр.

    Фото: Дилруҳ Исомиддинова / «Дарё»

    Иқтисодий нуқтаи назардан шуни айтиш мумкинки, улар қуруқ қўл билан келишмаган, молиявий маблағлар билан келишган. Бу ўз навбатида валюта оқимини бирмунча жадаллашишига ҳам олиб келади.

    Кўп қолиб кетишга келадиган бўлсак, ҳақиқатан ҳам урушни қачон тугаши номаълум. Лекин аниқ биламанки, уруш қандай натижада якун топишидан қатъи назар, барибир улар ўз ватанларига эртами кечми жўнаб кетишади. Бунга биз табиий ҳол сифатида қарашимиз ва бу ҳолатдан фойда олиб қолишимиз лозим. Нафақат мутахассислар сифатида, иқтисодий омил сифатида балки маданиятлар алмашинувида ҳам фойда олиб қолишни ўйлаш фойдали.

    Улар мажбур

    Афсуски бизни гастарбайтерлар Россияда меҳнат фаолияти давомида ўзларини бирмунча нотўғри томонидан ёки салбий томондан кўрсатиб қўйган ҳолатлар бўлиши мумкин. Шу ҳолатлар орқали Ўзбекистонга ҳаётида келмаган, ўзбекни ҳақиқатда қандай халқ, қандай миллат эканлигини, уни тарихини билмаган аҳоли бирор бир фикр туғдирган бўлиши мумкин. Буни ҳам биз ижобий томонга ўзгартиришга ҳаракат қилишимиз, ҳақиқатдан ҳам ўзбек халқи ўзи қанақа миллат, қанақа халқ сифатида биз айнан уларга намуна кўрсатишимиз керак ва улардаги янглиш фикрларни олиб ташлаш тарафдориман.

    Иккинчи жиҳатдан, улар ҳозирча мана шу мамлакатда яшашга мажбур. Хоҳласа ҳам, хоҳламаса ҳам бизни маҳаллий қонунларга риоя қилишга ва мазкур мамлакатни тартиб-қоидаларига амал қилишга ва ўзини фикрини ичига ютишга мажбур.

    Бирор бир мамлакатга келган инсон ўзини ичидаги нафратини, бирор бир жойга, бирор бир инсонга бўлган нафратини очиқ-ойдин ҳеч ким билдира олмайди. Бунақа ҳолат онгсиз, ақлсиз одамни иши деб биламан. Барибир меҳмон келганда мезбонни қонун қоидаларига амал қилишга мажбур бўлади.

    Мавзуга доир: «Сафарбарликдан қочган рус фуқароларининг Ўзбекистонга кириб келгани қимматчиликка олиб келди, ижара нархлари ошиб кетди» — «Дарё»да кичик сўровнома

    18.10.2022, 20:44   Изоҳ (0)   17635
    Facebook Twitter LinkedIn Telegram Email

    Изоҳ (0)

    Кириш
    Жавоб қолдиринг Бекор қилиш

    Мавзуга доир

    Андижонлик тадбиркор вилоят соғлиқни сақлаш бошқармаси бошлиғи этиб тайинланди

    18.10.2022, 20:34

    БААнинг Masdar компанияси Шерободда қуёш электр станциясини қурмоқда

    18.10.2022, 20:22

    «Йилига 1 млн доллар даромад олишни режалаштиряпмиз». Қашқадарёлик тадбиркор лалми ва қақраган ердан ҳам даромад олиш мумкинлигини айтмоқда

    18.10.2022, 19:57

    Навоийда ўзини 3-қаватдан ташлаган бемор ҳалок бўлган: ССВ ҳолат бўйича маълумот берди

    18.10.2022, 19:34

    Исроилда вақтинчалик ишлаётган ўзбекистонликлар сони маълум қилинди

    18.10.2022, 19:27

    Рақамлаштириш, 600 мингта иш ўрни, экспортни 2 миллиард долларга етказиш: президент аграр соҳа бўйича топшириқ берди

    18.10.2022, 19:23
    ×Lightbox Image

    Daryo.uz | Сизнинг муаммоингиз ечими


    Замонавий Haval Jolion энди 0% муддатли тўлов шартида 


    AVO'дан янги омонат: йиллик 25% гача — 6 ойда орзуингизни амалга оширинг


    Ўзбекистон қишлоқ хўжалиги маҳсулотлари Европага йўл олмоқда


    InfinBLACK - ортиқча тўловлар талаб қилмайдиган кредит карта


    Янги уфқлар: Centrum Air ҳафтасига икки марта Тошкентдан Бишкекка парвозларни амалга оширади


    Молиявий фирибгарликлар: фирибгарлар кексаларни қандай алдамоқда 


    Навоий инновациялар университети — келажагингизни кафолатлайдиган замонавий таълим маскани! 


    Sello Ecosystem Фарғона, Андижон ва Наманганда Sello Summer Fest ёрқин фестивалини ўтказди


    Чирчиқдаги янги боғ - замонавий кўнгилочар ва дам олиш маскани очилди


    Centrum Air ёзги йўналиш очади: Тошкентдан Иссиқкўлга тўғридан-тўғри рейслар


    Сув — бебаҳо неъмат: Агробанкдан фермерлар учун янги методик тўплам


     Coca-Cola жамғармаси ва Глобал атроф-муҳит ва технологиялар жамғармаси (ГЕТФ) “Айланма иқтисодиёт келажаги учун ҳамкорлик битими (PACТ)” ни эълон қилганлиги ҳақида маълум қилди


    Hyundai Uzbekistan - фоизсиз бўлиб тўлаш имконияти қайтди!


    Mastercard Digital Uzbekistan 5- халқаро PLAS-Форумида қатнашди


    Тошкентда халқаро финтех-ҳодиса — Visa Cashлесс Форум 2025 бўлиб ўтди 

     

    Тавсия этамиз

    Чумчуқларга ем бўлган бургутлар. “Ўргимчак тўри” операцияси Россия учун қанчага тушади?

    4 июн, 18:49
    Audio Icon

    Қуриб қолган кўчатлар, миллионлар шамолга учдими?

    4 июн, 15:03

    Фелдмаршалга алмаштирилмаган Сталиннинг зурриёти — “доҳий” нега ўғлини урушга юборган эди?

    3 июн, 21:10

    Кўзи ўткир, қулоғи сезгир темир қушчалар. Разведкачи дронларнинг “катта акалари”

    3 июн, 20:40
     
     
     

    Сўнгги янгиликларга ўтиш

    Японияда денгиз сувида эрийдиган пластик яратилди (видео)

    Дунё | 5 июн, 11:50

    Қурбон ҳайити куни айрим жойларда ёмғир ёғиши мумкин  

    Ўзбекистон | 5 июн, 11:36

    Болгария еврони миллий валюта сифатида қабул қилмоқчи

    Дунё | 5 июн, 11:20

    ЖЧ—2026. Ўзбекистон мундиал масаласини ҳал қилишга яқин турибди (превю)

    Спорт | 5 июн, 11:15

    Британиялик олимлар дунёдаги энг кичик скрипкани ясади

    Лайфстайл | 5 июн, 11:11

    Болалар нафақаси: 2024 йил январдан бери қанча оилага тўлов тўхтатилгани маълум бўлди

    Иқтисодиёт | 5 июн, 10:55
    Daryo About Us

    «Daryo» интернет-нашрининг (Ўзбекистон матбуот ва ахборот агентлиги (ЎзМАА, ҳозирги Ўзбекистон Республикаси Президенти Администрацияси ҳузуридаги Ахборот ва оммавий коммуникациялар агентлиги) томонидан 13.03.2015 йил санасида 0944-сонли гувоҳнома билан оммавий ахборот воситаси сифатида рўйхатга олинган). Матнли материалларини тўлиқ кўчириш ёки қисман иқтибос келтиришга, шунингдек, фотографик, график, аудио- ва/ёки видеоматериалларидан фойдаланишга daryo.uz сайтига гиперҳавола мавжуд бўлган ва/ёки «Daryo» интернет-нашрининг муаллифлигини кўрсатувчи ёзув илова қилинган тақдирда йўл қўйилади. Чоп этиладиган баъзи маълумотлар 18 ёшга тўлмаган фойдаланувчиларга мўлжалланмаган бўлиши мумкин. Info@daryo.uz

    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte

    © «Simple Networking Solutions» МЧЖ, 2013–2025

    Ёш бўйича чеклов

    Хато топдингизми? Ctrl+Enter тугмаларини босинг

    • Фойдаланиш шартлари
    • Махфийлик сиёсати
    • Реклама
    Нимани қидирамиз?

    Sign In or Register

    Хуш келибсиз!

    Тизимга киринг ёки Рўйхатдан ўтинг.

    Google

    ёки Э-Почта орқали

    Изоҳ қолдиришингиз, Фойдаланиш шартлари ва Махфийлик сиёсати шартларини қабул қилганингизни англатади

    Рўйхатдан ўтинг

    Рўйхатдан ўтганмисиз? Login.

    Google

    ёки Э-Почта орқали

    Сизга парол электрон почта орқали юборилади.

    Изоҳ қолдиришингиз, Фойдаланиш шартлари ва Махфийлик сиёсати шартларини қабул қилганингизни англатади

    Матнда хато топдингизми?

    ×

    Раҳмат. Биз сизнинг хабарингизни олдик ва хатони имкон қадар тезроқ тузатамиз.