Сурхондарёдаги хонадонга 4 бош Бухоро буғуси адашиб кириб қолди (фото)

Сурхондарё вилояти Экология ва атроф-муҳитни муҳофаза қилиш бошқармаси инспекторлари томонидан ўтказилган тезкор тадбирлар давомида Термиз туманидаги хонадонларнинг бирида Бухоро буғуларининг мавжудлиги аниқланди.

Рейд тадбирлари давомида 4 бош Бухоро буғуси ушбу хонадонга адашиб кириб қолгани маълум бўлди ва давлат инспекторларининг саъй-ҳаракати билан тегишли тартибда, қонуний тўхтамга келгунга қадар Термиз ҳайвонот боғига вақтинча жойлаштирилди.

Давлат экология қўмитаси томонидан Бухоро буғулари яшаш ареаллари, уларнинг популяцияси мониторинги олиб борилмоқда ҳамда ушбу ноёб турдаги жонзотлар муҳофазасини таъминлаш ва янада кўпайтириш бўйича «Қуйи Амударё» давлат биосфера резерватида, «Қизилқум» давлат қўриқхонасида, «Зарафшон» миллий табиат боғида чора-тадбирлар амалга оширилмоқда.

Маълумот учун, хонгул ёки Бухоро буғуси — жуфт туёқлилар туркумининг буғулар оиласига мансуб бўлган сут эмизувчи ҳайвонларнинг кенжа тури. Ўзбекистоннинг Қизил китобига ва Табиатни муҳофаза қилиш халқаро иттифоқининг (ТМХИ) Қизил рўйхатига йўқ бўлиб кетаётган, локал тарқалган кенжа тур мақоми билан киритилган.

Буғулар ўсимликхўр ҳайвонлар бўлиб, 27 турдан ортиқ ўсимликлар билан озиқланиши қайд этилган. Буғуларнинг асосий яшаш жойи дарахт ва бута ўсимликлари зич ўсган дарё бўйидаги қалин тўқайзорлар ҳисобланади.

Бухоро буғусининг бўйи 120 сантиметрга етади, оғирлиги 200 килограммгача бўлади. Буғулар шохининг узунлиги 90–110 сантиметр бўлиб, баҳорда ташлаб, ўрнига янги шох ўсиб чиқади. Шохлари икки ёшидан бошлаб ўса бошлайди. Урғочиларида шох бўлмайди.

Ўтган асрнинг биринчи ярмида Бухоро буғулари Амударё, Сирдарё ва Орол денгизи соҳилларидаги қамишзор ва тўқайзорларда кенг тарқалган эди. Ҳозирги кунда хонгуллар Ўзбекистон ҳудудида Амударёнинг юқори қисми (Сурхондарё вилоятида – 45–50 бош) ва ўрта қисмидаги тўқайзорларда («Қизилқум» давлат қўриқхонаси – 224–232 бош), «Зарафшон» миллий табиат боғи (40–45 бош) ва Қуйи Амударё давлат биосфера резервати (1645 бош), шунингдек, Зарафшон дарёсининг юқори қисмида сақланиб қолган. Бундан ташқари, Тожикистон, Туркманистон, Қозоғистон ва Афғонистон ҳудудларида ҳам учрайди.

2021 йилда «Бадай-тўқай»дан 4 бош Бухоро буғуси «Хоразм» миллий табиат боғига кўчирилди ва ҳозирда уларни иқлимлаштириш ишлари давом эттирилмоқда.