Марказий банк автомашина харид қилишда уни гаровда турган ёки турмаганлигини текшириб олишни сўради

Марказий банк автомашина харид қилишда уни гаровда турган ёки турмаганлигини текшириб олишга чақирмоқда. 

Қайд этилишича, Банк хизматлари истеъмолчиларининг ҳуқуқларини ҳимоя қилиш хизматига йўлланаётган айрим мурожаатларда, фуқаролар автомашинани лизинг ёки бўлиб-бўлиб тўлаш ҳисобига сотган шахслар билан келишилган пул маблағлари тўлаб берилгандан сўнг, автомашина банк кредити бўйича гаровда турганлиги тўғрисида хабарлар келиб тушмоқда. 

Марказий банк томонидан ушбу мурожаатлар ўрганилганда, муаммо юзага келган автомашиналар банкнинг кредит маблағлари ҳисобига сотиб олинганлиги ёки автомашина банкдан олинган бошқа кредит тури бўйича ўрнатилган тартибда гаровга қўйилганлиги маълум бўлмоқда.

Ўз навбатида, мазкур ҳолат банк, автомашинани лизинг ёки бўлиб-бўлиб тўлаш ҳисобига сотиб олган фуқаро ҳамда уни сотган шахслар ўртасида суд тартибида кўриб чиқиладиган низоли муносабатларни келтириб чиқармоқда.

Юқорида келтирилган муаммоли вазиятларга дуч келиш эҳтимолини камайтириш мақсадида қуйидагиларга амал қилиш тавсия этилади:

Автомашинани сотиб олиш мақсадида тузилган ҳар қандай шартномани нотариал тасдиқлашни талаб қилиш (шартнома тузувчилар бунга қонуний ҳуқуққа эга).

Бунда нотариал идорада шартнома тузилаётган пайтда автомашина тақиқда турганлигини текшириш имконияти пайдо бўлади ва шартнома матни қонунчилик ҳужжатлари талабига мувофиқ бўлиши таъминланади.

Сотиб олинаётган автомашина гаровда турганлигини гаров реестри базасидан аниқлаштириш (текширишга ҳақ олинмайди).

Бунинг учун сотиб олинаётган автомашина кузов рақамини ёки сотувчи – автомашина эгасига тегишли солиқ тўловчининг идентификация рақамини (СТИР) ёҳуд унинг шахсий идентификация рақамини (ЖШШИР) «garov.uz» сайтига киритган ҳолда қидириш мумкин.

Лизинг шартномасига ёки тўловни бўлиб-бўлиб тўлаган ҳолда автомашинани олди-сотди қилиш бўйича шартномага асосан автомашинага бўлган ҳуқуқ тўғрисидаги ёзувни гаров реестрига киритиш.

Мазкур вазиятда лизингга ёки бўлиб-бўлиш тўлаш ҳисобига олинаётган автомашина кейинчалик кредит таъминоти учун гаровга қўйилмаслигининг олдини олиш лозим. 

Шу мақсадида лизинг ёки тўловни бўлиб-бўлиб тўлаган ҳолда автомашинани олди-сотди қилиш шартномасига асосан автомашинага бўлган ҳуқуқ тўғрисидаги ёзувни фуқаро «garov.uz» сайти орқали гаров реестрига киритиши мумкин.