АҚШ президенти Жо Байден администрацияси 11 февраль куни Россиянинг кутилмаган паллада Украинага ҳужум қилиб қолиши мумкинлиги ҳақида огоҳлантирган. «Биз вақтинчалик турғунлик ҳолатидамиз ва ҳужум кутилмаган вақтда амалга оширилиши мумкин, Олимпия ўйинлари вақтида ҳам уруш бошланиб кетиши ҳеч гап эмас», — деган АҚШ давлат котиби Энтони Блинкен. АҚШ президентининг миллий хавфсизлик масалалари бўйича маслаҳатчиси Жейк Салливан Россиянинг Украина билан чегараларда жанговар ҳаракатларни бошлаш учун етарли қўшин бор-йўқлигига асосий эътиборни қаратгани, бироқ АҚШда Владимир Путиннинг ҳужумни бошлаш ёки бошламаслик борасида бир тўхтамга келгани юзасидан ахборот йўқлигини билдирган.
Жо Байден иттифоқчиларни ҳужумнинг 16 февралда бошланиши мумкинлигидан огоҳлантирган, дейилади Politico манбаларининг хабарида. Der Spiegel АҚШ ҳукумати НАТОга аъзо мамлакатларга ушбу сана хусусида Марказий разведка бошқармаси ҳамда Америка армияси ахборот берган. Der Spiegel’нинг хабар қилишича, Берлинда бу борадаги Вашингтоннинг хулосалари нимага асосланганини билмасликлари, лекин америкаликлар ҳисоботи батафсил эканлиги ва ахборот манбаларининг жуда кўплиги эҳтимолни ошираётгани қайд этилган. «Россия ҳужумининг асосий йўналишлари ҳамда алоҳида рус ҳарбий қисмларига тавсиф берилмаган, бунда уларнинг қандай вазифалар билан ишлаши ҳам номаълум», — деб ёзган немис ҳарбийлари ва дипломатлар орасидаги манбаларга таяниб Der Spiegel.
Европанинг айрим мамлакатлари АҚШнинг Россиянинг режалари борасида берган маълумотига ишонмоқда, дея қайд этган Politico манбалари. Буюк Британия вакили мамлакат ҳукуматида разведкадан олинган ахборотларга кўра 16 февралда ҳужум уюштирилиши мумкинлигини айтган. Икки нафар европалик дипломат (уларнинг қитъанинг қайси мамлакатидан эканига аниқлик киритилмаган) вазиятга хавотир билан муносабатда бўлган, дея ёзган Politico. Улардан бири бунга ишончи камлиги, сабаби Путин томонидан бундай қўпол хатога йўл қўйилмаслигини таъкидлаган.
Россия Украинага ҳужум қилишини инкор этмоқда. Россия ТИВ АҚШнинг янги баёнотларини «жазавага тушиш» деб атаган. «Англлар ва саксларга уруш керак. Улар нима бўлган тақдирда ҳам, унинг бошланишини истамоқда. Провокациялар, дезинформация ва таҳдидлар ўз муаммоларини ҳал этишнинг севимли услуби. АҚШ ҳарбий-сиёсий машинаси яна одамлар ҳаётига хавф солмоқчи. Бутун дунё зўравонлик ва салтанат мақсадларининг фош бўлишини кузатмоқда», — деб ёзган Telegram-каналида Россия ТИВ расмий вакили Мария Захарова.
12 февралда Путин АҚШ президенти Жо Байден ҳамда Франция давлат раҳбари Эммануэль Макрон билан телефон орқали мулоқот қилди. Аввал Путин Байден билан 2021 йил 30 декабрда гаплашган (шундан кейин Россия ва АҚШ Европада хавфсизликни таъминлашнинг кафолатлари ҳақида музокара ўтказган, Россия уларнинг натижасини самарасиз деб баҳолаганди). Макрон ва Путин эса 7 февралда шахсан учрашиб, бир неча соат давомида музокаралар олиб борган.
10 дан зиёд мамлакатлар ўз фуқароларидан Украинадан чиқиб кетиш ёки у ерга бормасликни сўраган. Америкаликлар Украинадан яқин 24-28 соат ичида тижорий авиақатновлар ишлаб турган пайтда чиқиб кетиши зарур, сабаби Россия Украинага ҳужум қиладиган бўлса, ҳаводан ҳам зарбалар берилиши мумкин, бу эса фуқаролик авиацияси лайнерларининг парвозини тўхтатиб қўяди, дейди Жейк Салливан. АҚШдан ташқари, Буюк Британия, Нидерландия, Финляндия, Латвия, Эстония, Шимолий Македония, Черногория, Исроил, Япония ва Жанубий Корея ҳам ўз фуқароларига Украинага бормаслик ёки у ердан кетишни тавсия қилган.
12 февралда чоп этилган Британия газеталарининг биринчи саҳифалари. Муқовалар Украинага кутилаётган ҳужум ва британияликларнинг зудлик билан у ердан кетишига бағишланган
Украина атрофидаги кескинликнинг янги босқичи жаҳон бозорига ҳам ўз таъсирини ўтказди. Долларнинг қиймати 11 февралда 1 февралдан бери илк марта 77 Россия рублини ташкил қилди, евро курси эса 27 январдан бери биринчи марта 88 рублдан ошди. АҚШнинг янги баёнотларидан кейин Американинг асосий фонд индекслари 1,4-2,8 фоизга пастлади. Brent маркасидаги нефть нархи эса 2014 йил октябрь ойидан бери илк марта баррель учун 95 долларга чиқди. Сербия президенти Александр Вучич мамлакатнинг Украина билан боғлиқ вазият туфайли тезкорлик билан озиқ-овқат ва нефть маҳсулотларини сотиб олаётганини эълон қилди.
Россия федерацияси учун «оғир санкциялар» пакети тайёр. Бу ҳақда Украина ташқи ишлар вазири Дмитрия Кулеба 11 февраль оқшомида, Евроиттифоқ ташқи сиёсий хизмати раҳбари Жозеп Боррел билан музокаралардан кейин маълум қилган. Ўз навбатида Жейк Салливан огоҳлантирувчи санкцияларни қўллаш кўзда тутилмаганини қайд этган. Россияга қарши тайёрлаб қўйилган чекловлар асосан банклар, катта бизнесменлар ва қурол-яроғ экспорти соҳасига тааллуқли; Россияни Ғарбда SWIFT’дан ўчириш ғоясидан якунда воз кечилди, дея хабар қилган ЕИ ва АҚШдаги манбаларга асосланиб Reuters.
Изоҳ (0)