Тожикистондаги «сирли бино» Афғонистон Миллий қаршилик фронтининг офисими ёки Аҳмадшоҳ Масъудга тегишли фондми?

Тожикистонда Asia-Plus нашрининг Афғонистон элчихонасидаги манбаси 29 октябрь куни Душанбеда Афғонистон Миллий қаршилик фронтининг ваколатхонаси очилганини маълум қилганди. Бироқ ўша куни кечқурун элчихона нашрга раддия юборди, унда бу маълумот нотўғри экани айтилган. Шундан сўнг нашр мухбири ўша офисни шахсан кўришга борди.

Афғонистон элчихонасидаги манбага таяниб эълон қилинган маълумотларга кўра, Душанбеда Афғонистон Миллий қаршилик фронтининг офиси очилган. Ҳолбуки, дипломатик миссия раҳбарияти Миллий қаршилик офиси очилгани ҳақида ҳеч қандай маълумотга эга эмаслиги, бу ахборот бутунлай нотўғри ва асоссиз эканини билдирган.

«Таъкидлаб ўтиш жоизки, ҳозирги нозик сиёсий даврда бундай хабарларнинг эълон қилиниши ҳам қўшни, ҳам дўст давлатлар зарарига ишлаб, Тожикистон Республикаси ва Афғонистон душманларининг манфаатларига хизмат қилади. Бундай нотўғри маълумотларни тақдим этиш ҳозир азият чекаётган афғон халқини қурол кучи билан бошқармоқчи бўлганлар учун фойдали бўлади», — дейилади элчихонанинг раддиясида.

Asia-Plus’нинг Афғонистон элчихонасидаги манбаси Афғонистон Миллий қаршилик фронтининг офиси Душанбедаги Достоевский кўчасида жойлашганини хабар қилганди. Нашр суҳбатдошига кўра, у ерда таъмирлаш ишлари олиб борилмоқда. Таъмирдан сўнг офис журналистлар учун матбуот анжумани ўтказади, унда Тожикистондаги фаолияти дастури ҳақида ахборот беради.

Аввалроқ бир қанча экспертлар ҳам Афғонистон Миллий қаршилик фронтининг офиси очилгани ҳақида хабар берган. Хусусан, бу ҳақда тожикистонлик ёзувчи Amiri Замон айтган, Россия сиёсатшунослар жамияти таҳлилий маркази директори, Афғонистон сиёсатини ўрганиш маркази раҳбари Андрей Серенко ҳам ўзининг Telegram каналида бу маълумотни тасдиқлаган.

Бу орада «Спутник Тожикистон» Душанбеда Миллий қаршилик офиси эмас, балки Аҳмадшоҳ Масъуд фонди очилгани ҳақида хабар берди. Фонд раҳбари Аҳмад Вали Масъуднинг айтишича, у бир неча йил аввал рўйхатдан ўтган, аммо Афғонистондаги беқарор вазият туфайли лойиҳа кейинга сурилган. Нашрнинг ёзишича, фонд 2018 йилда Тожикистонда, шунингдек, бир қатор бошқа мамлакатларда рўйхатга олинган. Фонднинг мақсади хайрия ишлари ва маданий лойиҳалардир.

Масъуд офиси/фондига журналистлар киритилмайди

Asia-Plus мухбири кўрсатилган манзилда бўлган. Дарвоза олдида боғбонлар ҳудудни ободонлаштирган. Улар мухбир билан суҳбатда бу ерда 20 кун олдин иш бошлагани, бинонинг Афғонистон фуқароларига тегишли эканини айтди. Суҳбат вақтида ишчилардан бирини бинонинг ёнида турган қўриқчи чақирган. У журналист келганидан хабар топиб, бошқа қўриқчиларга уни дарвозадан ташқарига чиқаришни ва Исмоил исмли киши билан телефонда гаплаштиришни буюрган. Қўриқчи Исмоилга қўнғироқ қилиб, гўшакни журналистга берган, у Asia-Plus мухбирининг саволини тинглаб, журналистларга «бу ерга келмасликни» тавсия қилган.

Қайд этилишича, Asia-Plus журналистига нафақат ҳудудга кириш, балки бинони ташқаридан суратга олишга ҳам рухсат берилмаган. Кўрсатилган манзилдаги бино аслида нима эканини, агар у шунчаки хайрия ва маданий фонд бўлса нега кириш эшиги журналистлар учун ёпилганини аниқлашнинг иложи бўлмаган.

Нашрни қизиқтирган яна бир савол шуки, нега элчихонанинг ўзи Афғонистондаги беқарор вазият туфайли фаолиятини кейинга қолдираётганини айтаётган бир пайтда фонд бирдан ишлай бошлади? Афғонистондаги вазият тўсатдан яхшиланиб қолдими?

Масъуд Тожикистондами?

Аввалроқ Тожикистон Ташқи ишлар вазирлигининг ахборот департаменти Asia-Plus’га Тожикистонда Афғонистон Миллий қаршилик офиси ташкил этилгани ҳақида маълумотларга эга эмаслигини билдирган.

Айни пайтда Маъсуднинг ўзи ҳозир ҳақиқатдан республикадами ёки йўқ, деган саволга ҳам жавоб топилгандек бўлди. Бу ҳақда бир неча кун аввал Панжшер вилояти губернаторининг собиқ ўринбосари Кабир Васикка таяниб, «ТАСС» хабар берган эди.

Хусусан, Васик шундай деган: «Аҳмад Масъуд ҳозир Тожикистонда, лекин баъзан Афғонистонга бориб туради, у ерда мамлакатнинг турли минтақаларидаги қаршилик гуруҳлари билан учрашади».

Умуман олганда, кичик Масъуднинг Тожикистонда экани ҳақидаги миш-мишлар сентябрь ойида, толиблар Панжшерда операция бошлаган пайтда тарқалган. Унинг барча бевосита тарафдорлари бу хабарни инкор этиб, Аҳмад Масъуд Панжшерда эканини даъво қилмоқда. Унинг айнан қаерда эканига хавфсизлик нуқтаи назаридан аниқлик киритилмаган.

Масъуднинг ўзи эса анчадан бери видеомурожаат йўлламаган.