Ўзбекистон Республикаси мудофаасига кўмаклашувчи «Ватанпарвар» ташкилоти раҳбари Ҳусан Ботиров «Дарё» мухбири билан суҳбатда йўлларда бўлаётган йўл-транспорт ҳодисаларининг асосий сабабчиси ҳайдовчи эканлигига урғу бериб ўтди.
«Йўллар қандай шароитда бўлишидан қатъи назар – йўл бузуқ бўлса ҳам, агар ҳайдовчи ўқиган, қонунни биладиган ва техникасини авайлайдиган киши бўлса, ўша ерда вазиятга тўғри баҳо бериб, ҳолатдан омон чиқиб кетади. Агар одам ҳайдовчиликни ўзлаштирган, ўқиш даврида йўл ҳаракати қоидалари ва белгиларини мукаммал ўрганган бўлса, у албатта белгиларнинг қўйилган жойига қараб тўғри ёки нотўғри эканлигини англайди. Тўғри, йўлнинг нотекислиги, носозлиги йўл-транспорт ҳодисаси содир бўлишининг иккинчи омили. Лекин транспорт ҳодисасини йўл содир қилмаяпти-ку, одам содир қиляпти, автомобилни бошқараётган одам. Бунга ўша шароитда иккита сабаб бўлиши мумкин. Демак, ўша жойдан бехабар одам бўлса, маълум бир тезликда келиб қолган бўлса, ўзини хавфдан олиб қолиш учун ҳам қурбонга айланиши мумкин. Бу катта кўчаларда, шаҳарлар ўртасида, вилоятлар, катта трассаларда бўлишига баъзилар ишонади. Йўлнинг бузуқ қисмини бир метр қолганда кўрмайди-ку? Ўзидан олдин автомобиль кетаётган бўлса, унинг ҳаракатига қараб ҳолатни аниқласа бўлади. Тунда бўлмаса йўлнинг бузуқ қисмини камида ўша 20-30 метр масофада кўриш мумкин. Мабодо тунда бўлса ва аҳоли яшаш пунктида юрган бўлса, соатига 50 километр тезликдан оширмай тормозни босса, ошиб борса баллони ёрилар, ғилдираги ишдан чиқар, лекин машина соз, одам соғ қолади», – деди «Ватанпарвар» ташкилоти раҳбари.
Суҳбат давомида Ҳусан Ботиров йўллар нотекислиги, белгиларнинг нотўғри ўрнатилганлиги ёки иккинчи иштирокчининг хатоси билан ЙТҲ содир бўлиши мумкинлиги ҳақидаги саволга жавоб берди..
«Афсуски, иккинчи томоннинг айби билан бўладиган транспорт воситалари – жуда катта хавф туғдирадиган омиллардан, деб ўйлайман. Масалан, бир ҳолатни олайлик: сиз бевосита йўл ҳаракати қоидаларига амал қилиб келаётиб пиёда ўтаётган жойда автомобилингизни тўхтатганингизда орқангиздан бошқа ҳайдовчи келиб уриши ҳам мумкин. Натижада автомобилингизга ёки бошқа бир пиёдага зарар етиши мумкин. Қанақасига айлантирсангиз ҳам инсон омили – асосий сабаб ҳисобланади», – деди «Ватанпарвар» ташкилоти раҳбари.
Ҳусан Ботировнинг фикрича, ЙТҲни фақатгина ўқимаганлар эмас, балки ўқиганлар ҳам содир қилади.
«Ўқиганларнинг қайсилари содир қилади, деган саволга мен шундай жавоб берган бўлар эдим: ўқиб туриб ўзига ҳаддан ортиқ баҳо берган, ҳар қандай вазиятни бошқара оламан деб ўйлайдиган ва бир вақтнинг ўзида ўзини шу хатти-ҳаракати билан тўғри ҳуқуқий баҳо берадиган бўлсак, қонунларни менсимаётган одамлар йўл ҳодисалари сабабчиси бўлади» , – деди у.
Аввалроқ Ҳусан Ботиров пулга сотилаётган «права»лар ҳақидаги саволга жавоб берар экан, кимдир иши, ўқиши ёки бошқа сабабларга боғлиқ ҳолда автомактабда ўқимай «Мана, сизга ўша ўқишга кетадиган маблағ, имтиҳондан ўтказиб берсангиз бўлди» деб мурожаат қиладиганлар борлигини таъкидлаб ўтган эди.
