• Профилга Кириш
  • 1751972643_633.png 1751972643_245.png 1751959824_218.svg 1751959824_520.svg

  • Сўнгги янгиликлар
  • Асосий янгиликлар
  • Энг кўп ўқилган
  • Колумнистлар
O'zbekcha
Русский
English
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • Сўнгги янгиликлар
  • Асосий янгиликлар
  • Энг кўп ўқилган
  • Колумнистлар
    • USD12692.42
    • RUB158.44
    • EUR14511.24
    • Google play
    • App Store
    • Telegram
    • Тошкентда
      +33°C
      • Андижон
      • Қарши
      • Бухоро
      • Самарқанд
      • Фарғона
      • Сирдарё
      • Жиззах
      • Термиз
      • Наманган
      • Тошкент
      • Навоий
      • Тошкент вил
      • Нукус
      • Урганч
    • Daryo
      • Интернет-нашр
      • Таҳририят
      • Алоқа маълумотлари
      • Фойдаланиш шартлари
      • Махфийлик сиёсати
      • Янгиликлар архиви
    • Реклама
    • Ижтимоий тармоқлар
      • Instagram | Расмий
      • Instagram | Лайфстайл
      • Instagram | Спорт
      • Facebook | Расмий
      • OK | Расмий
      • YouTube | Daryo
      • YouTube | Daryo Рус тилида
      • YouTube | Daryo Глобал
    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte
    Daryo logo white
    • Ўзбекистон
      • Бошқалар
      • Навоий
      • Тошкент вилояти
      • Сирдарё
      • Жиззах
      • Қашқадарё
      • Сурхондарё
      • Хоразм
      • Бухоро
      • Самарқанд
      • Наманган
      • Фарғона
      • Aндижон
      • Қорақалпоғистон
      • Тошкент ш.
      • Меҳридарё
      • Об-ҳаво
    • Марказий Осиё
      • Ўзбекистон (Маҳаллий)
      • Афгонистон
      • Қирғизистон
      • Қозоғистон
      • Туркманистон
      • Тожикистон
    • Дунё
    • Пул
      • Бизнес
      • Иқтисодиёт
      • Молия
      • Крипто
    • Маданият
      • Кино
      • Китоб
      • Мусиқа
      • Шоу-бизнес
    • Лайфстайл
      • Аёллар саҳифаси
        • Фарзанд
        • Гўзаллик
        • Карьера
        • Маслаҳатлар
        • Мода
        • Рецептлар
      • Технологиялар
        • Архитектура
        • Гаджетлар
        • Илм-фан
        • Коинот
        • Медиа
      • Авто
      • Қўзиқорин
      • Саёҳат
      • Саломатлик
      • Таълим
        • Абитуриент
        • Инглиз тилини ўрганамиз!
    • Спорт
      • Футбол
      • UFC
      • Бокс
    infinix
    Daryo.uz - Login
    Daryo.uz Daryo.uz
    Daryo.uz - Login
    Ўзбекистон

    Ҳаёт-мамот масаламиз устида

    1938 йилнинг 4 октябри — нафақат ўзбек адабиёти ё маданияти, балки бутун Ўзбекистон тарихидаги энг машъум саналардан бири. Шу куни Тошкентда миллат даҳолари — Абдурауф Фитрат, Абдулла Қодирий ва Абдулҳамид Чўлпон отиб ташланган эди. «Дарё» ушбу уч улуғ мутафаккир хотирасига ҳурмат рамзи сифатида уларнинг йиллар ўтса-да ўз аҳамиятини йўқотмаган журналистик материалларини бутун октябрь ойи давомида ҳар куни қайта эълон қилиб боради.

    Иллюстрация: «Дарё» / Дилзода Ҳамиджонова

    Иллюстрация: «Дарё» / Дилзода Ҳамиджонова

    Ҳаёт-мамот масаламиз устида

    «Туркистон» бошқармасиға ўлкамизнинг ҳар томонидан ҳар кун дегудек тўп-тўп хатлар келадир. Газета бошқармасиға келатурған хатлар, албатта, маҳалларнинг кун ўтказиши, тириклик қилишини ҳар тарафдан яхшилаб кўрсатса керак эди. Локин ул хатлардан олған хабарлар билан газетанинг ўлка ҳаётий қисмини кенг, яхши ва тўғри бир йўлға қўюб бўлмайдир. Негаким ул хатларнинг ҳаммаси дегундек маориф, ўқуш, ўқутиш масаласидан ва ул масаланинг-да фақат фожиа ёқларидан баҳс эталар…

    Ўлка Маориф комиссарлигида ўлтуруб маҳаллардаги мао­риф шуъбаларининг маъруза (доклад)лари ичига кўмилган ўртоқларимиз, билмадикким, маорифимизнинг ҳақиқий ҳолидан қанча хабардор бўлсалар? Албатта, улар маҳаллардаги маориф ишларининг очиқ чиғармасини биздан ортиқ онглаб, биздан ортиқ билсалар керак. Фақат маҳаллардаги маориф ишларининг ўлиб боришиға қарши у ўртоқларимизнинг бу кун нима тадбир ва чоралар кўрганлиги уларнинг Хўжанд маориф шуъбасига қилған муомалаларидан маълумдир. У муомала шундан иборатдир: ўлкамизда мактаб ўқушларига бир қадар аҳамият берган бир мусулмон шаҳри бўлса, у ҳам Хўжанд экан. Маориф комиссарлигининг мактаблар тури (миқдори) бўйича Хўжандда ҳукумат ҳисобига фақат 8 гина мактаб очишға рухсат берилиб, шунга яраша, балки, озроқ пул берилгани ҳолда, Хўжанд маориф шуъбаси ўзи ҳаракат қилиб 14 мактаб сақлар экан. Бу 14 мактабнинг иккиси ҳам қизлар мактаби экан.

    Сўнг вақтларда таъминотсизлик сабаблик ҳар ерда мусулмон муаллимларининг мактаб ишларини ташлаб, бошқа йўлларға кириб кетканликларини кўрган Хўжанд маориф шуъбаси турли йўллар билан пул топиб, муаллимларга таърифа (тариф) бўйинчагина оёқ бермасдан, улар билан алоҳида муоҳада (договор)лар ясаб, уларни бир қадар таъмин қилиб келган.

    Хўжанд маориф шуъбасининг бу ҳаракатини бизнинг ўлка Маориф комиссарлигимиз ўзбошимчалик, режадан чиқиш­лик деб топиб унга койиш (порицание) эълон қилған…

    Бу муомала Хўжанд маориф шуъбасида ўлтуруб, оз-да бўлса ишламак истаган кишиларга: «Ишлама, барибир, сени ишлатгали қўймаймиз!» – демак эмасми? Дуруст, Хўжанд мао­риф шуъбаси ўзбошича муоҳада боғлаған, ўз билганича иш қилған. Ҳар ҳолда, керак ва лозим бўлған расмиятни буз­ған. Локин мактаб­лар тури бўйинча ҳиссасига тушкан мактабларнинг ярим-йўртиси учун ҳам қанча вақтлардан бери таъминот ололмай келган маориф шуъбалари бор, кўб бор. Ана буларга қарши расмиятни бузған Маориф комиссарлигининг ўзи эмасми?

    Хўжандда 8 мактаб ўрниға 14 мактаб бўлған экан, бир мактабга эга бўла олмаған жойлар ҳам бор.

    Сўнгра мактабларнинг бу жиҳати ҳам бор: бу кун бизнинг ерлик халқнинг маорифи ўлим олдида; маориф ишида юрган ёшларимиз, муаллимларимиз қоринларини тўйғиза олмасдан маориф ишидан чекилдилар; уларни янадан мактаб-маориф ишига жалб этмак масаласи бизнинг учун ҳаёт-мамот масаласи бўлуб турадир. Шундан бир аҳвол ичида ҳам Оврупо расмиятининг энг бачкана, энг арзимас бир боби учун шундай муомала қилмоқ тўғрими? Ўлар ҳолатда ёткан кишига: «Нимага меҳмонни қарши олмоққа чиқмадинг?» — десак бўладирми?

    Фирқанинг сўнгғи ўлка конференциясида маориф ишлари тўғрисида қисқа, локин асосли гаплар айтилди. Маориф тўғрисида маҳалдан келган ҳар бир вакил дегундек зорланиб ўтди. Бутун жумҳурият учун биринчи майдон хўжалиқ майдони бўлуб, маориф иккинчи ё учинчи майдон бўлса, бизнинг Туркис­тонда ўзининг қоронғулиғиға қараб бу майдон биринчи бўлмоғи керак эди. Аммо бизда босмачилик ҳаракати бор. Локин яхшилаб ўйланғанда, шу босмачилик ҳаракати ва унинг орқасида тўрт-беш йилдан бери элни қоқшатиб келган уруш майдони бизнинг жаҳолатимиз орқасида чиқмадими?

    Бир нарса онглаған, тушунган халқлар сира оёқ остида эзилдиларми? 8 мактаб ўрниға 14, балки 24 мактаб очиб, аҳднома билан эмас, ундан каттараги билан иш кўруш натижасида ҳар бир қуллиқ занжирига оғир, оғир зарбалар тушурилмасми?

    «Туркистон» газетасининг 1922 йил 20 октябрь сонида «Абдулҳамид Сулаймон» имзоси билан босилган. Биринчи марта Чўлпон «Асарлар»и 4-жилдида қайта чоп этилган.

    Ушбу мақолада Хўжанд маориф шўъбаси ҳукумат ҳисобига 8 та мактаб ўрнига 14 та мактаб очгани учун Ўлка маориф комиссарлиги томонидан ўзбошимчаликда айблангани баён қилинган.

    11.10.2021, 23:19   Изоҳ (0)   22243
    Facebook Twitter LinkedIn Telegram Email

    Изоҳ (0)

    Кириш
    Жавоб қолдиринг Бекор қилиш

    Мавзуга доир

    Тошкентда Matiz ҳайдовчиси ва унинг эшигига осилиб, сураткашлик қилган шахс жаримага тортилди

    11.10.2021, 23:13

    Дарднинг давосини излайлик

    11.10.2021, 23:02

    Ўзбекистоннинг неча фоиз аҳолиси меҳнатга лаёқатли экани маълум қилинди

    11.10.2021, 22:44

    Шавкат Мирзиёев Қашқадарё қатағон қурбонлари хотираси музейини бориб кўрди

    11.10.2021, 22:12

    «Қамоқхоналарда қийноқ ҳолатларини деярли учратганим йўқ» — омбудсман

    11.10.2021, 20:42

    Шавкат Мирзиёев Қаршидаги Президент мактабига ташриф буюриб, ўқувчилар билан суҳбатлашди

    11.10.2021, 20:10
    ×Lightbox Image

    Daryo.uz | Сизнинг муаммоингиз ечими


    InfinBANK ва Kwikpay: уйингизга комиссиясиз ва меҳр билан халқаро пул ўтказмалари


    STEM ва бизнес йўналишидаги қизлар учун TBC Bank'дан таълим грантлари — Ўзбекистонда гендер тафовутини камайтириш йўлида янги қадам


    AKFA энергия тежовчи ромлари: иқлимга мослаштирилган, қулайликни кўзлаган 


    Қўнғироқлардан мобил интернетга: Тошкент мобил алоқадан фойдаланиш моделини қандай ўзгартирмоқда


    Ақлли диверсификация: нима учун керак ва капитални қандай тақсимлаш лозим? 


    Авваллари хуфиёна иқтисодиётда фаолият юритган эшитиш ва гапиришда муаммоси бор инсонлар энди расмий секторга қўшилиб, Пойтахт Паркинг жамоасининг бир қисмига айланди


    American University оf Technologyʼда бакалаврлар учун очиқ эшиклар куни


    ОКМКда маҳаллий думпкарлардан фойдаланилади 


    SonetUzStyle танловида иштирок этиш учун аризалар қабули 15 августгача узайтирилди


    ZARMED Университети: 200 та грант сизни кутмоқда


    Энди Ucell иловасида Yandex Music'ни тинглаш мумкин 


    BYD SEALION 7: Флагман электр SUV — шаҳар кўчаларида янги етакчи 


    Тошкент Фармацевтика Институти — Фармация соҳасида халқаро даражадаги сифатли таълим


    Тошкентда CRYPTO О₂ форуми бўлиб ўтди: Технология, финтеч ва тартиб‑қоидалар муҳокама қилинди 


    AVO bank алоқа маркази: инновациялар ва янги хизмат даражаси 

     

    Тавсия этамиз

    Трампнинг Фаластинга нисбатан нохолис сиёсати: АҚШ ЮНЕСКО аъзолигидан нега чиқяпти?

    2 август, 18:35

    Камчаткадаги ҳодиса ягона эмас: сўнгги 120 йилда рўй берган энг кучли мегазилзилалар

    1 август, 18:20

    Трамп учун хавотирлар: АҚШ президенти таниқли шахсларга ёш қизларни сотган Жеффри Эпштейннинг мижози бўлганми?

    29 июл, 17:19

    Бир кечада оддий официантдан миллионерга айланган аёл: лотереядан ютилган 10 млн доллар машмашаси

    27 июл, 09:25
     
     
     

    Сўнгги янгиликларга ўтиш

    Исроил мудофаа вазири бутун Ғазони босиб олишга чақирди (видео)

    Дунё | 3 август, 18:10

    Андижонда собиқ куёв қайнукасининг машинасини ёқиб юборди (видео)

    Ўзбекистон | 3 август, 17:47

    Сурия мудофаа вазирлиги ва АҚШ дастагидаги курдлар мамлакат шимолида юз берган тўқнашувда бир-бирини айблади

    Дунё | 3 август, 17:24

    Эстония Россия билан чегарада хавфсизликни кучайтирди

    Дунё | 3 август, 16:47

    Россия Хитойдан юк машиналари импортини тақиқлади

    Дунё | 3 август, 16:40

    “Тоттенҳэм” Сон Ҳён Миннинг ўрнини “Реал” футболчиси билан тўлдирмоқчи

    Спорт | 3 август, 16:12

    “Тошкент—Шарқий” аэропорти қурилиши сентябрда якунланиши кутилмоқда

    Ўзбекистон | 3 август, 16:09
    Daryo About Us

    «Daryo» интернет-нашрининг (Ўзбекистон матбуот ва ахборот агентлиги (ЎзМАА, ҳозирги Ўзбекистон Республикаси Президенти Администрацияси ҳузуридаги Ахборот ва оммавий коммуникациялар агентлиги) томонидан 13.03.2015 йил санасида 0944-сонли гувоҳнома билан оммавий ахборот воситаси сифатида рўйхатга олинган). Матнли материалларини тўлиқ кўчириш ёки қисман иқтибос келтиришга, шунингдек, фотографик, график, аудио- ва/ёки видеоматериалларидан фойдаланишга daryo.uz сайтига гиперҳавола мавжуд бўлган ва/ёки «Daryo» интернет-нашрининг муаллифлигини кўрсатувчи ёзув илова қилинган тақдирда йўл қўйилади. Чоп этиладиган баъзи маълумотлар 18 ёшга тўлмаган фойдаланувчиларга мўлжалланмаган бўлиши мумкин. Info@daryo.uz

    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte

    © «Simple Networking Solutions» МЧЖ, 2013–2025

    Ёш бўйича чеклов

    Хато топдингизми? Ctrl+Enter тугмаларини босинг

    • Фойдаланиш шартлари
    • Махфийлик сиёсати
    • Реклама
    Нимани қидирамиз?

    Sign In or Register

    Хуш келибсиз!

    Тизимга киринг ёки Рўйхатдан ўтинг.

    Google

    ёки Э-Почта орқали

    Изоҳ қолдиришингиз, Фойдаланиш шартлари ва Махфийлик сиёсати шартларини қабул қилганингизни англатади

    Рўйхатдан ўтинг

    Рўйхатдан ўтганмисиз? Login.

    Google

    ёки Э-Почта орқали

    Сизга парол электрон почта орқали юборилади.

    Изоҳ қолдиришингиз, Фойдаланиш шартлари ва Махфийлик сиёсати шартларини қабул қилганингизни англатади

    Матнда хато топдингизми?

    ×

    Раҳмат. Биз сизнинг хабарингизни олдик ва хатони имкон қадар тезроқ тузатамиз.