UzAuto Motors’га 2021 йилнинг биринчи ярмида 1,9 триллион сўмлик божхона имтиёзлари ва преференциялари (Марказий банкнинг 7 сентябрдаги курси бўйича 177,6 миллион доллар) тақдим этилди. Бу ҳақда Давлат божхона қўмитасига таяниб, «Gazeta.uz» маълум қилди.
Гап Ўзбекистон Президенти ва Вазирлар Маҳкамасининг ҳужжатлари билан таъминланган божхона имтиёзлари ва преференциялари ҳақида кетмоқда.
Автомобиль ишлаб чиқарувчи жами 1,9 триллион сўм имтиёзларни олди, шу жумладан, божхона божи — 1,64 триллион сўм, қўшилган қиймат солиғи (ҚҚС) — 255,6 миллиард сўм, акциз солиғи — 356,7 миллион сўм.
Биринчи чоракда UzAuto Motors’га 747,9 миллиард сўмлик имтиёзлар берилди: божхона божи бўйича — 650,3 миллиард сўм, ҚҚС — 97,2 миллиард сўм, акциз солиғи — 356,6 миллион сўм.
Иккинчи чоракда компания 1,1 триллион сўмни тежади: божхона божи бўйича — 993,8 миллиард сўм, ҚҚС — 158,4 миллиард сўм, акциз солиғи — 127,1 минг сўм.
Эслатиб ўтамиз, UzAuto Motors 2020 март 9 март куни ўзи ишлаб чиқараётган (йиғаётган) енгил автомобиллар нархини модель ва модификацияга қараб 3 фоиздан 21 фоизгача оширган эди. Ўшанда «Ўзавтосаноат» компанияси раиси Шавкат Умурзоқов «Қаерда эски нархларни сақлаб қолиш имкони бор бўлган бўлса биз уларни сақлаб қолдик. Компания шунчаки фойда кўришни истаганида нархлар 3—20 фоизга эмас, балки 40 ва ундан кўпроқ фоизга ошарди», — дея енгил автомобилларнинг нархи ошганига муносабат билдирганди.
Монополияга қарши курашиш қўмитаси томонидан UzAutoMotors АЖда автомобиллар таннархи шаклланиши ва нарх қўлланилиши борасида ўтказилган текширув натижасида қонун бузилиши аломатлари аниқланди. Лекин компания буни тан олмаган. Ҳолат юзасидан 2020 йилнинг июль ойида UzAuto Motors’га нисбатан иш қўзғатганди. Қўмитанинг 2020 йил 19 август куни ўтказилган йиғилишида махсус комиссия томонидан ўтказилган текширувлар компания автомобиль нархларини асоссиз оширганини тасдиқлаган. Унга кўра, автомобиллар нархи 3 миллион сўмдан 19 миллион сўмгача асоссиз оширилгани аниқланган. Қўмита нархларнинг асоссиз оширилган қисмларини бекор қилиб, автомобилларни камайтирилган нархларда сотиш бўйича кўрсатма берган. UzAuto Motors эса бунга «автомобиллар нархи асосли ва ҳозир нархни пасайтириш имконсиз» дея жавоб қайтарган эди.
Мазкур ўрганиш натижалари омма учун эълон қилингач, UzAuto Motors Монополияга қарши курашиш қўмитаси қошидаги махсус комиссия қабул қилган қарор устидан судга шикоят қилишини билдирганди ва кейинроқ компания Тошкент шаҳар маъмурий судига шикоят қилгани маълум бўлганди.
UzAuto Motors ва Монополияга қарши курашиш қўмитаси ўртасидаги суд жараёни 2020 йил 2 октябрь куни бошланган, 9 октябрда ўтказилган суд мажлисида UzAuto Motors товарлар нархини шакллантириш махфий ҳужжатларга асосланганини билдирган ва суд 16 октябрдаги мажлисда ишни ёпиқ тартибда кўришни бошлаганди.
2020 йил 23 октябрда бўлиб ўтган суд мажлисида UzAuto Motors четдан олиб келинган бутловчи эҳтиёт қисмларнинг нархи ошиши, хорижий валюта курси ошиши таннархларнинг шакллантиришида таъсир қилишини таъкидлаб, Монополияга қарши курашиш қўмитаси бу ҳолатни ҳисобга олмаганини билдирган. Бунга жавобан қўмита вакиллари текшириш давомида бир неча маротаба ҳужжатлар тақдим этиш сўралганида компания томонидан тегишли ҳужжатлар ўз вақтида тақдим этилмагани, текшириш муддати якунланишига кам вақт қолгани сабабли умумий ҳисоб-китоблар танлов асосида ўрганиб чиқилганини маълум қилган.
Тошкент шаҳар маъмурий судининг 2020 йил 30 октябрдаги ҳал қилув қарорига асосан аризачи UzAuto Motors’нинг жавобгар Монополияга қарши курашиш қўмитасига нисбатан иш бўйича 2020 йил 19 августдаги қарорини ҳақиқий эмас деб топиш ҳақидаги шикоят аризаси қаноатлантирилди. Монополияга қарши курашиш қўмитаси 18 ноябрь куни UzAuto Motors иши бўйича Тошкент шаҳар маъмурий суди қарори устидан аппеляция шикоятини киритганди. Аммо шикоят қаноатлантирилмаган.
Истеъмолчилар ҳуқуқларини ҳимоя қилиш федерацияси UzAutoMotors’нинг автомашиналар нархини оширганини кескин қоралаб чиққан. Шавкат Мирзиёев ҳам автомобиллар нархи оширилганини танқид қилиб, аввало халқнинг сотиб олувчанлик қобилиятини мустаҳкамлаш кераклигини таъкидлаганди.
Изоҳ (0)