26 август куни Кобул аэропорти яқинида иккита портлаш содир бўлди. Гувоҳларнинг сўзларига кўра, портлашлар деярли бир вақтда юз берган, улардан кейин отишма бошланган, деб ёзади Meduza.
Фото: AFP
Сўнгги маълумотларга кўра, портлаш қурбонлари сони 103 кишига етган. Уларнинг 90 нафари Афғонистон фуқаролари бўлса, 13 нафари америкалик ҳарбийлардир. Бундан ташқари, яна тахминан 150 нафар афғон ва 15 нафар АҚШ ҳарбий хизматчилари ярадор бўлган.
Бу АҚШ армияси учун сўнгги йилларда бир мартада кўрилган энг катта талафот бўлди. АҚШ армиясининг Афғонистондаги энг катта бир марталик йўқотишлари 2011 йил 6 августда юз берган бўлиб, ўшанда вертолёт уриб туширилиши оқибатида АҚШнинг 31 нафар, Афғонистоннинг 7 нафар ҳарбий хизматчиси ҳалок бўлганди.
АҚШ президенти Жо Байден ҳодиса юзасидан шошилинч йиғилиш ўтказиш учун Исроил бош вазири Нафтали Бенет билан учрашувни кейинга қолдирди.
Портлашлардан биринчиси аэропортга кираверишда, иккинчиси эса унинг яқинида жойлашган «Барон» меҳмонхонаси ёнида юз берди. Ушбу меҳмонхонада илгари кўпинча Америка фуқаролари қоларди, аммо сўнгги кунларда ундан Афғонистондан учиб кетиш учун навбат кутаётган одамларни жойлаштиришда фойдаланилган.
Аэропорт яқинидаги портлашни худкуш террорчи содир этган, деб ёзди Reuters Америка ҳарбийларига таяниб. Fox News ўз манбасига асосланиб, аэропорт атрофида «Вилоят Хуросон» гуруҳининг «юзлаб жангарилари» юрганини ва яқин орада янги ҳужумлар кутилаётганини хабар қилган. «Вилоят Хуросон» гуруҳи мафкуравий зиддиятлар туфайли 2014 йилда «Толибон»дан ажралиб чиқиб, ИШИДга содиқликка қасамёд қилган. Politico ҳам терактга ИШИД алоқадорлиги ҳақида ёзган.
Терактдан кейин бир неча соат ўтиб, ИШИД Кобул аэропорти яқинидаги иккала портлаш учун жавобгарликни ўз зиммасига олди. Хусусан, бу ҳақда террорчиларнинг ижтимоий тармоқлардаги фаоллигини кузатиб борувчи SITE ташкилоти раҳбари Рита Кац хабар берган. АҚШ Қуролли кучлари Марказий қўмондонлиги ИШИД ҳужумларни давом эттириши мумкин, деган фикрни билдирди. 26 август куни кечқурун Кобулда янги портлашлар юз берди. «Толибон» ҳаракатининг матбуот котиби Забиҳулла Мужоҳид сўнгги портлашлар Америка ҳарбийлари томонидан ўз қурилмаларини йўқ қилиш учун уюштирилганини маълум қилди. Америка қўмондонлиги буни тасдиқлади.
26 август куни кечқурун (Тошкент вақти билан 27 август 02:25) АҚШ президенти Жо Байден Кобулдаги теракт юзасидан баёнот билан чиқди. Байден ўз нутқини «Кун оғир бўлди», — деган жумла билан бошлади. У «бошқаларнинг ҳаётини қутқариш бўйича хавфли миссияда» иштирок этиб, ҳалок бўлган америкалик аскарларни тилга олди ва аэропорт яқинида ҳужум уюштирган одамлар қидириб топилиши ва бунга жавоб беришини айтди. «Биз кечирмаймиз. Биз унутмаймиз. Биз сизни қидириб топамиз ва жавоб беришга мажбур қиламиз», — деди Байден. У қаерда бўлишидан қатъи назар, террорчиларнинг етакчилари ва объектларига зарба беришга тайёрланишни буюрди. Америка президенти маълум қилишича, сўнгги 12 соат ичида Кобул аэропортидан 7 минг киши эвакуация қилинган, «Толибон» Афғонистонни эгаллаб олган 15 августдан бери эса 100 мингдан ортиқ одамни эвакуация қилишга улгуришган. У терактларга қарамасдан, АҚШ эвакуацияни якунлашига ваъда берди.
Кобул аэропорти яқинидаги портлашлар — мамлакатда ҳокимият «Толибон» ҳаракати томонидан эгаллаб олинганидан кейин содир бўлган биринчи теракт. Кобул аэропорти — «Толибон» истилосидан кейин Афғонистондан кетиш мумкин бўлган ягона жой. 15 августдан буён бу ерда минглаб одамлар бўлиб турибди, улар рейсларга чиқиб олишга уринмоқда.
