Бухорода деворининг бир қисми ўпирилиб тушган «Абдуллахон» мадрасаси реставрацияси учун 6 млрд сўм талаб этилиши маълум бўлди

Бухорода XVI асрда қурилган «Абдуллахон» мадрасаси деворининг бир қисми 30 июль кечаси ўпирилиб тушганди. Вилоят ҳокимлиги бунга кўп йиллик техноген жараёнларни сабаб қилиб кўрсатди. Маданий мерос агентлигининг Бухоро вилоят бошқармаси ушбу ҳолатга ўз муносабатини билдирди.

Унда айтилишича, ҳақиқатдан ҳам, кўп йиллик техноген жараёнлар (иссиқ ва совуқ иқлим, ёғингарчиликлар ва ерости сувларининг кўтарилиши) таъсирида 2021 йилнинг 30 июль куни, тахминан, соат 14:45 да «Абдуллахон» мадрасаси орқа томон деворининг бир бўлаги ўпирилиб тушган. Шу куннинг ўзида Бухоро вилояти Маданий мерос бошқармасининг мутахассислари биринчилардан бўлиб воқеа жойига етиб борди ва ҳолат юзасидан тегишли ташкилотларга хабар қилган.

Мазкур ҳолатдан хабар топган Бухоро вилояти ҳокими Ботир Зарипов 2 август куни барча мутасадди ташкилотлар билан «Абдуллахон» мадрасасига етиб келган ва ҳолат бўйича Маданий мерос агентлиги директори ўринбосари-бош меъмор Б.Матчонов ҳам таклиф қилинди.

Ушбу ҳолат бўйича Маданий мерос агентлигининг вилоят бошқармаси, Бухоро шаҳар ҳокимлиги, реставраторлар ва соҳа мутахассисларидан иборат ишчи гуруҳ тузилиб, жойида ўрганиш ўтказилди. Шунга кўра, тезкор чора-тадбирлар белгиланиб, Республика Маданий мерос агентлигидан экспертлар жалб қилинди ва «Абдуллахон» мадрасасининг орқа қисми деворининг ўпирилиб тушган бўлагини белгиланган тартибда тегишли лойиҳа асосида қайта тиклаш ва зарурий реставрация ишларини ташкил этиш ишлари келишиб олинди.

«Ўзбекистон Президентининг 2021 йил январда Бухоро вилоятига ташрифи давомида берилган топшириқлар ва кенгайтирилган тарзда ўтказилган йиғилиш баёнига кўра, тезкор таъмирланиши керак бўлган 40 та маданий мерос объекти рўйхатига «Абдуллахон» мадрасаси ҳам киритилган.

Айни пайтда «Маданий Мерос ЛИТИ» МЧЖ томонидан анча аввал бошланган обидани таъмирлаш-тиклаш бўйича лойиҳа ҳужжатлари деярли тайёр бўлиб, лойиҳа бўйича тегишли ташкилотларнинг хулосаси олингандан сўнг таъмирлаш-тиклаш ишлари тезкорлик билан бошланишини маълум қилинди. Лойиҳа ҳужжатлари келишилгунга қадар, объектдаги деворларни мустаҳкамлаш ва тиргаклар қўйиш ишлари олиб борилади.

«Ҳозирда вилоят Маданий мерос бошқармаси ва Бухоро шаҳар ҳокимлиги томонидан объектнинг қулаган қисми ўраб олиниб, ҳудудда ҳаракатланишни тақиқлаш бўйича муҳофаза белгилари ўрнатиб чиқилди ҳамда мадрасанинг ўзида доимий фаолият юритувчи ‘штаб’ ташкил этилди. Дастлабки ҳисоб-китобларга кўра, обидани тўлиқ таъмирлаш ва тиклаш ишлари учун, тахминан, 6 миллиард сўм миқдорида маблағ талаб этилади.

Ушбу обиданинг Умумбашарий қийматини сақлаш, унда тиклаш, реставрация ва таъмирлаш ишларини амалга ошириш бўйича олимлар, реставраторлар ва малакали мутахасислар томонидан ўрганишлар ўтказилган ҳолда зарур чора-тадбирлар белгиланиши ҳақида ҳукуматга аниқ таклифлар юборилди», — дейилади Маданий мерос агентлигининг Бухоро вилоят бошқармаси хабарида

Эслатиб ўтамиз, 2020 йилнинг майида Шаҳрисабзда Амир Темур шарафига бунёд этилган «Кўк гумбаз» масжиди девори ўпирилиб тушганди. «Кўк гумбаз» масжиди «Дор ут-тиловат» мажмуаси таркибида бўлиб, 2016 йил қайта таъмирланган.