Ўзбекистонда 2021 йилнинг дастлабки уч ойи давомида Бандлик ва меҳнат муносабатлари вазирлиги саъй-ҳаракатлари билан 71 мингдан ориқ фуқаронинг ишга жойлашишига ёрдам берилди, банд бўлмаган 33 мингдан зиёд аҳоли ҳақ тўланадиган жамоат ишларига жалб қилинди, «Аёллар дафтари» ва «Ёшлар дафтари»га киритилган 17 мингдан ортиқ аҳоли вазирлик тизимидаги касб-ҳунар ва тадбиркорликка ўқитиш ўқув муассаларида ўқимоқда.
Қуйида вазирлик томонидан 2021 йилнинг январь—март ойларида аҳоли бандлигини ошириш, камбағалликни қисқартириш, айниқса «Темир дафтар», «Аёллар дафтари» ва «Ёшлар дафтари»га киритилган фуқароларни ишга жойлашишига кўмаклашиш, тадбиркорликка жалб қилиш ва ўзини-ўзи банд қилишни қўллаб-қувватлаш ҳамда меҳнат миграция ва меҳнат муҳофазаси масалалари борасида амалга оширилган ишлар сарҳисоби билан нисбатан батафсил танишиш мумкин.
Меҳнат бозоридаги ҳолат
2021 йил 1 январь ҳолатига меҳнат ресурслари сони 19,142 миллион кишини ташкил этиб, 2020 йилнинг шу даврига нисбатан 100,7 фоизга ёки 134,5 минг кишига ошган. Иқтисодий фаол аҳоли 14,797 миллион кишини, иқтисодий нофаол аҳоли 4,344 миллион кишини ташкил этди.
Иқтисодиёт тармоқларида банд бўлганлар сони 13,296 миллион кишини ташкил этиб, 2020 йилнинг биринчи ярим йиллигига нисбатан 3,8 фоизга (502,9 минг кишига) ошган. Шундан, расмий секторда банд аҳоли сони 5,732 миллион кишини, норасмий секторда банд бўлганлар сони 5,668 миллион кишини ташкил этган.
Ишга муҳтож бўлганларнинг умумий сони 1,558 миллион кишини ташкил этди. Ишсизлик даражаси иқтисодий фаол аҳолига нисбатан 10,5 фоиз (16—30 ёшгача бўлганлар ўртасида 16,4 фоиз, аёллар ўртасида эса 14,1 фоиз)ни ташкил этди.
Бандлик органлари томонидан кўрсатилган хизматлар
Меҳнат бозоридаги тенденциядан келиб чиқиб, туман (шаҳар) аҳоли бандлигига кўмаклашиш марказлари томонидан 2021 йилнинг ўтган даврида 205,0 минг иш билан банд бўлмаган шахсларга бандлик хизматлари кўрсатилди.
Январь—март ойларида туман (шаҳар) аҳоли бандлигига кўмаклашиш марказлари томонидан 71,4 минг нафар ишсиз, шунингдек, чет элдан қайтиб келган фуқароларни мавжуд бўш иш ўринларига доимий ишга жойлашишига кўмаклашилди.
Ишга жойлашишга кўмаклашилган шахсларнинг 38,9 минг нафари (54,5 фоизи) аёллар, 33,3 минг нафари (46,6 фоизи) ёшларни ташкил этади.
Шунингдек, ижтимоий муҳофазага муҳтож ва иш топишда қийналаётган шахсларни ишга жойлаштириш учун банд қилиб қўйилган иш ўринларига ўтган ой давомида 11,5 минг нафар эҳтиёжманд шахсларни ишга жойлашишига кўмаклашилди.
Ягона миллий меҳнат тизими (ЯММТ)
2021 йил 1 февраль ҳолатига республика бўйича мавжуд 523,4 мингта иш берувчи вазирлик, ташкилот ва корхоналар томонидан 4,8 миллион нафар ходим тўғрисида маълумотлар «ЯММТ» ИДАКга киритилиб, электрон базаси шакллантирилди.
Бугунги кунда, мазкур тизим орқали 187,7 мингта, шундан давлат ташкилотларида 81,2 мингта, хусусий субъектларда 106,5 мингта бўш иш ўринлари тўғрисидаги маълумотлар аниқланди. Мазкур бўш иш ўринлари тўғрисидаги маълумотлар ish.mehnat.uz ва ish2.mehnat.uz сайтларида оммага эълон қилиб борилмоқда.
Шунингдек, аҳоли иш билан таъминлаш мақсадида республика бўйича 2021 йилнинг январь—март ойларида 628 маротаба бўш иш ўринлари ярмаркалари ўтказилди. Ушбу ярмаркаларда 19 991 та корхона ва ташкилотлар томонидан 166,6 мингта бўш иш ўринлари билан иштирок этди.
Ярмаркаларда 13 456 нафар фуқароларга ишга жойлашишга йўлланмалар берилди, улардан 5 848 нафар аёллар, 6 557 нафари ёшлар, 506 нафар меҳнат мигрантлари ва 72 нафар жазони ижро этиш муассасаларидан озод этилган шахслардир.
Ярмарка жараёнида 4 043 нафар ишсизлар касбга ўқитиш курсларига юборилди, 3 434 нафари ҳақ тўнадиган жамоат ишларига жалб қилинди, 34 608 нафарига меҳнат қонунчилиги бўйича маслаҳатлар берилди.
Ҳақ тўланадиган жамоат ишларини ташкил этиш
2021 йилда иш билан банд бўлмаган аҳолини ҳақ тўланадиган жамоат ишларига жалб қилиш учун Жамоат ишлари жамғармасидан 250 миллиард сўм маблағ ажратиш режалаштирилган. Бугунги кунга қадар 33,3 минг банд бўлмаган аҳоли ҳақ тўланадиган жамоат ишларига жалб этилди ва уларнинг иш ҳақи учун 26,5 миллиард сўм маблағ тўлаб берилди.
Жумладан:
- 23,8 минг нафар туман (шаҳар) аҳоли пунктлари, маҳаллалар ва бошқа ҳудудларни ободонлаштириш (кўкаламзорлаштириш, тозалаш, оқлаш, маданий объектлар, зиёратгоҳларни тозалаш каби) ишларга;
- 2,9 минг нафар чорва-насл марказлари техник осеменаторлар;
- 512 нафари патронаж хизмати, шу жумладан, ногиронлиги бўлган шахслар, кексалар, беморлар ва бошқаларни парваришлаш ишларига
Субсидиялар ажратиш орқали аҳоли бандлигини ошириш
«Темир дафтар», «Аёллар дафтари» ва «Ёшлар дафтари»га киритилган банд бўлмаган ва ишсиз аҳолини, айниқса ёшлар, аёллар ва ижтимоий эҳтиёжманд аҳолини иш билан банд қилиш бўйича субсидиялар ажратиш тадбирлари амалга оширилмоқда.
Жумладан, шахсий томорқаларни ривожлантириш учун 4 461 та кам таъминланган оилаларга енгил типдаги иссиқхона қуриш, шахсий ва дала томорқасида экишга уруғлар ва кўчатлар ҳамда суғориш воситаларини ҳарид қилиш учун 14,794 миллиард сўм субсидия берилди.
Тадбиркорлик билан шуғулланишга жалб этиш, ходимларни малакасини ошириш, қайта тайёрлов ва суғурта полиси учун 1,328 миллиард сўм субсидия маблағлари ҳисобига 775 нафар фуқароларнинг банд этилди.
Шунингдек, жойларда 55 та кооперативлар ташкил этилди. Кооперативларга «Темир дафтар», «Аёллар дафтари» ва «Ёшлар дафтари»га киритилган 3 523 нафар ишсиз хотин-қизлар бириктирилди ва уларга кооперативларнинг устав фондига аъзолик улуши сифатида 4,365 миллиард сўм субсидия маблағлари ўтказиб берилди.
Касб-ҳунар ва тадбиркорлик кўникмаларига ўқитиш
2021 йилда 72 минг нафар ишсиз фуқароларни меҳнат бозорида талаб юқори бўлган 40 та касб йўналишлар бўйича ўқитиш режалаштирилган.
Меҳнат органлари йўлланмалари асосида ўтган январь—февраль ойлари давомида 42,3 минг нафар (йиллик прогнозга нисбатан 58,8 фоиз, шундан, ёшлар 22,0 минг, аёллар 27,2 минг) иш билан банд бўлмаган фуқаролар касб-ҳунарга, тадбиркорлик кўникмаларига ўқитишга жалб этилди. Бу 2020 йилга (10,9 минг нафар) нисбатан тўрт бараварга кўп.
Ўқишга жалб қилинганларнинг 6 807 нафари (16,4 фоизи) «Аёллар дафтари», 10 873 нафари (20 фоизи) «Ёшлар дафтари»га киритилганларни ва 7 773 нафари (18,7 ифоиз) меҳнат мигрантларини ташкил этади.
Касбга ўқитишга жалб қилинганларнинг 6 220 нафари (13,3 фоиз) миллий ҳунармандчилик йўналишида ҳунарга ўқитилмоқда. Бугунги кунда вазирлик тизимидаги ўқув муассасалар ва ҳамкор ўқув муассасаларида 34,1 минг нафар иш билан банд бўлмаган шахслар ўқишни давом эттирмоқда.
Изоҳ (0)