Молия вазири Тимур Ишметов «Ўзбекистон 24» телеканалига берган интервьюсида Президентнинг парламентга мурожаати орқали вазирликка юкланган муҳим вазифалар, хусусан, давлат ташқи қарзини бошқариш масаласида гапирди, деб хабар бермоқда «Kun.uz».
«Давлатимиз раҳбарининг парламент ва халққа мурожаатида Молия вазирлигига бўлган топшириқлардан бири ташқи қарз масаласига қаратилган. Пандемия даврида қўшимча харажатларни амалга оширишга тўғри келди. Соғлиқни сақлаш тизимига мисли кўрилмаган харажатлар қилинди. Бундан ташқари, иқтисодиётни қўллаб қувватлаш, ижтимоий ҳимоя нуқтаи назаридан қийин пайтда аҳолининг заиф қатламига қўшимча моддий ёрдам кўрсатиш учун харажатлар амалга оширилди. Умуман, давлат томонидан ижтимоий нафақаларни олувчилар сони кескин кўпайтирилди. Бунча харажатлар биз ўйлагандан қўшимча қарз жалб қилишни тақозо этди. Лекин қанчалик қийин бўлмасин ташқи қарз бемалол қадам босишимизга сабаб бўлди.
Ўзбекистоннинг ташқи қарзи миқдори халқаро меъёрларга нисбатан паст ҳисобланади. Ҳозир ҳам, шу йил якуни билан қўшимча қарз жалб қилган ҳолда ҳам бизнинг ташқи қарзимиз миқдори мўътадил ҳисобланади. Яъни хавфли эмас. Уни ҳукумат яхши бошқариш билан бирга, ўз вақтида бемалол қайтара олади. Лекин олдинни кўзлаган ҳолда мана шу ташқи қарз харажатларини ўзимиз ва келажак авлод учун оғир ботмаслиги ҳамда умуман иқтисодий сиёсатни барқарор ушлаб қолиш учун ташқи қарзга жиддий эътибор қаратиш, уни бошқариш топшириқлари берилди», — деган у.
Тимур Ишметовнинг айтишича, Ўзбекистоннинг муҳим ютуқларидан бири миллий валютада жойлаштирилган евробондлар орқали давлат ташқи қарзини жалб қилишга эришганида бўлди. Президент ўз мурожаатида қарзни миллий валютада олишни кейинги йилларда 40 фоизгача ошириш топшириғини берган.
«Президентимиз мурожаатида энг муҳим урғу берилган томони, бу ташқи қарзда валюта хатарини олдини олиш бўйича бўлди. Яъни қарзлар хорижий валютада жалб қилинаверса, у қарз ўзгармаган ҳолатда ҳам валюта курси ўзгариши ҳисобига унинг юки ортиб боради. Бу юк ошиб бормаслиги учун энди ташқи қарзни ҳам миллий валютада жалб қилишни кенгайтириш масаласида аниқ топшириқлар берилди.2020 йилда бу йўналишда биринчи қадам босилди. Ўзбекистон тарихида илк бор давлат халқаро облигацияларини халқаро капитал бозорларида, айнан Лондон фонд биржасида миллий валютамиз-сўмда жойлаштирилди. Яъни Ўзбекистон 2 триллион сўм миқдорида Лондон биржасидан қарз олди. Бунда 3 йил муддатга 14,5 фоиз миқдорида хусусий, хорижий инвесторлар Ўзбекистонга қарз берди.
Бу — Ўзбекистон учун жудаям катта ютуқ. Оддий қилиб айтганда, тасаввур қилинг бу дунёни бир нечта давлатларидаги инвесторлар долларда бўладими, евродами ўз валюта маблағларини сўмга айлантириб Ўзбекистонга 3 йилга 14,5 фоизга депозит қўйгани билан баробар.
Лондон фонд биржасида 750 миллион доллар қарзнинг тахминан 200 миллион долларини биз сўмда жалб қилдик. Бу жуда муҳим кўрсаткич.
Президентимиз топшириқ бердиларки, энди миллий валюта сўмда жалб қилинадиган қарзлар улушини ошириб бориш ва айнан кейинги йилларга 40 фоизгача кўтаришимиз керак. Биз ўзимизнинг сўмда қарз бўлганимиз, албатта қарз юкини ўзимизга ва келажак авлодларга камайтириб боради. Қолаверса, ташқи қарз хатарининг олдини олишга ёрдам беради», — деган Молия вазири.
Маълумот учун, Ўзбекистоннинг умумий ташқи қарзи 2020 йилнинг 10 ойида 18 фоизга ўсиб, 1 октябрь ҳолатига 29,3 миллиард долларни ташкил этган.
Мамлакат қарзининг 2021 йилдаги умумий чегараси ЯИМга нисбатан 60 фоизга етмаслиги назарда тутилган бўлиб, келгуси йилда 5,5 миллиард доллар миқдорида қарз маблағларини жалб қилиш режалаштирилган.
Изоҳ (0)