Божхона қўмитаси Ўзбекистон 11 ойда 1,2 млрд долларлик тўқимачилик маҳсулотлари экспорт қилганини эълон қилди. Бир ой аввал Статистика қўмитаси экспорт ҳажми 1,5 млрд доллар бўлганини маълум қилганди

Ўзбекистонда 2020 йилнинг ўтган 11 ойи давомида 1 миллиард 200 миллион 324 минг АҚШ доллари қийматидаги 609,4 минг тоннадан ортиқ тўқимачилик маҳсулотлари экспорт божхона режимига расмийлаштирилди, дея хабар қилмоқда Давлат божхона қўмитаси.

Қўмитанинг қайд этилишича, 2020 йилда 2019 йилнинг айнан шу даврига нисбатан мамлакатдан 5332 тонна кўп тўқимачилик маҳсулотлари экспорт қилинди.

Шу билан бирга, 2020 йилда тўқимачилик маҳсулотларининг экспорти қиймати Перуга 13,1 баробарга, Покистонга 1,8 баробарга, Литвага 1,8 баробарга, Польшага 1,7 баробарга, Германияга 1,7 баробарга, Португалияга 1,4 баробарга ва Бангладешга 1,4 баробарга ортгани айтилмоқда.

Бироқ Давлат статистика қўмитасининг 30 ноябрь куни берган маълумотида қайд этилишича, мамлакат 2020 йилнинг 10 ойида 1,5 миллиард АҚШ долларига тенг бўлган тўқимачилик маҳсулотлари экспорт қилган. Бу Божхона қўмитасининг 11 ойлик статистикасида қайд этилган экспорт ҳажмидан 300 миллион АҚШ долларига кўп.

Шунингдек, Божхона қўмитаси тўқимачилик маҳсулотларининг 32 фоизи Хитойга, 23 фоизи Россияга, 18 фоизи Туркияга ва 9 фоизи Эронга экспорт қилинганини таъкидламоқда. Давлат статистика қўмитаси эса энг кўп экспорт Россияга қилганини маълум қилган. Кейинги ўринларда Хитой, Қирғизистон, Туркия, Польша ва Қозоғистон қайд этилган.

Божхона қўмитаси маълумотида Эронга жами маҳсулотнинг 9 фоизи (камида 109 миллион долларлик маҳсулот) экспорт қилингани айтилса-да, Давлат статистика қўмитаси бу мамлакатни энг кўп маҳсулот экспорт қилинган давлатлар рўйхатига қўшмаган.

Бундан аввал Давлат статистика қўмитасининг Ўзбекистон Қирғизистонга 19,5 миллион долларлик атиргул экспорт қилгани ҳақидаги ахбороти Қирғизистон статистикасидаги маълумотларга мос келмаган эди. Унга кўра, Қирғизистон Ўзбекистондан 815 минг доллардан камроқ атиргул импорт қилган.

«Экспорт дейилаётган бу жараён, асосан, қирғизистонлик норезидент жисмоний шахслар иштирокидаги нақд валюта кирими ва чиқимидан иборат холос. Бундай алдамчи статистика пайдо бўлишида маҳаллий раҳбарларнинг экспорт режасини хаспўшлаши, экспорт режасини бажариш зиммасига юкланган тадбиркорлар, манфаатдор спекулянтлар қўли бор», — дейди иқтисодчи Отабек Бакиров ушбу ҳолатни изоҳлаб.

Шунингдек, Бакиров Статистика қўмитаси тақдим этилган рақамлардан келиб чиқиб маълумотларни шакллантиришини, «муаммо экспортни қўшиб ёзишни саноат даражасига кўтарган вилоят, туман ҳокимликлари ва экспорт шаклланиши билан боғлиқ манфаатдор идораларнинг бузуқ экосистемасида» эканлигини билдирган.