«Пандемия шароитида туризм»: Истанбулдаги Султон Аҳмад ёки ипподром майдонига саёҳат

Аввал хабар берилганидек, «Пандемия шароитида туризм» лойиҳасини ташкил қилган Туркия маданият ва туризм вазирлиги ўзбекистонлик журналист ва блогерлар қаторида «Дарё» мухбирини ҳам Туркиянинг Истанбул ва Анталия шаҳарларига таклиф этган. 

Сафарнинг Истанбулдаги сўнгги кунида гуруҳ вакиллари Султон Аҳмад ёки ипподром майдонига олиб келинди. Бу ерда ҳам бутун дунёни четлаб ўтмаган пандемия шароитида сайёҳлар хавфсизлиги учун кўзлаб қилинган чораларга гувоҳ бўлиш мумкин эди. Айтиш керакки, Туркия ҳукумати коронавирус билан боғлиқ ҳолат мамлакат чегараларига етиб келмасидан аввал мустаҳкам соғликни сақлаш инфратузилмаси, малакали кадрлар ресурслари ёрдамида тезкор равишда барча керакли хавфсизлик чоралари кўриб қўйилганини билдирган эди. Мамлакатда пандемия вақтида юзага келадиган эҳтиёжлар олдиндан ҳисобланиб, миллий ресурсларни қўллаган ҳолда давлат тиббий муассасалари қўшимча ускуналар билан қайта жиҳозлангани пандемия жараёнини энг кам талофатлар билан енгиш имкониятини бериши маълум қилинган.

Туризмни яна хавфсиз даврга қайтариш учун шу соҳадаги давлат идоралари ва нодавлат ташкилотлари назорати остида, пандемия тарқалишининг олдини олиш ва туристик фаолиятни хавфсиз равишда амалга ошириш мақсадида Пандемия, соғликни сақлаш ва гигиена қўмиталари ташкил этилган. Ҳаво, ерусти ва денгиз орқали қатновлар, шунингдек, туристик объектлар, ичимликлар ва озиқ-овқат саноати бўйича комплекс йўл хариталари ишлаб чиқилган.

Буни сафар доирасидаги барча ҳудудларда кузатиш мумкин эди.

Энди бевосита Султон Аҳмад ёки эски ипподром ҳудуди билан танишсак. Султон Аҳмад ёки ипподром майдони Истанбул шаҳрининг Султон Аҳмад кварталида, Фотиҳ туманида жойлашган. Уни Султон Аҳмад ва София масжидлари яқинидан топиш мумкин. Турли даврлардаги тарихий обидаларининг сақланиб қолганлиги билан машҳур. Византиянинг Константинопол даврида майдон ўрнида ипподром бўлган. Унда отлар мусобақаси ўтказиб келинганлиги учун ҳам иккинчи номи халқ орасида тарқалган.

Тарихи

Ипподром эрамизнинг 3-асрида римлик император Септимий Север томонидан томошагоҳ сифатида бунёд этилган. У 1300 йил мобайнида кўплаб сиёсий драмаларнинг гувоҳига ҳам айланган. Асрлар давомида майдон қиёфасини ўзгартириб бораверган. Амфитеатр галереялари тўртинчи Салиб юришларида жабрланган бўлса-да, Усмонлилар даврида буткул йўқ қилинган. Қадим ипподромнинг аксарият устунлари Султон Аҳмад масжиди қурилишида ишлатилган. Авваллари бу ерда бўлган 4 та бронза от Салиб юришлари вақтида ўғирлаб кетилган. Ҳозирда у Венецияда сақланади.

Бугунги кун

Майдоннинг ландшафт дизайни бугунги кунда бошқача қиёфа касб этган. Айни дамда ҳудудда шаҳар байрамлари, кўргазмалар, учрашувлар, сайиллар уюштириш мумкин.

Феодосий ёдгорлиги

Истанбулдаги энг қадимий иншоотлардан бири эрамизгача бўлган 1500 йилга тааллуқли, у қадимий Мисрга тегишли эканлигини иэроглифларга қараб билиш мумкин. Император Феодосийга ёқиб қолгани сабабли уни Мисрдан олиб келишган. Иморат Константинополнинг қадим ҳаёти акс этган 4 та мармар кубларда туради. Ҳозирда ёдгорлик баландлигининг учинчи қисмигина сақланиб қолинган.

Константин ёдгорлиги

32 метрли қаттиқ тошдан ишланган ёдгорликнинг қад кўтарган аниқ бир санаси ҳақида бирор маълумот йўқ. Ёдгорлик номи эрамизнинг 10-асрида уни қайта тиклаган император номи билан аталади. Қачонлардир иморат тилла суви югуртирилган бронза япроқлар билан безатилган, бироқ Салиб юришлари вақтида уни тилладан, деб ўйлаган жангчилар юлиб олиб кетишган.

Тошли фаввора

Ипподромнинг шимолий қисмидан унча узоқ бўлмаган ҳудудда тошдан ясалган Кайзер Вилгелм фаввораси бор. У немис императори Вилгелм томонидан 1898 йилда Султон Абдулҳамидга туҳфа қилинган. Тошлардаги монограммада сиёсий иттифоқни англатувчи Султон Абдулҳамид II ҳамда Вилгелм II нинг исм-шарифларини кўриш мумкин.

Илон шаклидаги устун

3 та бир-бирига чирмашган илонлар шаклидаги устун эрамизгача бўлган 478 йилга тааллуқли. Ўша вақтларда у баландроқ ҳамда учта илон боши ҳам мавжуд эди. Иморат қадимий юнон усталари томонидан уюшган полис шаҳарлар армиясининг форсларга қарши жангидаги ғалабаси шарафига ўрнатилган. Афсоналарга қараганда у қатл этилган форсларнинг қалқонларидан қуйилган. Истанбулга ушбу иморат эрамизнинг 330 йилида Буюк Константин томонидан келтирилган.

Илон бошлари 18-асргача иморатда турган, ҳозирда йўқ. Ягона сақланиб қолинган илон бошининг тепа жағи Истанбул археология музейида сақланади.