“Pandemiya sharoitida turizm”: Istanbuldagi Sulton Ahmad yoki ippodrom maydoniga sayohat

Avval xabar berilganidek, “Pandemiya sharoitida turizm” loyihasini tashkil qilgan Turkiya madaniyat va turizm vazirligi o‘zbekistonlik jurnalist va blogerlar qatorida “Daryo” muxbirini ham Turkiyaning Istanbul va Antaliya shaharlariga taklif etgan. 

Safarning Istanbuldagi so‘nggi kunida guruh vakillari Sulton Ahmad yoki ippodrom maydoniga olib kelindi. Bu yerda ham butun dunyoni chetlab o‘tmagan pandemiya sharoitida sayyohlar xavfsizligi uchun ko‘zlab qilingan choralarga guvoh bo‘lish mumkin edi. Aytish kerakki, Turkiya hukumati koronavirus bilan bog‘liq holat mamlakat chegaralariga yetib kelmasidan avval mustahkam sog‘likni saqlash infratuzilmasi, malakali kadrlar resurslari yordamida tezkor ravishda barcha kerakli xavfsizlik choralari ko‘rib qo‘yilganini bildirgan edi. Mamlakatda pandemiya vaqtida yuzaga keladigan ehtiyojlar oldindan hisoblanib, milliy resurslarni qo‘llagan holda davlat tibbiy muassasalari qo‘shimcha uskunalar bilan qayta jihozlangani pandemiya jarayonini eng kam talofatlar bilan yengish imkoniyatini berishi ma’lum qilingan.

Turizmni yana xavfsiz davrga qaytarish uchun shu sohadagi davlat idoralari va nodavlat tashkilotlari nazorati ostida, pandemiya tarqalishining oldini olish va turistik faoliyatni xavfsiz ravishda amalga oshirish maqsadida Pandemiya, sog‘likni saqlash va gigiyena qo‘mitalari tashkil etilgan. Havo, yerusti va dengiz orqali qatnovlar, shuningdek, turistik obyektlar, ichimliklar va oziq-ovqat sanoati bo‘yicha kompleks yo‘l xaritalari ishlab chiqilgan.

Buni safar doirasidagi barcha hududlarda kuzatish mumkin edi.

Endi bevosita Sulton Ahmad yoki eski ippodrom hududi bilan tanishsak. Sulton Ahmad yoki ippodrom maydoni Istanbul shahrining Sulton Ahmad kvartalida, Fotih tumanida joylashgan. Uni Sulton Ahmad va Sofiya masjidlari yaqinidan topish mumkin. Turli davrlardagi tarixiy obidalarining saqlanib qolganligi bilan mashhur. Vizantiyaning Konstantinopol davrida maydon o‘rnida ippodrom bo‘lgan. Unda otlar musobaqasi o‘tkazib kelinganligi uchun ham ikkinchi nomi xalq orasida tarqalgan.

Tarixi

Ippodrom eramizning 3-asrida rimlik imperator Septimiy Sever tomonidan tomoshagoh sifatida bunyod etilgan. U 1300 yil mobaynida ko‘plab siyosiy dramalarning guvohiga ham aylangan. Asrlar davomida maydon qiyofasini o‘zgartirib boravergan. Amfiteatr galereyalari to‘rtinchi Salib yurishlarida jabrlangan bo‘lsa-da, Usmonlilar davrida butkul yo‘q qilingan. Qadim ippodromning aksariyat ustunlari Sulton Ahmad masjidi qurilishida ishlatilgan. Avvallari bu yerda bo‘lgan 4 ta bronza ot Salib yurishlari vaqtida o‘g‘irlab ketilgan. Hozirda u Venetsiyada saqlanadi.

Bugungi kun

Maydonning landshaft dizayni bugungi kunda boshqacha qiyofa kasb etgan. Ayni damda hududda shahar bayramlari, ko‘rgazmalar, uchrashuvlar, sayillar uyushtirish mumkin.

Feodosiy yodgorligi

Istanbuldagi eng qadimiy inshootlardan biri eramizgacha bo‘lgan 1500-yilga taalluqli, u qadimiy Misrga tegishli ekanligini ierogliflarga qarab bilish mumkin. Imperator Feodosiyga yoqib qolgani sababli uni Misrdan olib kelishgan. Imorat Konstantinopolning qadim hayoti aks etgan 4 ta marmar kublarda turadi. Hozirda yodgorlik balandligining uchinchi qismigina saqlanib qolingan.

Konstantin yodgorligi

32 metrli qattiq toshdan ishlangan yodgorlikning qad ko‘targan aniq bir sanasi haqida biror ma’lumot yo‘q. Yodgorlik nomi eramizning 10-asrida uni qayta tiklagan imperator nomi bilan ataladi. Qachonlardir imorat tilla suvi yugurtirilgan bronza yaproqlar bilan bezatilgan, biroq Salib yurishlari vaqtida uni tilladan, deb o‘ylagan jangchilar yulib olib ketishgan.

Toshli favvora

Ippodromning shimoliy qismidan uncha uzoq bo‘lmagan hududda toshdan yasalgan Kayzer Vilgelm favvorasi bor. U nemis imperatori Vilgelm tomonidan 1898-yilda Sulton Abdulhamidga tuhfa qilingan. Toshlardagi monogrammada siyosiy ittifoqni anglatuvchi Sulton Abdulhamid II hamda Vilgelm II ning ism-shariflarini ko‘rish mumkin.

Ilon shaklidagi ustun

3 ta bir-biriga chirmashgan ilonlar shaklidagi ustun eramizgacha bo‘lgan 478-yilga taalluqli. O‘sha vaqtlarda u balandroq hamda uchta ilon boshi ham mavjud edi. Imorat qadimiy yunon ustalari tomonidan uyushgan polis shaharlar armiyasining forslarga qarshi jangidagi g‘alabasi sharafiga o‘rnatilgan. Afsonalarga qaraganda u qatl etilgan forslarning qalqonlaridan quyilgan. Istanbulga ushbu imorat eramizning 330-yilida Buyuk Konstantin tomonidan keltirilgan.

Ilon boshlari 18-asrgacha imoratda turgan, hozirda yo‘q. Yagona saqlanib qolingan ilon boshining tepa jag‘i Istanbul arxeologiya muzeyida saqlanadi.