“Daryo” fotosayohati: Turkiyaning Istanbul shahridagi Taqsim maydoni va Istiqlol ko‘chasi manzaralari

“Pandemiya sharoitida turizm” loyihasini tashkil etgan Turkiya madaniyat va turizm agentligi o‘zbekistonlik jurnalist va blogerlarni Turkiyaning Istanbul va Antaliya shaharlariga taklif etgani haqida xabar bergan edik. Safar dasturiga muvofiq Istanbulning diqqatga sazovor joylarini ziyorat qilish rejalashtirilgan. Ana shunday joylar sirasiga Taqsim maydoni va mashhur Istiqlol ko‘chasini ham qo‘shish mumkin.

Istanbulning markaziy qismidagi Taqsim maydoni Taqsim mikrotumani va Beyo‘g‘li tumanida joylashgan. Maydon nafaqat mahalliy aholi, balki sayyohlar uchun eng tashrifbop sanaladi. Nomi arab tilidagi “taqsimot” so‘zidan olingan. Bu yerda avvallari turli tadbirlar, Yangi yil bayrami, namoyish va mitinglar o‘tkazilgan. Biroq 2013-yilda maydon yonidagi Taqsim-Gezi bog‘i o‘rnida qurilishi rejalashtirilgan savdo markazi tufayli daraxtlar kesilishiga qarshi o‘tkazilgan namoyishlarda namoyishchilar hamda politsiya to‘qnashuvi mamlakat bo‘ylab turli noroziliklarga sabab bo‘lgani uchun keyinchalik bu yerda tadbirlar cheklandi. Savdo markazi loyihasi esa muzlatib qo‘yilgan. Hududning o‘ziga xos jihati shundaki, bu yerda eski va yangi kvartallarning chegarasi joy olganini ko‘rish mumkin.

Maydon sharqida 1957-yilda muhandis Hayoti Tabanlio‘g‘li tomonidan qurilgan Otaturk madaniyat saroyi o‘rin olgan. Uning yonida Kumushsuy ko‘chasi, Germaniya hamda Yaponiya elchixonalari mavjud. Hududda, shuningdek, XIX asrga oid ko‘plab binolar: texnika universiteti, harbiy gospital va 2008-yildan beri san’at galereyasi tushgan suv taqsimlash markazi o‘rin olgan. Shimoli-sharqiy tomonda Taqsim-Gezi bog‘i bor. Maydonning eng mashhur hududlaridan biri bu Istiqlol ko‘chasidir. Unda ko‘ngilochar maskanlar, do‘konlar, restoranlar, teatrlar, mehmonxonalar, butiklar, esdalik sovg‘alari rastalari, san’at galereyalari hamda klublar joy olgan.

Taqsim maydonining g‘arbiy tomonida 1928-yilda Petro Kanonik tomonidan ishlangan “Respublika” haykalini ko‘rish mumkin. Ushbu san’at namunasining o‘ziga xos jihati shundaki, uning shimolga qaragan tomonida Mustafo Kamol Otaturkning respublika o‘rnatilguniga qadar bo‘lgan kurashlaridagi holati, qarama-qarshi tomonidan esa hamkasblari bilan birgalikda turgan qiyofasini uchratasiz. Bu bilan haykaltarosh milliy qahramonning bir vaqtning o‘zida 2 turli davrlarga mansubligini aks ettirmoqchi bo‘lgan.

“Taqsim”da XIX asr oxiri va XX asr boshlarida ishga tushgan, hamon ishlab turgan tarixiy tramvay liniyasini uchratish mumkin. U haqda esa quyidagi dalillar mavjud:

• Tramvay “Istiqlol” ko‘chasidagi yagona jamoat transporti sanaladi;
• Tarixiy tramvay liniyasi Istanbulning boshqa jamoat transportlariga aloqador emas. Biroq umumiy raqamlashtirishga qo‘shilgan, uning tartib raqami T4;
• Yo‘nalishning umumiy uzunligi 1,6 kilometrni tashkil etib, 5 ta bekatga ega: Taqsim-Kamii og‘a-Galatasaroy-Odako‘l-Tunel;
• Tramvayning o‘rtacha tezligi sekin harakatlanayotgan velosipedchini eslatadi;
• Yo‘nalishda 2 ta tramvay harakatlanadi;
• Ularning ichida har ikki yonida 6 tadan jami 12 ta o‘rindiq bor;
• Yo‘lkirani naqd pul yoki karta orqali to‘lash mumkin, chunki unda zamonaviy elektron to‘lov tizimi bor;
• Tramvay 1990-yilda ishga tushgan.