YouTube’даги «Улар» лойиҳасининг навбатдаги сонида Telegram’даги «Bakiroo» канали юритувчиси Отабек Бакиров ҳамда «Миллий банклараро процессинг маркази» (Ҳумо) директори Шуҳрат Қурбонов амалдорларнинг Давлат харидлари портали орқали қиммат автомобилларни сотиб олаётганига ва бу порталнинг асл вазифаси нима эканлиги тўғрисидаги фикрлари билан бўлишди.
Суҳбат давомида Давлат харидлари портали сабаб ҳокимларнинг Trailblazer автомобилларини сотиб олаётгани барчага ошкор бўлиб қолаётгани, ўзи ушбу порталнинг нега кераклиги ҳақида фикр алмашилган.
Давлат харидлари портали— энг зўр фикр. Чунки бу очиқликка олиб келади ва асл мақсади икки томонлама — маълумот очиқлиги ва ҳар хил қинғир йўллар билан ўмариб турганлар олдида қийинчилик туғдиради. Олдин ҳеч кимдан ҳеч нима сўрамасдан, шундоқ шартнома орқали ҳеч кимга айтмасдан қилиб юборган бўлсангиз, энди қийинчиликларга дуч келасиз: қонун-қоида бўйича шартнома шартларини қўйишингиз керак. Яъни Trailblazer оламан деб (талаб — таҳр.) қўйишингиз керак ва сизга ҳар хил таклифлар келиб тушади. Қоидаси бўйича энг арзон таклифни олиб кетасиз. Бу қанчалик ишлаяпти — масала оғир. Информацион тарафдан айтганимдек, катта ютуқ бўлди.Қурбонов журналистнинг «Нима сабабдан бунақа қиммат машиналар олинмоқда, балки шу орқали улар UzAuto’ни қўллаб-қувватлашмоқчидир?» деган саволига UzAuto учун Trailblazer’нинг устига қўйиладиган пулдан бошқа фойдаси йўқлигини таъкидлаган.Давлетовуз ва бошқа блогерлар ёзиб чиққанидан кейин бу нарса ҳамманинг эътиборига тушди. Шу вақтгача битта-иккита ҳолатни кўрмасак, ҳеч қайси ОАВ ёки хизматлар бу билан қизиқиб кўрмади. Балки қизиққандир, лекин ҳеч қанақа маълумот йўқ. Сурхондарёда, масалан, хатни қалбакилаштиргани умуман миямга сиғмайди, одамнинг калласи қай даражада ишламаслиги керак ҳужжатни қалбакилаштириш учун, билмадим. Яна битта мисол, қайсидир депозитга пул қўйганда шартнома ўрнига чиройли расмни қўйиб қўйишган. Бу ҳам хато бўлиши мумкин, лекин бу нимадан далолат беради — ҳеч ким қарамагани, ўрганилмагани ёки вақти келмаганидан. Энди блогерлар қизиқиб кўрсатгани учун эшитишимча, ҳар бир таҳририятда харидлар бўйича алоҳида битта одамни ёллашган. Битта талабани ёллашган, унинг қиладиган иши эрталабдан кечгача «Dxarid.uzex.uz»ни кузатиб ўтириш. Бу яхши, чунки одамда сал-пал қўрқув пайдо бўлади… Қорақалпоғистонда ёзиб чиқишди-ку, бўлди, олмаймиз, деб. Буям бир эффект бўлса керак, балки бошқалар ҳам бекор қилар.
Шуҳрат Қурбонов, «Kurbanoff.net» канали муаллифи
«Кимдир ёзди менга бу ҳақда, ҳокимиятлар томонидан UzAuto’ни қўллаб-қувватлаш, деб. Лекин инқироз вақтида қўллаб-қувватлаш керак бўлган йўналишлар бор. UzAuto’ни 20 йилдан ортиқроқ вақтдан бери қўллаяпмиз, яна қўллаб-қувватласак, энг асосий тарафи эсдан чиқяпти — Trailblazer UzAuto’га фақатгина 10 минг устама пулидан бошқа ҳеч қанақа фойдаси йўқ. Чунки бу ерда UzAuto ишлаб чиқарувчи эмас, шунчаки дилер ёки импортёр… Биз UzAuto’ни эмас, Таиланд ёки Мексикадаги заводни қўллаб-қувватлаяпмиз, улар эса хурсанд», — дейди иқтисодчи.
Отабек Бакиров ҳам ушбу саволга ўз фикрини билдирган.
Эътибор беринг, Ўзбекистон бюджети дефицити ялпи ички маҳсулотга нисбатан 7 фоиз. Бунақа фалокатли даражадаги дефицит 1990 йиллардан бери бўлмаган. 7 фоизли дефицит! Шундай дефицитли шароитда UzAuto 50 миллион сўм фойда олиш учун биз 400 миллион сўм бюджетдан харажат қилишимиз керакми?! Бу қайси иқтисодий парадигмага тушади? Бу ғирт бузғунчилик, шармандали даражадаги бузғунчилик, агарда масала биз UzAuto’ни қўллаб-қувватлаш учунгина Trailblazer’ларни амалдорларимизга олиб беряпмиз дейиладиган бўлса.Шуҳрат Қурбонов давлат харидлари порталига кўпчилик кирмаётганига қандайдир чекловлар бўлиши мумкинлигини ҳам тахмин қилган. Бакиров эса мамлакатдаги барча ҳалол тадбиркорларни Давлат харидлари порталидан фойдаланишга чақирган.Иккинчи баҳона, йўлларимиз ўта ёмон, шунинг учун Trailblazer олиб беряпмиз деса, бу ҳам шармандагарчилик. Агар йўлларимиз ёмон бўлса, пулни Trailblazer сотиб олишга эмас, йўлларимизни яхшилашга сарфлаш керак.
Учинчи ўлчов шундан иборатки (бу ҳақиқатга яқинроқ), амалдорларимизнинг ўзининг хоҳиши бор Trailblazer минишга.
Давлат харидларининг ягона тизимини яратишдан мақсад — бу тизимда имкон қадар кўпроқ товар ва хизмат таклиф қилувчилар қатнашиши керак. Лекин биздаги ишлаб чиқарувчилар, хизмат кўрсатувчилар, сотувчилар нимагадир кўпаймаяпти. Шу тарафи асосий муаммо. Масалан, битта сиз битта телефонга техник тавсиф бўйича талабларни қўйсангиз, юзлаб, минглаб таклифлар бўлиши керак. Лекин бизда телефонни сотиб олишга бирор талаб қўйсангиз, битта ёки иккитадан ортиқ таклиф йўқ. Демак, ОАВ ва жамоатчилик бунинг бошқа тарафини ҳам ёритиши керак, яъни у ерда жуда катта пул борлигини, бу ерга ўз таклифларини жойлаштириш кераклигини тушуниб етиши керак.
Отабек Бакиров, иқтисодчи
«Давлат харидлари порталига ўзингизнинг таклифларингизни киритинг. У ерда триллионлаб сўм маблағлар айланяпти, миллиардлаб сўм даромад топиш мумкин. Бу ерда ҳали очилмаган қўриқ — кон сингари. Лекин негадир ўзининг ҳалол репутациясига эга тадбиркорларимиз 10-20 йиллар давомида порталда ўз таклифлари билан иштирок этмаяпти. Сизларга тавсия ва тилагим шуки, порталга яқинлашиш керак, бу порталнинг имкониятларидан кенг фойдаланиш керак. Шундагина порталдаги ноҳалол иштирокчилар сони ҳам, салмоғи ҳам камайишни бошлайди», — дея Отабек Бакиров ҳалол, рақобатга бардошли, рақобатдан қўрқмайдиган тадбиркорларга мурожаат йўллайди.
Изоҳ (0)