Ўзбекистон молия вазири ўринбосари ўз укасига 4 млрд сўм кредит ажратилиши учун банкка босим ўтказган бўлиши мумкин. Ҳолатни прокуратура текширмоқда

Ўзбекистон бош прокурори Ниғматилла Йўлдошев 11 ноябрь куни бош вазирнинг ўринбосари — иқтисодий тараққиёт ва камбағалликни қисқартириш вазири Жамшид Қўчқоров номига дон етиштириш харажатларини молиялаштиришда Қишлоқ хўжалигини давлат томонидан қўллаб-қувватлаш жамғармасидан маблағ ажратиш ва сарфлашнинг қонунийлигини текшириш тўғрисида сўров юборди. Унда бош прокуратура Давлат молиявий назорати департаменти аниқлаган дон экинларини етиштириш харажатларини молиялаштиришда қонунбузарликлар тўғрисидаги ҳужжатларни текшираётгани қайд этилган. Мазкур хат нусхаси «Дарё»да ҳам мавжуд.

Хатда келтирилишича, Вазирлар Маҳкамасининг 2018 йил 28 февралдаги қарори билан тижорат банклари томонидан туман ҳокимлари томонидан тасдиқланган ҳисоб-китоблар ҳамда агротехник тадбирлар муддатига мувофиқ бошоқли дон экинларини етиштириш учун буюртмалар бир йилда бир маротаба, 1 сентябрга қадар Молия вазирлиги ҳузуридаги Қишлоқ хўжалигини давлат томонидан қўллаб-қувватлаш жамғармасига тақдим этилиши белгиланган.

Бироқ ғалла ҳосилини молиялаштириш якунланишига қарамасдан, 2020 йилнинг 25 май куни АТБ «Агробанк» томонидан Бўка туманидаги «Мелек дон агро» МЖЧ учун 16,3 миллиард сўм ресурс маблағи ажратиш ҳақида жамғармага буюртма тақдим қилинган. 26 май куни жамғармадан 16,3 миллиард сўм маблағлар ажратилган.

Оқибатда мазкур маблағларнинг 9,277 миллиард сўми Бўка туман ҳокими томонидан тақдим қилинган буюртмада кўрсатилмаган харажатларга, хусусан, 4,477 миллиард сўми — ғалла ташиш транспорт хизмати харажатлари учун, 600 миллион сўми — минерал ўғит учун, 200 миллион сўми — сув насоси ўрнатиш учун йўналтирилиб, мақсадсиз сарфлаб юборилган, дея келтирилган хатда.

Бош прокурор маълумотига кўра, бугунги кунга келиб, ажратилган 16,3 миллиард сўм кредитнинг 11,3 миллиард сўми қайтарилмаган.

Бундан ташқари, Сурхондарё вилояти Қумқўрғон туман ҳокимининг 2019 йил 31 октябрдаги буюртмасига кўра, «Бек агро экспорт» МЖЧга 45 та фермер хўжаликларининг 2147 гектар майдонида фьючерс шартномалари асосида ғалла ҳосилини етиштириш харажатлари учун 7,3 миллиард сўм ресурс маблағлари тўлиқ ажратилган. Шунга қарамасдан, АТБ «Агробанк» томонидан 16 апрель куни ҳеч бир асословчи ҳужжатларсиз «Бек агро экспорт» МЧЖ учун қўшимча яна 4 миллиард сўм ресурс маблағи ажратгани, хатда маълум қилинган.

Қайд этилишича, «Агробанк» Қумқўрғон филиали бошқарувчиси С.Тўрақулов ва «Бек агро экспорт» МЖЧ раҳбари Э.Эргашев ғалла ҳосилини етиштириш учун сарфланмасдан жамиятнинг айланма маблағини тўлдириш учун йўналтиришган. Маблағдан 130 миллион сўми — минерал ўғит учун, 1 миллиард сўми — уруғлик буғдойга, 243,6 миллион сўми — лизинг тўловлари учун, 31,2 миллион сўми — кимёвий воситалар олиш учун, 54 миллион сўми — иш ҳақи учун, 20 миллион сўми — ҳомийлик учун, 8,9 миллион сўми — суғурта тўлови учун ҳамда 2,5 миллиард сўми — жамият раҳбарининг ўзига тегишли «Бек кўмак»га кўрсатиладиган техника хизматлари учун йўналтирилиб, мақсадсиз сарфлаб юборилган.

«Gazeta.uz»нинг ёзишича, бош прокурор Ниғматилла Йўлдошев, жамғарма маблағларининг ажратилиши ва сарфланиши қонунийлиги ҳамда Молия вазирлиги мансабдор шахсларининг ушбу ишга алоқадорлиги юзасидан текширув ўтказилишини ташкил қилиб, текшириш хулосасини жорий йилнинг 16 ноябрь кунига қадар тақдим қилишни сўраган.

Жамшид Қўчқоров 16 ноябрь куни масъул вазирликлар, жамғарма ҳамда «Агробанк»ка вазиятни ҳар томонлама ўрганиш ва хулоса бериш бўйича топшириқ берган.

Молия вазирлиги матбуот хизмати текширув ўтказилаётгани ҳақидаги хабар ҳақиқийлигини тасдиқлаган ва қонунда белгиланган тарзда текширишлар ўтказилишини, хулосани эса Бош прокуратура беришини қайд этган.

Аввалроқ ўтган икки йилда молия органларининг 41 нафар ходими коррупция ҳолатлари учун жиноий жавобгарликка тортилгани тўғрисида хабар берилганди. Коррупцияга қарши курашиш агентлиги эса Ўзбекистонда 9 ойда коррупцияга оид жиноятлар содир этган мансабдор шахслар ҳақидаги маълумот очиқлаган.