АҚШнинг Pfizer вакцинаси унинг тарқатиш имкониятини камайтирувчи камчиликларга эгалиги аниқланди

Pfizer ва BioNTech томонидан ишлаб чиқилган вакцинани сақлаш ва ташиш учун ўта паст ҳароратни таъминлаш зарурати уни керакли инфратузилмани таъминлай олмайдиган мамлакатларга сотиш учун жиддий тўсиқ бўлиши мумкин, деб ёзмоқда «РБК» бу борада бир неча мутахассислар билан суҳбат ўтказган Bloomberg’га таяниб.

Қайд этилишича, тадқиқотнинг учинчи босқичи синовидан муваффақиятли ўтгани маълум қилинган ушбу вакцина ишлаб чиқарилганидан бошлаб жуда паст — 70 даража совуқдан юқори бўлмаган ҳароратда сақланиши керак.

Муз ҳолатидан эритилганидан кейин препаратни 5 кун ичида ишлатиш лозим, акс ҳолда у фойдаланиш учун яроқсиз ҳолга келади. Иммунитетни муваффақиятли шакллантириш учун ҳар бир беморга иккита инъекция қилиниши керак. Таққослаш учун, Россиянинг «Sputnik V» вакцинаси 18 даража совуқдан юқори бўлмаган ҳароратда сақланади ва ташилади.

Мутахассисларнинг фикрича, бу бир қатор жиддий муаммолар келтириб чиқаради. «Вакцина ишлаб чиқариш қиммат, унинг таркибий қисмлари беқарор, препаратни ташишда сақлаш ҳарорати бўйича талаблар бор, муз ҳолидан эритилганидан сўнг унинг яроқлилиги узоқ давом этмайди», — дея асосий муаммоларни санаб ўтган Пекинда жойлашган Глобал Health Друг Discovery Институти директори Дин Шенг.

«Экстремал даражада паст ҳароратда сақлаш талаби вакциналар катта миқдорининг бузилишига олиб келиши мумкин», — дея унинг сўзларига қўшилган Сент-Луисдаги Вашингтон университетининг вакциналар бўйича мутахассиси Майкл Кинч.

Pfizer вакцинасини буюртма қилиш бўйича шартнома тузган, ёки буни режалаштираётган мамлакатлар уни ташиш, сақлаш ва муздан эритиш учун қиммат инфратузилма яратиш муаммосига дуч келади. Қолаверса, чуқур музлатиладиган тиббий маҳсулотлар учун мўлжалланган тизимларни нолдан яратишга тўғри келади.

«Бунинг учун фақат бой мамлакатлардагина бўлган катта инвестиция керак, ҳатто уларда ҳам фақат йирик шаҳарлар аҳолиси учун бўлиши мумкин», — деб ёзмоқда нашр.

Бундан ташқари, ҳатто алоҳида давлатлар аэропортда қиммат инфратузилма яратиш ва сақлаш учун омборхона қуришга қодир бўлса ҳам, яна бир масала — вакцина олиш истагида бўлган, айниқса, узоқ ҳудудларда яшаётган муайян мижозга уни етказиш муаммоси кўндаланг келиши мумкин.

Мамлакатлар бундай харажатларга боришга тайёрми ёки 20 даража совуқда сақланиши мумкин бўлган вакцина синови тугашини кутишни маъқул кўрадими— танлашларига тўғри келади.

Эслатиб ўтамиз, АҚШнинг Pfizer компанияси томонидан яратилган коронавирусга қарши вакцина 90 фоиз самарадорлик кўрсатгани ҳақида хабар берилган эди. Компания томонидан қайд этилишича, вакцинанинг самарали таъсири эмлаш бошланганидан 28 кундан кейин сезилади — бу вақт ичида беморга вакцинанинг иккита дозаси жўнатилади. Тадқиқотда жами 43 538 нафар кўнгилли иштирок этган. Уларнинг ҳеч бирида жиддий иккиламчи таъсир кузатилмаган.

«Sputnik» вакцинасини ишлаб чиққан Россиянинг Гамалея номидаги марказ раҳбари Александр Гринсбург Pfizer препаратининг синов натижаларига муносабат билдириб, «дунёда қанча кўп вакцина бўлса, одамлар шунча яхши ҳимояланади», деб айтган.

Россия Соғлиқни сақлаш вазирлигининг терапия ва умумий тиббий амалиёт бўйича бош мутахассиси Оксана Драпкина коронавирус инфекциясига қарши яна бир самарали вакцина пайдо бўлишини «хушхабар» деб атади. У Россиянинг «Sputnik V» препарати самарадорлиги ҳам 90 фоиздан юқорилигини билдирган.